Uit de kast (CVIII): Frans Deschoemaeker

Toen ik met de ogen toe voor de kast met dichtbundels ging staan om daar een exemplaar uit te pakken en daar eveneens met gesloten ogen een bladzijde uit op te slaan kwam deze keer A la recherche tevoorschijn, op pagina 31 van Beginselen van archeologie van Frans Deschoemaeker (Manteau, Antwerpen/Amsterdam, 1990):

Tijd is wat langzaam zoek raakt
in plooien; ouder behang dat opduikt
in een scheur in oud behang.

Tijd is wat lijdzaam wegreuzelt
in herbaria, in Griekse grammatica,
in kisten op lang niet meer betreden

jongenskamers. Tijd is wat staat als
een stolp op de polder. De ingedijkte,
ingepende polder van een zomerdag.

Soms is tijd een zomerdag die eirond,
als een dooier, wegzinkt, In de tijde-
loosheid van een ansicht, een gedicht.

Klinker te weinig

Ik lees ergens dat sequoia het kortste woord is dat alle klinkers bevat, maar dat is niet juist natuurlijk: er zit geen i-grec in, en die is tot nader order (in bijvoorbeeld lyrisch en psyche) immers óók een vocaal!

Smakelijk

Zelfs wanneer ik net gegeten heb dan móet ik in dergelijke wunderschöne Brezeln bijten als ik ze voor me krijg. Zien ze er weer niet ongelooflijk smakelijk uit?

Griezels

Ze zijn ongetwijfeld bedoeld als vriendelijke jongetjespoppen maar op de een of andere manier vertrouw ik ze voor geen cent. Ik vind het maar een stelletje griezels.

Flinke vloot

Als je me gevraagd zou hebben met hoeveel trams De Lijn hier de verbindingen onderhield zou ik er geen flauw idee van hebben gehad. Lees net dat De Lijn in Antwerpen beschikt over een vloot van 265 trams. Leuk om te weten.

Cinema Trivia: Titelvertalingen III

Soms zijn de vertalingen van de titel van een succesfilm behoorlijk tot volledig letterlijk. Zo werd C’era una volta il west van Sergio Leone in het Engels Once upon a time in the west en in het Frans Il était une fois dans l’ouest. De Duitstaligen leerden de klassieker echter kennen onder de titel Spiel mir das Lied vom Tod.

Kruidtuingedichten

Op de bloemlezingblog Poesia Botanica verzamel ik gedichten over allerhande bloemen, bomen en planten. Dit geïnspireerd door de Antwerpse Kruidtuin, in de volksmond Den Botaniek genoemd, hier bij ons om de hoek. Daar ga ik graag een luchtje scheppen. Op Poesia Botanica kun je met de zoekfunctie nagaan over welke gewassen er zoal gedichten werden geschreven door welke dichters.

www.poesiabotanica.blogspot.be

&

https://www.antwerpen.be/info/52d5052239d8a6ec798b4943/den-botaniek

 

Hondennamen

Je hebt mensen die onderzoek doen naar de vreemdste zaken. Dat levert resultaten op waarvan je je afvraagt (Die onderzoekers dikwijls zelf ook overigens) wat je er in he-mels-naam mee moet, maar fascinerend zíjn ze. Zo meldt Die Zeit Magazin over een studie naar namen die Duitse honden in 2020 kregen, waarvan een resultaat is dat zeer veel hondennamen ook jongens- en meisjesnamen bleken. Wat dat te betekenen heeft weet men niet. Feit is dat inderdaad opvallend veel namen die aan trouwe viervoeters worden gegeven ook gedragen worden door kinderen. In het blad staat een Top 40 van namen voor teefjes, en een Top 40 van namen voor reuen. De namen in kleur kwamen in 2020 óók voor in de Top 500 van jongens- en meisjesnamen. 31 van de 40 teefjesnamen werden ook aan meisjes gegeven, 23 van de 40 reutjesnamen ook aan jongens….

Uitbundige bloesem

Het begint echt al een beetje op aangenaam voorjaar te lijken. De bomen aan Nieuwstad bij het Theaterplein dragen uitbundig bloesem.

Verdwijnend blond

Onlangs las ik dat over een paar generaties blond haar quasi verdwenen zal zijn. Daaraan moest ik denken toen ik dit kleuterklasje in de straat zag. Op dertig kindjes hebben er hoop en al drie blond haar.

Bijna aaibaar (29)

 

Struiken boven stenen

Opnieuw is uit de resultaten van het huismussentelweekeinde van Vogelbescherming Vlaanderen gebleken dat er steeds minder exemplaren van de passer domesticus zijn. Omdat er steeds minder terrains vagues zijn en mensen steeds vaker hun tuin betonneren zijn er vooral nog kleine groepjes van een tot vijf huismussen, terwijl een normale kolonie uit minstens tien broedparen moet bestaan. Verwelkom dit prachtige vogeltje in uw tuin, en prefereer struiken boven stenen!

Afleiding

Soms vergeet je bij meteoroloog Benjamin Stöwe wat hij nu eigenlijk aan mogelijke regen en temperaturen heeft voorspeld vermits zijn kleding zo afleidt van het weerbericht. Vanmorgen had hij een, ik wist niet dat het bestond, T-shirt met Caspar David Friedrich-motief aan….

https://meergemengdeberichten.blogspot.com/2019/12/nog-meer-kleuren.html

Briljant

Wanneer ik een bepaald nummer hoor denk ik daar, zeker wanneer ik het zelf gehad heb, dikwijls het hoesje bij. Ik sta er niet vaak bij stil dat anderen bij hetzelfde nummer een gans ander voor ogen krijgen. Neem nu Paperback Writer/Rain van The Beatles, de briljante single die de popmuziek een andere kant op stuurde. Ik wist niet dat er zó veel verschillende hoesjes om die nummers hebben gezeten. In Bergen op Zoom was het alleszins het meest rechtse van het bovenste rijtje. Daaraan denk ík wanneer ik de nummers hoor….

Ouderwetsch formaat

Bij het lezen van Die Zeit heb ik altijd het gevoel de krant te lezen in de vorige eeuw. Alle Nederlandse en Vlaamse titels zijn ondertussen overgeschakeld op klein krantenformaat, maar bij Die Zeit moet je echt nog de armen strekken.

Professorale namen

Hergé doopte de professor in de avonturen van Kuifje Tryphon Tournesol. De Italiaanse en Spaanse vertalers bleven die trouw met respectievelijk Trifone Girasole en Silvestre Tornasol. Ook Trifonius Zonnebloem is natuurlijk een letterlijke vertaling. In andere talen draagt de slechthorende geleerde origineler namen: in het Duits heet hij Balduin Bienlein, in het Engels Cuthbert Calculus, in het Russisch Trjufon Lakmus en in het Zweeds Karl Kalkyl. Tot zover dit Gemengd Bericht.

Hoed af!

Hoed af voor het stadsbestuur van Utrecht dat in 1999 toekomstige bewoners van een laan in een nieuwbouwwijk gelijk gaf. In die buurt zouden straten naar beroemde professoren worden genoemd. De bewoners in spe wilden aan de Professor Zonnebloemlaan wonen. Vermits Trifonius Zonnebloem een stripfiguur is oordeelde de Utrechter straatnamencommisie dat de naam Professor Zonnebloemlaan niet voldeed aan de vastgestelde criteria, maar burgemeester en wethouders (voor mijn Vlaamse lezers: schepenen) lapten dat ambtelijke oordeel aan hun laarzen. Waarvoor hulde!

Turkse schoonheid

In de Kruidtuin staat her en der al het nodige in bloei. Kijk toch eens hoe de Turkse lelie, de Lilium Martagon, zich in alle schoonheid voorzichtig maar zelfzeker op aan het richten is….

Momentopname

De nabije cultuurdragers hic et nunc: Delicatessen van Jean-Pierre Jeunet, Oefentocht in het luchtledige van Maurice Gilliams, Lumen van Hans Mellendijk en Aerial van Kate Bush.

Cinema Trivia: Dikke pech

Bestudeerde Emil und die Detektive van Gerhard Lamprecht uit 1931, naar het boek van Erich Kästner die zelf meewerkte aan het script dat werd gesuperviseerd door niemand minder dan Billy Wilder. Onder de jongens die de Detektive speelden waren Rolf Wenkhaus (als Emil Tischbein), Hans Joachim Schaufuࣙß en Hans Albrecht Löw. Ik vroeg me ineens af wat er van hen geworden was in de oorlog waarvoor ze de ‘juiste’ leeftijd hadden. Dikke pech voor alle drie: ze sneuvelden op respectievelijk 24-, 23- en 21-jarige leeftijd….

Opgeluchte talen

Er is weer wat hoop voor de kleinere talen in Frankrijk. Hoewel Parijs altijd rigide vasthield aan een strak beleid dat in Frankrijk alleen het Frans als officiële taal toestond, is er op 8 april door het Franse parlement een wet aangenomen waardoor de regionale talen in Frankrijk erkend worden en het gebruik ervan bevorderd: Proposition de loi relative à la protection patrimonale des langues régionales et à leur promotion. De Franse overheid noemt voortaan niet enkel bijvoorbeeld Baskisch, Bretoens en Catalaans, maar tevens alle dialectgroepen binnen het Franse territorium ‘talen’ (langues).

Daarmee geniet ook het Frans-Vlaams eindelijk bescherming. Dat Nederlandse dialect wordt gesproken in het Département Nord-Pas-de-Calais, maar is nooit beïnvloed geweest door de Nederlandse standaardtaal. Frans-Vlaanderen werd immers al in 1713 definitief bij Frankrijk aangehecht. Het Frans-Vlaams is daardoor een uitermate archaïsche Nederlandse orale overlevering gebleven. Vooral heel oude inboorlingen spreken het nog, maar er worden tegenwoordig toch ook cursussen in gegeven. In het gehucht Ghyvelde gebruikten mijn kameraad Albert Hagenaars en ik de lunch Au Damier, waar ze ons best verstonden. Er tegenover is het kerkhof. Toen we dat verkenden vielen ons er de vele uitgesproken Vlaamse familienamen op de zerken  op.

Vers op Versindaba

Op het onvolprezen Zuid-Afrikaanse literair magazine Versindaba worden vanaf heden gedurende vier dagen verse gedichten uit mijn verzameling in statu nascendi Bedekte termen voorgepubliceerd. Het betreft 8 millimeter, Behoud, Verbanden en Worsteling met voorstelling:

https://versindaba.co.za/2021/04/14/bert-bevers-8-millimeter/

https://versindaba.co.za/2021/04/15/bert-bevers-behoud/

https://versindaba.co.za/2021/04/16/bert-bevers-verbanden/

https://versindaba.co.za/2021/04/17/bert-bevers-worsteling-met-voorstelling/

Onderweg met de tram: Lijn 1 in Wenen

In de Oostenrijkse hoofdstad onderhoudt Lijn 1 de verbinding tussen de Windtenstraße en de Prater Hauptallee:

https://www.youtube.com/watch?v=grJQGROjfAM

Naamsveranderingen

Dat de stripversie van Sjef van Oekel ook in Duitsland en Frankrijk bekendheid heeft verworven wist ik, maar ik dacht dat zulks was gebeurd onder de namen Leo, der Terrorist en Léon La Terreur. Dat klopt ook wel, maar aanvánkelijke heette hij er Julius Patzenhofer en Léon Van Oukel. Waarvan akte.

 

Smaakvol

Overigens waren de jaren dertig vestimentair al evenzo smaakvol want men kleedde zich, dat ben ik helemaal met Geertje eens, in die jaren ook bijzonder galant.

Mooie wagens

Nog steeds heb ik geen rijbewijs en ik ben ook niet van zins er ooit een te gaan halen, maar in een ander tijdsgewricht zou ik het overwogen hebben. Wat een beeldschone wagens waren er toch in de dertiger jaren. Dáárin zou ik mezelf wel achter het stuur hebben zien zitten. Zo fraai worden automobielen toch niet meer vormgegeven?

Waar ligt de grens?

De bonus pater familias, de goede huisvader, moet wat linkse scherpslijpers betreft sneuvelen als juridisch principe. Omdat het mannelijk is. En dat kan natuurlijk niet langer in het Avondland in het jaar des Heren (oeioei) 2021. Waar ligt de grens? Moet vaderland mannelijke ouderland worden, moedertaal vrouwelijke oudertaal? En is de Goedheiligman straks een Goedheiligpersoon? En hoe moet die zijn gelovigen dan nog begroeten? Wordt ‘Dag jongens en  meisjes’ dadelijk ‘Dag mensjes met en zonder piemeltje’? Of is dat ook weer te veel vanuit het mannelijk standpunt geformuleerd?

500 jaar geleden

Vandaag exact 500 jaar geleden, het was op die 10^de april een woensdag, bezocht de grote Albrecht Dürer – die daarvoor Antwerpen reeds aandeed – het Lam Gods in Gent. Frans De Noter vereeuwigde later dat bezoek. Zijn schilderij wordt bewaard in het Rijksmuseum Twenthe in Enschede.

https://www.kerknet.be/bisdom-gent/persbericht/500-jaar-geleden-groot-bezoek-voor-het-lam-gods

Eigenwijs volk

Wat heb je toch een eigenwijs volk. Dat blijkt weer op de boeiende website Mapologies. Op ons continent en aangrenzende gebieden noemt vrijwel iedereen Italië Italië of Italia. Polen en Hongaren hebben daar echter geen zin in. Die noemen ‘de laars’ respectievelijk Włochy en Olaszország. Of wat te denken van de Albanezen? Quasi de ganse wereld noemt hun land Albanië of Albania, maar zelf houden ze vol dat ze wonen in Shqiptarë….

https://mapologies.wordpress.com/2020/11/12/national-names/

Leuke woorden

Abalone, blets, draaghemel, euter, hommergat, jadder, kantelaaf, ladde, marteel, neepjeskap, ommendom, rebab, zwing.

Sosis

Al jaren eet ik principieel geen varkensvlees, hetgeen me aanvankelijk moeite kostte vermits ik dol ben op worstjes. Gelukkig kunnen ook onze Turkse vrienden niet zonder en die hebben geen varkens nodig om sosis (herken: saucijs) te maken. Ze vervaardigen die van hindi en tavuk, van kip en kalkoen dus. Dat doen ze erg goed.

Lentesneeuw

 

Snelle bibliotheek

Soms duiken er interessante plannen op waarvan op zeker moment niemand meer weet wat er van geworden is. Maar soms gaan dingen echt goed vooruit. Dat bedenk ik me nu ik de gids voor de Antwerpse Open Monumentendag van 2001 voor me heb. Een van de monumenten die we toen konden bezoeken was het Permekegebouw aan het De Coninckplein, destijds nog een oude leegstaande garage. De gids meldt: ‘Momenteel worden de mogelijkheden onderzocht om een ‘totaal nieuw bibliotheekconcept’ in het gebouw onder te brengen’. Weinigen vermoedden toen dat het vier jaar later al gerealiseerd zou zijn. Ondertussen is het dus al zestien jaar geleden dat de bieb verhuisde van de Lange Nieuwstraat naar de huidige locatie.

Oorlogsmode

Van de Fransen heb ik nooit een hoge pet op gehad. Eigenlijk al sedert Napoleon is het een soort operetteland. Met operettekoningen, operettegeneraals en zelfs (cf. die François Hollande) operettepresidenten. Op 3 september 1939 verklaarde Frankrijk samen met het Verenigd Koninkrijk Duitsland de oorlog. Maar in plaats van onverdroten Polen te hulp te snellen versterkten de Fransen de grens met het Derde Rijk. Acht maanden lang was de oorlog dan wel verklaard, maar werd er niet gevochten. Tijdens la drôle de guerre waren de couturiers gewoon in de weer. Voor hun wintercollectie 1939/1940 waren die wel oorlogszuchtig: kijk maar eens naar de hoedjes met tanks, gevechtsvliegtuigen en slagschepen die ze ontwierpen….

Zalig Pasen

 

In bloei

Bij ons om de hoek staat in de Kruidtuin weer de tulpenboom, de magnolia, in volle bloei. Ieder jaar een genot om te aanschouwen….

Bijna aaibaar (28)

 

Uit de kast (CVII): Gert de Jager

Toen ik voor deze rubriek weer voor de collectie dichtbundels ging staan om er met afgewende blik willekeurig een exemplaar uit te pikken, viel mijn hand op Het grote roeren van Gert de Jager  (Gaia Chapbooks, Brantgum, 2020), waaruit ik met de ogen toe bladzijde 43 opsloeg, met daarop De bomen:

Het gaat door de bomen heen:
het licht dat door de bomen gaat,
zoals het langs jou gaat,
als je er langs gaat,
eenzame heidevelden en verheven heuvelen:
je gaat naast me,
als een flits waar ik niet zonder kan,
als in ‘grote woorden’.