Merkwaardig hoe scherp maar ook vreemd oorlogsherinneringen
kunnen zijn. Ook in mijn geboortestad Bergen op Zoom vielen in de nasleep van
de Tweede Wereldoorlog (de stad was al bevrijd) V2’s. Een nabij de Mulo aan de
Van Dedemstraat, waar mijn moeder schoolging. Wat Ma daarvan, ze vertelde dat
herhaaldelijk, het meest bij was gebleven was het feit dat de luchtdruk die met
de explosie van genoemd tuig gepaard ging toen ze juist op de cour in rijen
stonden te wachten om de school binnen te gaan, de kap van het hoofd van Soeur
Supérieure af blies en dat het mens volledig kaal bleek te zijn. Daar moest ik
aan denken bij een vergelijkbare herinnering van Bob
den Uyl. Die zat rond die tijd in Rotterdam naar zijn ontbijt te staren: ‘Net
wilde ik mijn hand uitstrekken, toen de boterham zich tot mijn verbijstering
langzaam van het bordje verhief, even wiebelend in de lucht bleef hangen, om
vervolgens in glijvlucht achter de tafel te verdwijnen. Toen kwam de klap pas.
Ik bedoel eigenlijk: een half huizenblok weg, tientallen doden, die V2 had ook
op je eigen hoofd neer kunnen komen en al die dingen meer, maar wat je je het
scherpst herinnert is de luchtreis van die boterham.”
Interview: Breyten Breytenbach, kort na zijn vrijlating
1 uur geleden