Als Geertje naar de markt hier om de hoek is geweest
ziet haar tas bij thuiskomst er immer smakelijk welgevuld uit….
woensdag 31 mei 2023
dinsdag 30 mei 2023
Wedden?
Ik heb imker altijd een mooi woord voor een
belangrijk beroep gevonden. Plots vroeg ik me af hoe dat in andere talen
luidde, ik had er zelfs geen idee van hoe een imker in het Duits of Engels
wordt genoemd. De woordenboeken erbij dus! In het Duits is het ook Imker, in
het Engels apiarist. De Denen zeggen er biavler tegen, de Italianen apicoltore en
de Turken arıcı. Maar er zijn nog veel mooiere: de Poolse naam voor imker is
pszczelarz, de IJslandse býflugnabónda en de Finse mehiläishoitaja. Wedden dat
u dit niet gaat onthouden?
maandag 29 mei 2023
Resistentie uit eigen tuin
Ik las bij Leen Huet dat een imker haar vertelde
dat wie honing uit eigen tuin eet resistentie zou opbouwen tegen de ‘eigen’
pollen. Wat een boeiend gegeven.
zondag 28 mei 2023
Toprol
Peter Falk speelde en wás vooral Columbo. Wie kent hem niet? Ik denk dat
hij stiekem zijn rol als zichzelf in Wim Wenders’ Der Himmel über
Berlin uit 1987 misschien wel zijn beste heeft gevonden. In Amerika
kent natuurlijk geen hond die film vermits ze daar niet om kunnen gaan met
intellectuele Europese rolprenten met enge literaire elementen als dialogues
interieurs. Bruno Ganz is in Der Himmel über Berlin natuurlijk
ook onvergetelijk. Mooie scene als Falk en Ganz elkaar ‘tegenkomen’ bij een
treurige Berlijnse Imbiß.
zaterdag 27 mei 2023
Vier keer
Opnieuw wordt Columbo, een serie waar we
toen ze voor het eerst werd uitgezonden al liefhebber van waren, herhaald en
opnieuw kijken we. Ondanks de aanvankelijke ‘Ach nee, die kennen we toch veel
te goed’-reactie is de episode voor we het weten al weer afgelopen. We vroegen ons,
bij het zien van Death Lends A Hand, af of Robert Culp nu de acteur was
die het vaakst de moordenaar speelde in een Columbo, of Jack Cassidy.
Dat moest even nageplozen. Ex aequo: ieder drié keer. Maar we zagen Patrick
McGoohan over het hoofd: die was in viér afleveringen de boef. Waarvan akte.
vrijdag 26 mei 2023
Terug in de tijd
Toen ik daarstraks met een
espresso even voor het raam naar buiten ging staan kijken leek het wel halverwege de vorige eeuw vermits een vrijwilliger van het Trammuseum
een oude tram, een model dat volgens mij nog in de veertiger jaren reed, uit
aan het laten was….
donderdag 25 mei 2023
Boswachter, alert
In het kader van het ondertussen amper meer van de
Achterhoekse agenda weg te denken kunstproject de Enghuizer Dialogen bracht
Pieter Bas Kempe in Hummelo mijn – ook in de bij de route horende catalogus
verschenen – gedicht Boswachter, alert ten gehore. Hans Mellendijk legde
dat vast. Dank, heren!
Alles komt terug
Dingen raken uit de mode, maar hoe ouder je wordt
hoe vaker je meemaakt dat ze ook weer terug komen. Er stapte een meisje onze
coupé binnen. Ik schatte haar achttien, negentien. Maar ze droeg schoenen die
haar moeder, misschien haar oma zelfs ooit gedragen zou kunnen hebben. En haar
opa misschien ook wel. Ineens zat ik allerlei liedjes van Abba, Slade en Sweet
te neuriën. Die (Abba, Slade en Sweet – niet de liedjes) droegen een halve eeuw
geleden ook dergelijk hooggehakt schoeisel….
woensdag 24 mei 2023
Verschot
Drentelend voor de poëziekast moet ik zomaar
denken aan de dichter en lexicoloog Herman J. Claeys zaliger. Niet zozeer aan
zijn oeuvre, maar aan een ontmoeting die ik met hem had in de Carrefour. “Zou
jij voor mij dat potje daar boven willen pakken, Bert? Ik heb het verschot.”
Natuurlijk deed ik dat. Ik geloof dat het een potteke honing was. Maar vooral
leerde ik toen dat in het Antwerps lumbago of spit het verschot is. Even
gekeken of dat eigenlijk in het Antwerps-Nederlands Woordenboek staat
dat ik samen met Tony Rombouts samenstelde. En jawel hoor!
dinsdag 23 mei 2023
niemen
Nou ken ik (exoniem, heteroniem, homoniem om er
maar een paar te noemen) toch heel wat niemen, maar wat een hodoniem is
moest ik opzoeken. Het is een straatnaam, en de hodonymie is de tak van de
toponymie die zich bezighoudt met de straatnamen. Voilà: weer wat geleerd!
maandag 22 mei 2023
Geen garantie
Ai, dat was even schikken in München. Bayern
verloor met 1-3 van Leipzig, en lijkt zo met nog slechts één wedstrijd te gaan
de titel weg te gaan geven aan Dortmund dat wél won en ineens twee punten los
staat. En dat terwijl Bayern München het afgelopen decennium 10 keer op rij
zegevierde in de Bundesliga. Resultaten uit het verleden zijn geen garantie
voor de toekomst, zo blijkt wel weer. Blijft overigens een knap staaltje van
onze Beierse vrienden: in de serieuze Europese voetbalcompetities is Bayern de
enige die er deze eeuw in slaagde 10 keer op rij landskampioen te worden. De
enige clubs die daar een beetje bij in de buurt komen zijn Celtic en Juventus
(elk 9 keer op rij, van 2011/2012 tot en met 2019/2020) en Olympique Lyonnais
(7 keer, van 2001/2002 tot en met 2007/2008).
zondag 21 mei 2023
Een Ernstige Kwestie
Iedereen die zich een beetje bewust is van de historie heeft bij het horen
van de naam Adolf Hitler altijd een bepááld beeld van de leider van het Derde
Rijk. Dat werd mede gestuurd door 's mans hoffotograaf Heinrich Hoffmann, die
het imago van zijn broodheer zorgvuldig mee kneedde en bewaakte. Sommige foto's
mochten niét gepubliceerd worden als ze niet pasten in de strategie,
bijvoorbeeld omdat ze Hitler lachend lieten zien. Het leiden van een Derde Rijk
was immers een Ernstige Kwestie. Stuitte op drie foto's die destijds niet werden
gebruikt. Omdat Führers geen hertjes aaien. Omdat Führers niet niezen. Omdat
Führers geen nootjes aan een eekhoorntje overhandigen....
zaterdag 20 mei 2023
Waar zijn ze gebleven?
Wat je amper nog ziet zijn van die ouderwetsche eironde
dameszadeltjes. Sinds de andere kunne zich net zo makkelijk in broeken als in kleedjes
hult eigenlijk. (Eigenlijk hoor ik hier anno nu te schrijven: iemand van een andere kunne)
vrijdag 19 mei 2023
Omgekeerde volgorde
Een boodschap in vier talen op een brievenbus van de bank: Deponeer in deze brievenbus nooit
bankbiletten of cheques. Ne déposez jamais de billets ou chèques dans cette
boite aux lettres. In diesen briefkasten keine Schecks oder Banknoten
einwerfen. Never deposit cheques or cash in this letter-box.
Waarom, zo vraag ik mij daarbij af, mogen er in het Nederlands en het Frans
geen bankbiljetten en cheques in worden gestoken, en in het Duits en het Engels
geen cheques en bankbiljetten (de omgekeerde volgorde)?
donderdag 18 mei 2023
woensdag 17 mei 2023
Alvast in het cyrillisch
Omdat je vaak denkt dat iets er uit ziet zoals je
gewoon was kunnen sommige zaken je vrij laat opvallen. Zo zag ik nu pas dat de
euro op onze bankbiljetten behalve in het Latijnse en Griekse schrift ook in
het cyrillisch staat. Ik vroeg me af waarom. Gebruiken Kroatië of Slovenië het cyrillische schrift? Neen. De Baltische staten dan? Evenmin. Het blijkt dat de
EU er in 2013 nog van uit ging dat Bulgarije (wel EU-lid, geen lid eurozone)
keurig op tijd zoals beloofd aan alle toetredingsvoorwaarden zou gaan voldoen,
en daarop vertrouwend de euro alvast ook maar in het cyrillisch toevoegde. Dat
was buiten de waard gerekend, want Bulgarije heeft nog stééds niet aan de
voorwaarden voldaan. Zoals de zaken nu staan lijkt het land in 2025 tot de
eurozone toe te mogen treden.
dinsdag 16 mei 2023
Het eiland Californië
Knap wat cartograaf Louis Renard reeds in 1715 in beeld
bracht: zijn kaart van de Grote Oceaan toont (weze het niet volledig) reeds
Nieuw-Guinea en Australië (Hollandia Nova) en de belangrijkste eilanden
van Japan. Wat me hier echter vooral opvalt is dat, spijts al die heftige
meridianen, zeelieden destijds nog in de waan verkeerden dat je om Californië
heen kon zeilen….
maandag 15 mei 2023
Leuke woorden
Dierage, grondzuigwagen, hoeihoutje, kadeel, loeger, manbarklak, noteur, oprijgje,
pruif, torenhoorn, vertij, walegang.
zondag 14 mei 2023
Onderweg met de tram: Lijn 6 in Praag
Met Lijn 6 kun je je in Praag
verplaatsen van de halte Sporilov naar die van Smichovske Nadvazi:
zaterdag 13 mei 2023
Behalve in Ant
De slechtvalk komt overal voor behalve in
Antwerpen. “Dat klopt niet,” dacht ik onmiddellijk. “Ik weet er hier zo een
paar zitten!” Maar ik reageerde te impulsief. Ik had het zakdoekje dusdanig in
de buurt van een nies klaar gelegd dat de afkorting af werd gedekt. De
slechtvalk komt overal voor behalve in Antarctica….
vrijdag 12 mei 2023
Gevonden kunst
Hier heeft iemand liefdevol een paar eh, ja wat zijn het
eigenlijk?, staan voorzien van een nieuwe verflaag. Mijn kennis van bouwkunde
is te gering om er een naam op te kunnen plakken, maar het gaat me om het
effect: dit is toch een heus objet trouvé? Kunst zonder als dusdanig bedoeld te
zijn? Ik vind het móói....
donderdag 11 mei 2023
Absteigen?
Een Duits woord dat hetgeen het in de sportwereld betekent
naar mijn gevoel helemaal niét goed aangeeft is absteigen, voor
degraderen. Vrij vertaald is het immers zo’n beetje naar beneden stijgen. En dat kan niet, zoals je ook niet naar boven kunt dalen.
woensdag 10 mei 2023
Librairie catholique
Dit zelfklevertje (deze autocollant) trof ik in een
notitieboekje uit de negentiende eeuw. Toen werd er nog veel Frans
gebruikt in Antwerpen, óók in deze straat. Want de Bourlastraat heette tot 1869
Sint-Jorispoortstraat, hetgeen in de taal van Molière Rue Porte
Saint-Georges is. De gezusters Bauwens (les Bauwens Soeurs)
baatten op nummer 10 een katholieke boekhandel (librairie catholique)
uit. Die is er niet meer….
dinsdag 9 mei 2023
Allemaal andere woorden
Een vlieger, een vliegenier, is in de ons nabije
talen makkelijk herkenbaar: Flyver in het Deens, Flieger in
het Duits, aviator in het Engels, aviateur in
het Frans, aviatore in het Italiaans. Hoe anders is dat met
het speelgoed vlieger. Allemaal andere woorden! Glente in het
Deens, Drachen in het Duits, Kite in het
Engels, cerf-volant in het Frans, aquilone in
het Italiaans….
maandag 8 mei 2023
zondag 7 mei 2023
zaterdag 6 mei 2023
Heimwee naar grotere
Ach, wat heb ik toch heimwee naar grotere kranten
wanneer ik de Frankfurter Allgemeine Zeitung of Die Zeit lees.
Die hebben nog dat prachtformaat dat vroeger elk zichzelf respecterend dagblad
had.
vrijdag 5 mei 2023
Mooie traditie
Over Lombardije gesproken, daar begon de mooie
traditie van de Mariamaand. Bisschop Carolus Borromeus van Milaan koppelde daar ooit de
meivieringen aan de Mariagebeden en al snel was in de Lombardische hoofdstad mei ieder jaar de Mariamaand. Vandaaruit heeft dat gebruik zich verspreid.
donderdag 4 mei 2023
Nog immer onverklaard
Dat de Zwarte Dood in de veertiende eeuw een spoor van ravage trok door
de wereld is bekend. Ook in Europa vielen er miljoenen en miljoenen
slachtoffers. Minder bekend is dat een aantal streken op een raadselachtige
manier vrijwel ongeschonden uit die pandemie kwam. Het is nog steeds niet
verklaard hoe dat zo gekomen is. Polen, het is te zeggen het gebied waar nu
zo’n beetje Polen ligt, bijvoorbeeld bleef quasi volledig gespaard. Ook
West-Vlaanderen, de westelijke Pyreneeën en Lombardije ontsprongen de dans. En
nog immer geen mens die weet waarom….
woensdag 3 mei 2023
Met springinstructie
Toen ik Geertje vroeg of ze zich een springliedje
kon herinneren zei ze onmiddellijk In spin, de bocht gaat in / Uit spuit, de
bocht gaat uit. Dat herkende ik direct, want hoewel ik zelf nooit touwtje
heb gesprongen hoorde ik dat in de vorige eeuw de meisjes in de buurt wel
zingen. Enig speurwerk brengt er meer aan het licht. Ik trouw met een
edelman, bedelman, dokter, pastoor, koning, keizer, schuttermajoor, soldaat,
advocaat, kruidenier, officier. Waarbij het internet zelfs de instructie
meegeeft dat er vanaf koning sneller gesprongen dient te worden. Evenmin
kende ik Beertje, beertje,
draai je om / Beertje, beertje, buig je krom / Beertje, beertje, zwaai met je hoed
/ Beertje,
beertje, staat je goed.
Springliedjes
Bladerend in de Winkler Prins Encyclopaedie
voor de vrouw, editie 1953, trof me in het lemma Touw- of
touwtjespringen het woord springliedje. Het staat niet in onze Van
Dale. Ik vind springliedje een erg leuk woord. Touwtjespringen een
meisjesspel noemen mag anno 2023 natuurlijk niet meer. En een encyclopedie voor
de vrouw is tegenwoordig waarschijnlijk helemaal uit den boze.
dinsdag 2 mei 2023
Cabiria
Tien jaar geleden, op 2 mei 2013 had ik het in de Mededelingen van
het Centrum voor Documentatie en Reëvaluatie over Cabiria. Die ga ik
weer eens op m’n gemakske bekijken….
maandag 1 mei 2023
Uit de kast (CXXXI): Hans van de Waarsenburg
Eens in de maand ga ik voor deze rubriek met de ogen dicht voor mijn poëziekast staan om daar een willekeurige bundel uit te nemen. Deze keer is dat De vergrijzing van Hans van de Waarsenburg (Nijgh & Van Ditmar, Den Haag/Rotterdam, 1972), waaruit ik gedicht 17 opensloeg:
een handtasje vol vergeleken bij vroeger
iedere zaterdag is anders,
daarom misschien
vindt ze het niet zo vreemd
dat hij vaster dan anders
in zijn verschoten fauteuil plakt
lichtelijk onderuit gezakt
een wat dronken indruk maakt misschien
een soort ‘papa-slaapt-situatie’ van vroeger,
maar echter.
Abonneren op:
Posts (Atom)