In Tilburg
plaatste hoofdredacteur Jef van Kempen mijn actuele Brexit blues op zijn
welgevulde Fleurs du mal:
maandag 30 november 2020
Verdwenen oester
In zijn
prachtlied Song to the siren zong Tim Buckley I’m as puzzled as the newborn
child. Oorspronkelijk echter luidde dat I’m as puzzled as the oyster.
Klaarblijkelijk schoot zijn vrouw in de lach toen ze dat voor het eerst hoorde
waarna hij de tekst wijzigde. De aanvankelijke versie, die hij nota bene in de tv-show
van The Monkees opnam, is op YouTube nog te horen.
zondag 29 november 2020
Origineel project
Een erg
origineel project is Elke Lemmens aan het realiseren in Antwerpen: ze neemt
voetschrapers onderhanden en creëert daar op verzoek van de eigenaar een
miniatuurtafereel in.
De al sedert
lang in onbruik geraakte holtes op voethoogte dienden vroeger om de schoenen
aan af te kuisen. Lemmens begon met haar eigen schoenschraper, kreeg veel
geestdriftige reacties en moet nu zelfs met een wachtlijst werken! Wie haar
werk goed wil beschouwen moet natuurlijk wel door de knieën….
Momentopname
De intellectuele spijs die me momenteel
nabij is: Wolfstijd – Duitsland en de Duitsers 1945-1955 van
Harald Jähner, Musique de la Grèce antique door het Atrium Musicae de
Madrid onder leiding van Gregorio Paniagua, De Veer van César van Minske
van Wijk en Oscar Spierenburg en De gedichten 1953-2002 van Willy
Roggeman.
zaterdag 28 november 2020
Onderweg met de tram: Lijn 2 in Görlitz
In
Görlitz kun je met Lijn 2 van Königshufen/Am Wiesengrund naar
Biesnitz/Landeskrone:
vrijdag 27 november 2020
Inwoners door de eeuwen heen
Vond een boeiend filmpje over de
verschuivende inwoneraantallen van Europese staten door de eeuwen heen.
Interessant: in 1900 had België beduidend meer inwoners dan Nederland. Dat is
pas gekanteld in 1933. Ook aardig om te zien aan dit overzicht uit 1900:
Frankrijk en Zwitserland zijn de enige landen zonder monarch.
donderdag 26 november 2020
Nader onderzoek vereist
Het oudste luchtvaartmonument in België werd,
zo leerde ik van kenner Leo Spiessens beatae memoriae, geplaatst aan het Steen
in Antwerpen maar bijna niemand die het weet. Op 1 februari 1902 verongelukte
Hauptmann Hans Bartsch von Sigsfeld met zijn ballon Berson in Antwerpen. In treuer Berufserfullung fand hier am 1
februar 1902 seinen Tod Hans Bartsch von Sigsfeld Hauptmann im Luchtschifferbataillon
Berlin. luidt de inscriptie op de gedenksteen, die niet alleen vrijwel
vergeten is maar klaarblijkelijk zelfs verdwenen nu het Steen wordt verbouwd.
Want ik kan hem niet meer vinden. Zou hij als ‘puin’ weggegooid zijn? Ergens
opgeslagen? Elders aangebracht? Dit vergt nader onderzoek.
http://www.hangarflying.eu/nl/content/ballonongeval-de-borgerweert
Mondvol
Als telefonist(e) kun je beter bij IKEA (“Met
IKEA, goedemorgen.”) werken dan bij de Vlaamse Vereniging voor Respiratoire
Gezondheidszorg en Tuberculosebestrijding vzw (“Met de Vlaamse Vereniging voor
Respiratoire Gezondheidszorg en Tuberculosebestrijding vzw, goedemorgen.”)….
woensdag 25 november 2020
Jottem!
Lekker, er is weer een nieuw deel in de
reeks De avonturen van Blake en Mortimer verschenen! Ik schafte me
vanmorgen bij de Fnac als eerste een exemplaar aan. De albums werden net uitgepakt.
Deel 27 werd geschreven door Jean Dufaux en getekend door Christian Cailleaux
en Étienne Schréder. De schreeuw van de moloch is een vervolg op De
Septimus-golf (dat weer een ‘vervolg’ was op de klassieker Het gele
teken).
Ruisch op de lijn
Ruisch op de lijn in de zin ‘Terwijl er
dus nog miljoenen Poolse DP’s repatrieerden naar hun vaderland….’: Repatriëren,
waarin re (= terug) en patria (= vaderland) zijn te herkennen,
betekent immers ‘naar zijn vaderland terugkeren’. ‘naar hun vaderland’ is dus
dubbelop. Overigens betekent DP’s Displaced Persons, ontheemden.
dinsdag 24 november 2020
maandag 23 november 2020
Vorige eeuws
Je zou bijna vergeten dat we er nog niet
zo lang geleden verbaasd over stonden hoeveel informatie je op zo’n floppy
diskette op kon slaan. Ondertussen is het ding als vorige eeuws reeds
een museumstukje….
zondag 22 november 2020
De stad groeit
Als je vroeger naar
het Noordkasteel fietste en zuidwaarts keek zag je in de verte het silhouet van
de stad maar als je naar links keek alleen wat braakliggend terrein en struikgewas.
Dat was ook nog zo toen wij hier kwamen wonen. Antwerpen groeit echter. Als je
nu bij die bocht van de Schelde staat is links een volledig nieuwe wijk
ontstaan: je ziet dan het Museum aan de Stroom en diverse woontorens. Hebben we
allemaal gebouwd zien worden.
zaterdag 21 november 2020
Je weet het nooit
Neen, je weet nooit wanneer een liedje
een klassieker zal worden. Zelfs winst in het Eurovisie Songfestival is
daarvoor geen garantie. In 1958 won Frankrijk dat festijn, met André Claveau
die Dors, mon amour vertolkte. Kent u het nog? Waarschijnlijk niet.
Domenico Modugno deed in 1958, in Hilversum overigens, ook mee. Hij zong Nel
Blu Dipinto Di Blu. Zegt dat u niets? Waarschijnlijk wel als u het hoort,
want als Volare kent de halve wereld het. Modugno was dus aanvankelijk
teleurgesteld, maar de Italiaan zorgde wél voor een klassieker!
vrijdag 20 november 2020
Gegroet!
Een mij ontroerende opname gemaakt in
tempore non suspecto, 1928: het centraal station van Königsberg in Ostpreußen,
nu Kaliningrad in Rusland. Een man die van het perron afdaalt bemerkt de camera
en neemt zwierig zijn hoed af. Zou hij er bij stil hebben gestaan dat iemand
hem 92 jaar na dato nog eens zou opmerken door die beweging? Wat zou hij gedaan
hebben na het verlaten van het station? Zou hij een grote pint gedronken
hebben, met een Brezel erbij? Zou hij linea recta naar huis zijn gegaan? Zou
hij de nog komende oorlog overleefd hebben?
donderdag 19 november 2020
Oude wereld
In het Germanisches Nationalmuseum in
Neurenberg bevindt zich de oudst bewaarde globe ter wereld, destijds niet zo
genoemd maar door schepper Martin Behaim (1459-1507) Erdapfel gedoopt.
Rechts zie je Europa, links Japan. Van de Nieuwe Wereld geen spoor. Niet
verwonderlijk: het ding werd gemaakt in….1492!
woensdag 18 november 2020
H telde lauwevogel
H telde lauwevogel. Huh? Het viel mijn broer op dat hier O en B zijn gesneuveld. Klaarblijkelijk acht niemand het nodig die te vervangen waardoor Hotel De Blauwe Vogel zich als H telde lauwevogel laat lezen.
De eerste
De eerste foto waarop ik werd vastgelegd
werd vandaag zesenzestig jaar geleden genomen. Dat gebeurde in elk geval niet
op mijn verjaardag want ik ben eigenlijk maar vijf minuten jarig vermits ik om
vijf voor twaalf des nachts het levenslicht zag. Ik kan me niet voorstellen dat
ze mij toen nog voor middernacht gekuist en aangekleed hebben….
dinsdag 17 november 2020
Vertaald
John Irons, die eerder al mijn gedicht Veertig
laarzen vertaalde, zette In volle werking naar het Engels om. Dat
vers schreef ik vijf jaar geleden voor Omtrent Vincent, een bundel met
poëzie die werd geschreven bij werk van Vincent van Gogh. Die werd destijds (Concerning
Vincent) vertaald door John Irons. Nu plaatst hij werk daaruit op zijn
website:
http://johnirons.blogspot.com/2020/11/bert-bevers-in-volle-werking.html
Vreemde eenden
Ons deel van de wereld doet het, zoals
gebruikelijk, goed op de ranglijst van landen met de meeste persvrijheid. Ik
meld de Top 15 zoals de situatie dit jaar is, en dan mag u raden welke landen
op de plaatsen 6 en 7 horen: 1 Noorwegen, 2 Finland, 3 Denemarken, 4 Zweden, 5
Nederland, 6 …. , 7 …., 8 Zwitserland, 9 Nieuw Zeeland, 10 Portugal, 11
Duitsland, 12 België, 13 Ierland, 14 Estland en 15 IJsland. The usual
suspects. In elk geval landen die ik desgevraagd, weliswaar niet helemaal
in de juiste volgorde, zelf ingevuld zou hebben. Misschien dat ik in plaats van
Portugal en Estland Luxemburg en Oostenrijk zou hebben vermeld maar voor het
overige zou ik er niet ver naast hebben gezeten. Welnu, even over de plaatsen 6
en 7. Die worden ingenomen door landen die voor mijn gevoel vreemde eenden in
de bijt zijn, maar ze zijn veel braver dan wij veelal denken: het gaat om
Jamaica en Costa Rica. Wie zou dat gedacht hebben?
maandag 16 november 2020
Jeugdherinnering
Konstanz 283 – Min 3, Rheinfelden 276 –
Min 9, Breisuch 227 – Min 11, Maxau 508 – Min 16, Bingen 280 – Min 8, Kaub 316
– Min 12, Trier 199 – Min 4, Koblenz 325 – Min 15, Keulen 342 – Min 25.
zondag 15 november 2020
Opgezocht: Jozef Ryelandt
Bladerend in het Modern Woordenboek – Taalkundig
Encyclopedisch Geïllustreerd, in 1937 uitgegeven door de N.V. Brepols
in Turnhout, kom ik Jozef Ryelandt tegen. Een componist van wie ik nog nimmer
had gehoord. Wat is encyclopedisch lezen toch een genot nu ook internet er is.
Zou er iets van Ryelandt (die directeur van het conservatorium in zijn
geboortestad Brugge was, en de gezegende leeftijd van 95 jaar bereikte) op YouTube
te beluisteren zijn? Jawel hoor, zijn Flos Carmeli bijvoorbeeld. Een
aangename ontdekking:
https://www.youtube.com/watch?v=ZfzOfZFmhmk
zaterdag 14 november 2020
Bespottelijke naam
In mijn geboortestad Bergen op Zoom gaan, zo meldt BN/DeStem, op de
hoek van Boerenverdriet en Halsterseweg 74 zorgappartementen gebouwd worden
door CareLess Projectontwikkeling. Wat een bespottelijke naam, echt weer een
gevolg van het feit dat veel Nederlanders dénken dat ze Engels kennen. Ik
begrijp wel wat het reclamebureau dat de naam bedacht bedoelde: Minder Zorg of
Zorg Minder maar het heeft er niet bij stil gestaan dat in het Engels careless
een woord met een louter negatieve connotatie is. Het betekent achteloos, gedachteloos,
luchthartig, nalatig, nonchalant, onattent, onoplettend, onverschillig,
onvoorzichtig, onzorgvuldig, slordig. Geen enkele betekenis associeer je toch
met zorgeloos wonen? Zorgeloos is in het Engels niet careless maar carefree.
Bourlaschouwburg wordt opgeknapt
Al meer dan driehonderd
jaar wordt er theater gespeeld en gemaakt in het hart van Antwerpen, op de
Komedieplaats. En ook in de toekomst – als de coronapandemie achter de rug is –
moet de Bourlaschouwburg een plek blijven voor hedendaagse podiumkunsten. Het
wordt de derde grote transformatie die de Bourla in zijn bestaansgeschiedenis
zal ondergaan. Een klein voorbeeld: Het toneel van de schouwburg is momenteel hellend,
zoals dat vroeger de gewoonte was. Er zit een verschil van één meter op de
voor- en achterzijde van de scene. Die zullen vlak gemaakt worden voor
hedendaags theater. De totale projectkosten bedragen 67 miljoen euro.
Daarvan draagt Vlaanderen 40 miljoen bij. Voor de overige 27 miljoen staat de
stad Antwerpen garant.
vrijdag 13 november 2020
Stedenlijstjes
Mijn vriend Albert Hagenaars meldde me
dat Nederland op basis van het inwonertal als het een van de staten van
Noord-Amerika was het de vijfde staat zou zijn wat inwoners betreft. Een leuk
weetje. Dat zette mij ertoe eens na te zoeken waar Antwerpen, met 526.000 inwoners de grootste stad van
Vlaanderen en België, zou staan in de Top 10 van steden met de meeste inwoners
in andere landen. In de USA zou Antwerpen tussen Portland en Tucson op de 32ste
plaats staan. In Rusland, tussen Kemerovo en Rjazan, op de 31ste. In
Duitsland tussen Hannover en Neurenberg op de 14de. In Nederland zou
Antwerpen de vierde stad zijn na Amsterdam, Rotterdam en Den Haag maar voor
Utrecht, Eindhoven, Tilburg, Groningen, Almere en Breda.
In zowel Denemarken, Finland als
Noorwegen zou Antwerpen na de hoofdstad de grootste zijn. In Zweden zou de stad
na Stockholm en Göteborg op de derde plaats staan. Dat zou ook het geval zijn
in Frankrijk. Na Parijs en Marseille maar voor Lyon, Toulouse, Nice, Nantes,
Straatsburg, Montpellier en Bordeaux. Van het Verenigd Koninkrijk zou Antwerpen
(na Londen, Birmingham, Glasgow en Sheffield) de vijfde stad zijn (voor
Manchester, Edinburgh, Liverpool, Leeds en Bristol). Ook in Italië en Polen zou
Antwerpen in de Top 10 staan. In Italië: Rome, Milaan, Napels, Turijn, Palermo,
Genua, Antwerpen, Bologna, Florence en Catania. En in Polen: Warschau, Kraków, Łódz,
Wrocław, Poznań, Antwerpen, Gdańsk, Szcecin, Bydgoszcz en Lublin. Op 7 en 6
dus. Van IJsland zouden alle inwoners met gemak in de Scheldestad passen. Tot
zover dit Gemengd Bericht.
De Gekooide Roos
Zwervend over het wereldwijde web kom ik De
Gekooide Roos weer eens tegen, een digitaal literair tijdschrift dat ooit
gedichten van me publiceerde. Het bestaat niet meer, maar de archivaris van de
redactie heeft online wel mooi bewaard wat er zoal van wie in het blad
verscheen. Ik bevind me in mooi gezelschap van onder meer Armando†, Tsead
Bruinja, Remco Campert, Job Degenaar, Bies van Ede, Remco Ekkers, Adriaan
Jaeggi†, Oek de Jong, Marlise Joubert, Rutger
Kopland†, Johanna Kruit, Lennart Nijgh†, Alfred Schaffer, Hans van de
Waarsenburg†, L.H. Wiener en Nachoem Wijnberg. Ik schrik er van om te zien
hoeveel van deze Gekooide Roos-medewerkers er inmiddels niet meer zijn.
donderdag 12 november 2020
Oercomputer
In 1968 begon het voor het eerst een
beetje gemeengoed te worden dat zoiets als een computer best wel eens iets zou
kunnen worden dat behalve voor defensie ook nuttig zou kunnen zijn voor de
burger. Herinner me een spotprent uit De Blikopener, een tijdschrift dat
we op school lazen, die een computer voorstelde als een bijna huizenhoog
apparaat. In 1968 verscheen eveneens het stripalbum Nero tegen de F.F.F.,
waarin Adhemar zijn vader de computer toont die hij in elkaar knutselde. Ook
die was wat groter dan die waaraan we later gewend zijn geraakt….
woensdag 11 november 2020
aa of oo?
Is het nu speculaas of speculoos? Zijn het
twee woorden voor hetzelfde koekje, of zijn het verschillende koekjes? Miet Ooms
verrichtte er onderzoek naar. Ik vind het hartverwarmend als mensen zoiets uit
gaan zoeken:
https://taalverhalen.be/minionderzoekje/speculoos-of-speculaas/
Niet vergeten
Op het elfde uur van de elfde dag van de
elfde maand van het jaar 1918, heden 102 jaar geleden, zwegen de wapenen
waarmee een einde kwam aan de Groote Oorlog.
dinsdag 10 november 2020
maandag 9 november 2020
Leuke woorden
Afzaat,
biltong, flots, grobbejanus, hohouwer, martavaan, nefelien, oekeloen,
rammelappel, soempitan, tarboesj.
zondag 8 november 2020
Baas boven baas
In België hebben we drie officiële talen,
in Zwitserland zijn het er zelfs vier. Stuitte al surfend op zoek naar iets
gans anders op het aantal talen in Zimbabwe. Let wel, want er zijn er meer,
officiële talen. Een daarvan is de Zimbabwaanse gebarentaal, maar daarnaast
zijn er nog vijftien geschreven en gesproken talen: Chibarwe, Engels, Kalanga,
Khoisan, Nambya, Ndau, Noord-Ndebele, Nyanja, Shangani, Shona, Tonga, Tswana,
Venda, Xhosa en Zuid-Sotho.
zaterdag 7 november 2020
Calvarieberg wordt gerestaureerd
De Calvarieberg aan de
Lombardenvest, midden in het winkelgebied Wilde Zee hier in hartje Antwerpen,
krijgt een grondige restauratie. De beeldengroep is er slecht aan toe. De Calvarie
werd in 1710 door een godsvruchtig buurtgenootschap opgericht op de voormalige
Wilde Zeebrug over de later overwelfde waterloop Lombardenvest. Tijdens de
Franse bezetting werd de beeldengroep verwijderd, nadien in 1814 werd ze
teruggeplaatst. Vlaams minister voor Onroerend Erfgoed Matthias Diependaele
(N-VA) zette zo’n 85.000 euro opzij voor de klus.
vrijdag 6 november 2020
Bloei in verdiepingen
In de Kruidtuin hier om de hoek staat
momenteel de Cornus contraversa variagata in bloei, de reuzencornoelje.
Die is herkenbaar aan de merkwaardige manier van groeien: het gebladerte komt
er in verdiepingen aan.
Momentopname
De nabije cultuurdragers hic et nunc: Moergrobben van
Theun de Vries, The Drop van Brian Eno, Inland Empire van David
Lynch en Instrumentarium voor een winter van Hugues C. Pernath (naar wie
hier op Linkeroever voortaan een straat heet).
donderdag 5 november 2020
Uit Ulft
“Hé, jullie hebben een Atag!” attendeerde
kameraad Hans Mellendijk me, toen hij hier weer eens logeerde, op onze oven. Ik
was me daar nooit wezenlijk van bewust geweest, hij was al ingebouwd toen we
deze woning kochten. Wat of daar zo bijzonder aan was? “Wel, die komt van bij
ons in de Achterhoek,” verduidelijkte hij. Daar moest ik aan denken toen ik een advertentie van
Atag zag in 70’s – Het levensgevoel van de jaren zeventig in advertenties
van Roelof Bouwman en Minke de Vogel (Uitgeverij Nieuw Amsterdam): Laat Atag
het werk doen in uw nieuwe keuken. Je kon geheel vrijblijvend een brochure
aanvragen via antwoordnummer 16 te Ulft. Postcodes waren er nog niet. Atag –
Wel even wat anders. Prima oven, overigens. Doet het nog steeds.
Het boek is één feest van herkenning. Wat
een originele insteek om een decennium terug in de herinnering te roepen aan de
hand van louter advertenties. Dat we destijds die bruine en oranje interieurs
écht mooi hebben gevonden. Of die olifantspijpen. Dat er nog vrolijk gerookt
mocht worden. En dat Hans van Mierlo werkelijk ernstig werd genomen. De
SRV-man, zou die er nog zijn? Sommige advertenties zie ik soms nog als ik door
ingebonden jaargangen tijdschriften uit die tijd blader. Zo pak ik Hollands
Diep uit 1976 wel eens uit de kast, of De Tijd uit 1978. Maar
dankzij Roelof Bouwman en Minke de Vogel blijven er nu veel meer bewaard. Een
ver-ruk-ke-lijk kijkboek.