In de bergen van Lotharingen vervaardigde een groepje geleerden en drukkers, waaronder ene Martin Waldseemüller, in 1507 een wereldkaart. Niet zomaar een wereldkaart, maar de eerste waarop de vijftien jaar eerder 'ontdekte' Nieuwe Wereld was afgebeeld. En ook de eerste waarop de naam Amerika, naar Amerigo Vespucci, wordt gebruikt. Het aanschouwen op deze kaart van dat nieuwe continent heeft Nicolaus Copernicus er mede toe geïnspireerd de aard van de kosmos opnieuw te bezien. De Waldseemüllerkaart, zoals ze bekend is geworden, was in de 16de eeuw van enorme invloed maar raakte naarmate er gedetailleerder exemplaren ontstonden in de vergeethoek om uiteindelijk zelfs quasi te verdwijnen. De duizend exemplaren die er in 1507 van waren gedrukt werden als verloren beschouwd tot de jezuïet pater Joseph Fischer in 1901 bij een bezoek aan een Zuid-Duits kasteeltje in een uithoek van de bibliotheek een exemplaar ontdekte. Een goede vriend attendeerde me op Het Vierde Werelddeel - Het verhaal over de ontdekking van de wereld, de kaart die Amerika zijn naam gaf en het begin van de Nieuwe Tijd van Toby Lester. Dat is een verrukkelijk kijk- en leesboek over de geschiedenis van de Waldseemüllerkaart en de zwerftocht van het exemplaar dat 109 jaar geleden veilig werd gesteld. Het is (Uitgeverij Mouria, Amsterdam, ISBN 978 90 458 4944 7) een aanrader!