3

Een bijzonder eigenaardig verschil tussen Amerikanen en ons Europeanen is dat zij van de Nieuwe Wereld het getal 3 uitbeelden met de drie buitenste vingers van de hand. Ik zou wel eens willen weten waar dat vandaan komt.

Op ladderie

Met plezier op stap gaan, op de kuier. Zoveel betekent voor ons op ladderie gaan. Ik vroeg me ineens af of dit familietaal is, of Bergs (uit mijn geboortestad Bergen op Zoom) maar volgens Geertje (uit Tilburg) kent zij het ook van oudsher en zou het zeker algemeen Brabants betreffen. Ik kan de uitdrukking echter nérgens vinden. Merkwaardig….

De schilder H.

Overigens is aan Adolf Hitler zeker geen groot artistiek vernieuwer verloren gegaan maar wel ergert me het gemak waarmee bepaalde mensen zijn jeugdwerk denigrerend afdoen als ‘kladwerk’ van een ‘mislukt schildertje’. Die mensen zijn zelf met tekenen dikwijls op het niveau van harkhandjes en kopvoeters blijven steken, en vinden waarschijnlijk ook dat je niet van Wagner mag houden omdat Hitler van diens muziek hield. Ik vind dat de latere Rijkskanselier af en toe beslist verdienstelijk werk konterfeitte, zoals deze stadsgezichten. Ik zou die niet zo uit de kwast krijgen.

Wie we daar hebben

Ik dacht dat ondertussen alle foto’s van Adolf Hitler in de Groote Oorlog wel zo’n beetje bekend waren, maar er duikt er in Hitler aan het Westfront (rijkelijk geïllustreerd boek van Dr. Henk van Capelle en Dr. Arie-Pieter van de Bovenkamp) een onbekende op: koerier Hitler in de Rue Faidherbe in Fournes-en-Weppe, in vol marstenue op weg naar het stafkwartier om nieuwe orders in ontvangst te nemen. Een foto uit mei 1915. Een kwart eeuw later ging hij, toen Führer, daar nog eens een kijkje nemen.

Hoe groot is die kans?

Je hebt zo van die toeristische filmpjes waarin mensen met een camera op de borst door steden kuieren. Kwam zo’n filmpje tegen op het internet en zag dat de onbekende filmende bezoeker ook bij ons in de buurt was. En wie komen daar in de Bourlastraat (ongeveer vanaf 59.30) hun deur uit? Wij toch zeker! Hoe groot is die kans?

https://www.youtube.com/watch?v=chgen33XbaI

Verborgen gedachten

“De taal is de mens gegeven om zijn gedachten te verbergen.” Dat schreef Molière ooit, maar dan in het Frans natuurlijk. Dat Franstaligen opmerkelijk veel meer woorden nodig hebben dan Germanen merkte ik hier al eens eerder op. Een goed voorbeeld: ik zag in de gids dat op een van de Franse zenders The Horse Whisperer wordt uitgezonden. In het Frans wordt dat L’homme qui murmurait à l’oreille des chevaux. 3 woorden (19 letters) worden er dus 9 (43). Nog eens verder gebladerd: Kalidor, la légende du talisman blijkt Red Sonja te zijn, en Le train sifflera trois fois is High Noon. Waarvan akte.

Volle groepsfoto

Trotse matrozen en andere zeelieden op een fraai groot groepsportret. Moet voor die mannen wel lastig (“Ik sta daar, daar ongeveer elfde van links op ongeveer de vijfde rij.”) zijn geweest om aan te geven waar ze staan….

Bijna aaibaar (72)

 

Wenkbrauwhuppeltje

Wanneer Maja Weber het nieuws presenteert ontgaan mij meestal de actualiteiten omdat ik me dan af zit te vragen of haar rechterwenkbrauw (voor u als kijker de linkse) bij het afsluitende Tschüß weer zo’n eigenaardig huppeltje zal maken of niet. Volgens mij zijn er maar weinig mensen die dat kunnen. Ik heb het voor de spiegel wel eens geprobeerd maar mij lukt zo’n beweginkje niet….

Baas boven baas

Vladimir Putin komt als president met zijn 22 jaar aan de macht eigenlijk nog maar net kijken. Paul Kagame van Rwanda gaat hem voor met 24 jaar, het aantal dat ook Bashar Al Assad al achter zijn naam heeft. Ismail Omar Guelleh bekleedt in Djibouti al 25 jaar het hoogste ambt en in de Republiek Congo Denis Sassou Nguesso al 27 jaar. Dan heb je in Wit-Rusland nog Aleksander Lukashenko die 30 jaar geleden aantrad en in Tadzjistan Emomalii Rachmon die daar reeds 32 jaar president is. Isaias Afewerki van Eritrea, Yoweri Museveni van Oeganda en Paul Biya van Kameroen zijn al respectievelijk 33, 38 en 42  jaar president. Maar ook zij hebben het nakijken bij Teodoro Obiang van Equatorial Guinee want die zit komende zomer maar liefst reeds 45 jaar op zijn pluche.

Tussen de sporen

Een pump tussen de sporen. Eén. Zo’n schoen valt niet zomaar per ongeluk de trein uit. Ruzie aan het begin van de vakantie naar de kust, Keulen of Parijs? Of juist tijdens de thuisreis? Benieuwd of de draagster – ik bedoel dat niet rolpatroonbevestigend, ik zie een vent gewoon niet op zulke hakken stappen – heeft lopen hinken of dat ze die andere pump ook maar weg heeft gezwierd en makkelijke schoenen aan heeft getrokken….

Minitentoonstelling: Sporen

Een ouderwetsche inktlap heb ik niet meer, maar mijn vulpen dient af en toe wel even afgeveegd te worden. Dat doe ik dan aan papieren zakdoekjes. Ineens fascineerde me de aanblik daarvan: er lijkt wel sprake van een ritme, van een ‘schrift’….

Vele tinten paars

Wij kopen nooit bloemen maar zo af en toe krijgen we er. Dit bosje bijvoorbeeld kreeg ik als vaste klant ter gelegenheid van de heropening van ‘mijn’ Delhaize. En natuurlijk accepteerde ik dat beleefd dankbaar. Kijk toch eens hoe mooi de kleuren ervan overeenstemmen met die van onze klaverzuring. Alsof het bosje er op is uitgekozen.

Buitenbeentjes

Maart, april en augustus zijn de buitenbeentjes met elk een andere letter aan het eind van hun naam. Van de namen van de andere maanden eindigen er vier op een r, en vijf op een i. Vergeet dat niet!

Eind-f

Ineens vond ik slurf een typisch woord. Zouden er in onze taal eigenlijk veel woorden op een f eindigen? Dat moest ik nazoeken, en welnu: er zijn geen woorden die beginnen met een q en eindigen op  een f, en er zijn er evenmin die aanvangen met een y en eindigen op een f. Maar alle andere letters in ons alfabet beginnen wel een woord dat op een f eindigt. Voorbeelden uit mijn Van Dale: addergif, bluf, cenotaaf, dukdalf, erf, flarf, geloof, hoef, instinctief, juf, kalief, loef, maf, normatief, oorlof, paraaf, raaf, slurf dus, tegengif, uitgaansverlof, verf, wreef, xeromorf en zalf. Tot zover dit Gemengd Bericht. 

Nog een slurf

Niet alleen olifanten hebben een slurf, maar ook tapirs, steppeslurfhondjes en zeeolifanten. Dankzij onze Zoo weet ik nu ook dat er een vijfde soort aan dat rijtje toe kan worden gevoegd: de Macroscelides proboscideus, de slurfspitsmuis!

Niet alles wordt er beter op....

Ik vroeg een van de mannen die ons buurtje proper houden of ze eigenlijk nog van die ouderwetsche takkenbezems in hun arsenaal hadden. “Neen meneer, al lang niet meer.” Zijn ogen lichtten op bij de herinnering eraan. “Dát waren nog eens bezems!” Toen ik hen slachtoffers van de modernisering noemde zei hij “Niet alles wordt er beter op meneer, niet alles….”

Onbekende kloosterorde

Het etiket op deze fles miswijn wil waarschuwen dat de drank sulfieten bevat, maar door de tikfout (bevalt in plaats van bevat) ben je geneigd te denken dat sulfieten een onbekende kloosterorde zijn wier monniken de inhoud van deze flessen graag lusten….

Uit de kast (CXLIV): Michelangelo

Eens in de maand ga ik voor deze rubriek met de ogen dicht voor mijn poëziekast staan om daar een willekeurige bundel uit te nemen. Deze keer is dat Dichtungen des Michelangelo übertragen von Rainer Maria Rilke (Insel Verlag, Leipzig, 1938), waaruit ik op bladzijde 5 Antwort des Buonarroti opensloeg:

Schlaf ist mir lieb, doch über alles preise
ich, Stein zu sein. Währt Schande und Zerstören,
nenn ich es Glück: nicht sehen und nicht hören.
Drum wage nicht zo wecken. Ach! Sprich leise.

Geinig initiatief

Geinig initiatief: Antwerp on Air, het eerste zogenaamde luchtfestival met een aantal opvallende opblaasfenomenen: een reuzentijger aan het Operaplein, roze olifanten in de Stadsfeestzaal, flamingo’s in de Grand Bazar, een octopus die een gebouw op de Meir ‘wurgt’ en zelfs een gorilla die de Boerentoren beklimt. Wanneer zie je dat nu? Welnu: nu.

Gevoelsmatig niet oud

Je realiseert je dat je wat op leeftijd aan het komen bent als je een oude foto ziet die je niet als oud erváárt. Natuurlijk weet ik dat het vervoermiddel zich door de jaren heen naar het heden heeft gemodelleerd. Een trein blijft er gevoelsmatig voor mij echter uitzien als het type dat ik toentertijd dikwijls zag passeren wanneer ik voor de overweg moest wachten. Zó zag de trein eruit toen ik er voor het eerst een betrad…. 

Cinema Navelpluis: Tristezza

 

Rons onbekende tongen

Fascinerend waren ook Rons experimenten met onbekende tongen: hij schreef boekjes en brieven in zelfbedachte talen, waarvan er een aantal te zien is in de fotoverzameling die hij onderhield:

https://ronscherpenissefoto.blogspot.com/

Rons zwart-witte blokjes

En nog stééds, na al die jaren heb ik de reflex bij het zien van zwart-witte blokjes (gisteren nog passeerde er iemand met een zwart-wit geblokt regenscherm) mijn camera te pakken en een foto te maken voor Rons collectie:

https://zwartwitteblokjes.blogspot.com/

Rons kleine groepspraktijk

Met Cabinet Collectif laat Ron in zwartwit een kleine groepspraktijk na met liefdevol verzamelde groepsfoto’s uit alle windstreken:  

https://cabinetcollectif.blogspot.com/

Ron kwistig met kronen

Als eerbetoon aan Ron Scherpenisse hier dezer dagen aandacht voor een aantal van zijn beklijvende projecten. Zo was hij in Zum König kronen kwistig met het uitdelen van kronen:

https://zumkonigkronen.blogspot.com/

Dag Ron....

Met diep verdriet moeten we afscheid nemen van goede vriend Ron Scherpenisse, die gisteren volledig onverwacht overleed. Hij werd slechts 54. Ron, die ik in de tachtiger jaren in Bergen op Zoom leerde kennen, was een oorspronkelijk kunstenaar. Zijn blogs Zwartwitte blokjes, Zum König kronen en Cabinet Collectif blijven het bekijken waard. Zijn schilderijen stelde hij (ook in Antwerpen) regelmatig tentoon. Vele ervan sierden het front van De Auteur, het tijdschrift  van de Vereniging van Vlaamse Letterkundigen. Bob Bakker gaf op regelmatige basis coproducties van ons uit. Daarvoor liet ik me door Rons werk inspireren, en hij zich door mijn poëzie. Hij illustreerde mijn bundel Onaangepaste tijden, en verzorgde het omslagontwerp voor mijn Eigen terrein – Gedichten 1998-2013. Onze laatste gezamenlijke uitgave was Varianten zonder schroom. We hadden het voornemen om aan een nieuw project te beginnen, maar dat mag niet van Het Lot. Bijgaande selfie maakte hij van ons toen hij hier met zijn Veronic onlangs weer eens op bezoek was. Dag Ron, bedankt voor je vriendschap jongen. Dag lieve Ron….

https://beversenscherpenisse.blogspot.com/

https://ronscherpenisse.blogspot.com/

Uit oude tijden

Kwam in de boekenkast de Love Poems from Ancient Egypt weer eens tegen. Bijna vergeten dat ik die – zij het niet direct van hiërogliefen – vertaalde:

http://uitoudetijden.blogspot.be/

Feestelijke aanblik

Ik kan echt genieten van de aanblik van lekkere dingen die Geertje in huis haalt. Al doe je er mij geen plezier mee (ik heb, geen zoetekauw zijnde, liever een sandwich americain dan een gebakje) kijk ik met bijzonder veel genoegen naar zulke feestelijke minipateekes.

Late Pinksteren

In 1924 zou het pas 8 juni Pinksteren zijn. Dat wordt duidelijk op de achterkant van de oude reclame voor FIAT. FIAT, niet iedereen weet dat maar voor een grage quizzer behoort het tot de parate kennis, is overigens een acroniem. Het staat voor Fabbrica Italiana Automobili Torino. Maar dit geheel terzijde natuurlijk.

Een eeuw geleden

In 1923 werden de eerste en de tweede plaats in de Gran Premio D’Europa behaald door autocoureurs die een FIAT bestuurden. Waarom meld ik dat? Welnu, toen ik Secret Knowledge van David Hockney uit de kast pakte bleek daar een vermoedelijk ooit als bladwijzer aangewend reclamekalendertje in te steken. Het is van een eeuw geleden.

Een bijzonder aanplakbiljet

Iemand van de Oostender vereniging die instond voor de organisatie van het carnaval in de koningin der badsteden had dermate goede relaties met James Ensor dat die het zich verwaardigde het aanplakbiljet te ontwerpen met daarop de aankondiging van de feestelijkheden van 1931.

Dol

Ik ben dol op voor de goegemeente lichtelijk wereldvreemde figuren als Abbaloog Jean-Marie Rotiez. Ik lees een van zijn ‘weetjes’: in 1976 stootte Abba’s Mamma mia in Engeland Queen’s Bohemian Rhapsody van de eerste plaats van de hitparade. Het is een unicum gebleven dat in een nummer 1-hit Mamma mia klonk, en in de daarop volgende nummer 1 óók. Bedankt voor deze informatie Jean-Marie! 

Nog steeds actueel

Sommige historische uitspraken zijn niet alleen bijzonder treffend, maar ook nog immer actueel. Zoals deze van Franklink Delano Roosevelt:  In politics, nothing happens by accident. If it happens, you can bet it was planned that way.

Coeur de boeuf

Ik wist helemaal niet dat er een dérgelijk kleurverschil bestond tussen twee soorten tomaten. En eigenlijk ook niet dat een van de twee coeur de boeuf, runderhart, heet. Bij de Delhaize in elk geval. (Aanvulling om 20.15 uur) Christina Guirlande, een van mijn trouwe lezeressen, laat weten hoe enthousiast zij over de coeur de boeuf is en dat die wat weggestopt linksboven op de foto te zien is. Omdat ik niet echt bekend ben met het tomaatwezen had ik me geöriënteerd op het prijskaartje met de naam erop en abusievelijk verondersteld dat die donkere exemplaren 'runderhart' waren.... 

Voor onze ogen

In galerie shōō’bĭl’ aan de Waalsekaai 21/22 in Antwerpen, zo’n beetje naast het MUHKA, is (op een duotentoonstelling met Jef Gysen) tot 26 juni weer eens werk van Bert Timmermans (met wie ik de blog www.timmervers.blogspot.com maakte) te zien. Helemaal op mijn honger hoefde ik niet te blijven zitten omdat ik kan bladeren in zijn boek Exorcising The Metropolis, maar het is prettig met je neus op zijn fijne collages te kunnen staan. Zijn versplinter(en)de en verscheur(en)de blik op de geschiedenis die zich doorlopend voor onze ogen (ver)vormt blijft zeer de moeite waard. En de galerie is een aangename.

www.shoobil.com

OMG

Ik vind het opvallend dat je de laatste jaren ondanks de secularisering steeds vaker de naam van God genoemd hoort worden, echter amper in passend verband maar in de ergerlijke stoplap O My God. De OMG hoor je slag om slinger uit de mond van lieden aan wie je op een kilometer afstand kunt zién dat ze nooit een kerk van binnen hebben bekeken, of er toch in elk geval geen flauw idee van hebben wie ze aanroepen.

Klein maar fijn

Amper 11 bij 19 centimeter. Groter is het paneeltje niet, een fijne kleine marine die we op een rommelmarkt vonden. Ik geloof dat we er € 0,75 voor betaalden. Geschilderd op de achterkant van een deksel van een sigarendoos of iets dergelijks. Op een wonderlijke manier begin ik het ding steeds mooier te vinden. Het is absoluut met liefde gekonterfeit, dat zie je er aan af.

Cinema Navelpluis: Onverzadigbaar

 

Geen opscheppers

Hoewel een aantal van de voetballers uit het vorige Gemengd Bericht geen wereldkampioen werd zou er vermits ze allemáál scoorden in een WK-finale over het maken van doelpunten niet veel gesnoefd worden. Toch zijn er een paar die dat wat mij betreft wel zouden mogen: Sir Geoff Hurst (op de foto rechts) en Kylian Mbappé bijvoorbeeld, omdat zij (in respectievelijk 1966 en 2022) een hattrick scoorden. Of Paul Breitner, Zinédine Zidane en Kylian Mbappé die ieder (in respectievelijk 1974 en 1982, 1998 en 2006 en 2018 en 2022) in twéé WK-finales het net wisten te vinden.

Een select gezelschap

Er lopen op deze aardbol niet veel mannen rond die kunnen zeggen dat ze gescoord hebben in een finale van het WK voetbal. 29 om precies te zijn: Amarildo Tavares da Silveira (83, foto), Sir Geoff Hurst (82), Wolfgang Weber (82), Gérson de Oliviera Nunes (83), Jairzinho Ventura Filho (79), Roberto Boninsegna (80), Paul Breitner (72), Johan Neeskens (72), Mario Kempes (69), Ricardo Bertoni (69), Marco Tardelli (69), Allesandro Altobelli (68), Jorge Valdano (69), Jorge Burruchaga (61), Karl-Heinz Rummenigge (68), Rudolf Rudi Völler (64), Zinédine Zidane (51), Emmanuel Petit (53), Ronaldo (de enige echte) Luis Nazário de Lima (47), Marco Materazzi (50), Andrès Iniesta (40), Mario Götze (31), Ivan Perisic (35), Mario Mandžukić (38), Antoine Griezmann (33), Paul Pogba (31) Kylian Mbappé (25), Lionel Messi (37) en Angel Di Maria (36). Eigenlijk zou de FIFA die mannen eens bijeen moeten zetten voor een groepsportret, alle 29 in hun finale-uitrusting. Wát een kick moet dat toch geven om voor de ogen van de halve wereld een doelpunt te maken….

Bijna aaibaar (71)

 

Voor de volledigheid

Voor de volledigheid wilde ik dan natuurlijk ook nog even nagaan of er zich langs de Belgische linie nog meer grensoverschrijdende plaatsen bevinden. Jawel hoor. Martelange (op de foto rechts België en links Luxemburg), Erquelinnes / Jeumont, Quiévrain / Quiévrechain, Herzeeuw / Beaulieu, Moeskroen / Tourcoing, Rekkem / Neuville en Ferrain, Menen / Halluin, Wervik / Wervicq-Sud en Komen / Comines.

Over de grenzen

Vermits Putte midden tussen ‘onze’ steden Bergen op Zoom en Antwerpen pal op de grens ligt weten we van oudsher niet beter dan dat het dorp letterlijk doorsneden wordt door de landscheiding. Eens nagekeken of er nog meer van dergelijke nederzettingen zijn waar vroeger de grenspaal omhoog moest om doorgang te krijgen. Dat blijken er niet veel te zijn. In Zeeuws-Vlaanderen zet Eede zich voort voorbij de landpalen. Dat geldt ook voor Koewacht, voor Clinge/De Klinge en Nieuw Namen/Kieldrecht. Maar dan moet je al helemaal naar Kerkrade/Herzogenrath. En voor zover ik na heb kunnen gaan heeft Nederland dan op de grens alleen nog een overvloeiing in Dinxperlo dat organisch overgaat in Süderwick. Ze hebben daar zelfs al een gemeenschappelijke politie/Polizei, en een aardig naambordje met daarop Dinxperwick.

Verdwijnende vorsten

Er zijn steeds meer eurobiljetten met daarop de handtekening van Christine Lagarde, en die met de signatuur van Mario Draghi nemen gestaag in aantal af. Zo lang hebben we de € nou ook weer niet, maar nu al zie je ook al aan de munt hoe de tijd onverbiddelijk voortschrijdt: in mijn beurs viel het me zojuist op dat er drie geldstukken in zaten met reeds verdwenen vorsten op de revers: Albert II, Beatrix en Juan Carlos….

Eerste auto

Al heeft dat lang zo geleken zijn wij niet de enigen die geen auto rijden (Ik heb zelfs nooit een rijbewijs genomen). In de stad kun je ook amper iets met een wagen. Met bus, fiets, metro, tram en/of voeten ben je rapper. In elk geval zie je meer en meer  jonge mensen die dat ook in de gaten hebben en daar naar leven, én niet te beroerd zijn om daarvoor uit te komen….

Gesproken portret

In een vitrine in het Fotomuseum zag ik een intrigerende brochure: Handboekje van Het Gesproken Portret volgens de werkwijze van den heer Bertillon leeraar aan de Politieschool te Parijs door Edouard Coopman, eerste adjunkt [sic] commissaris van politie te Antwerpen. Een ‘gesproken portret’ of ‘beschrijvend signalement’ was een vakterm in het politiewezen. Ik zou dat boekje wel eens willen bekijken.

Cinema Navelpluis: Rondgang

 

Anders ogende seksen

In Jan Rodts’ mooie De slimste vogelgids keek ik eens na van hoeveel broedvogels in België en Nederland het mannetje en het vrouwtje er verschillend uitzien. Van de 192 inheemse soorten zien beide geslachten er in 143 gevallen hetzelfde uit. Maakt 49 vogels waarvan de seksen anders ogen, en wel: baardman, beflijster, blauwborst, blauwe kiekendief, bonte vliegenvanger, brilduiker, bruine kiekendief, eider, fazant, gekraagde en zwarte roodstaart, geelgors, gele kwikstaart, goudvink, grauwe kiekendief, grauwe klauwier, grijskopspecht, groenling, hazelhoen, huismus, kemphaan, kneu, koekoek, korhoen, krakeend, krooneend, kruisbek, kuifeend, merel, paap, pijlstaart, roodborsttapuit, rietgors, roodmus (op de foto het mannetje daarvan), sijs, slobeend, smient, sperwer, strandplevier, tafeleend, tapuit, torenvalk, vink, wielewaal, wilde eend, wintertaling, woudaap, zaagbek en zomertaling. Tot zover dit Gemengd Bericht.