De nabije cultuurdragers zijn op
dit ogenblik Heerschappij – Hoe het christendom het Westen vormde
van Tom Holland, De taal levert mi-j ’n streek van Hans Mellendijk, Der
Runde Bogen uit de reeks Die Blauen Bücher en Blue Velvet van
the one and only David Lynch.
Het bedienen van de TomTom, het
telefoneren, het sms-en, het e-mailen. Het is, terecht, allemaal verboden voor
wie het stuur van een rijdende auto bedient. Vroeger waren TomToms en mobiele
telefoons er nog niet, maar misschien gold er destijds een verbod op het zetten
van een kopje koffie met een in het dashboard gemonteerd apparaat.
Echt duidelijk werd het me niet
waar het in deze supermarkt (nota bene volledig gelijkvloers) nou effectief
naar verwees, maar een koddig woord vind ik worstenkelder beslist….
Met belangstelling bestudeerde ik
dit overzicht van dwarsdoorsnedes, maar ik kwam er maar niet achter waarván.
Geen idee. Iets voor vaklui. (Niet veel later leer ik van mijn immer oplettende zwager Chris dat het Het ei heeft het zaad heet, en dus bevruchting betreft. Waarvoor mijn oprechte dank!)
Mijn broer stuurde me een lijstje
van landen waar mensen wonen die onze achternaam delen. De meeste mensen die
Bevers heten wonen in de Verenigde Staten van Noord-Amerika: 2179. De andere
‘concentraties’ bevinden zich in Nederland (1241), België (823) en Duitsland
(128). Er zijn 10 landen waar volgens deze lijst 1 (lees: één) Bevers woont.
Waaronder zelfs Afghanistan. Benieuwd naar diens voornaam. Zou er een Sarfaraz
Bevers zijn, of een Zabihullah Bevers?
Dat een exemplaar in Portugal op
het continent goedkoper is dan op de Azoren snap ik, maar het verbaast me wel
dat de Frankfurter Allgemeine Zeitung voor twee buurlanden verschillende
prijzen hanteert: de FAZkost hier
in België € 4 maar in Nederland € 4,10!
Er verscheen onlangs een nieuwe
historische atlas over Antwerpen. Het bericht in de krant daarover wordt
vergezeld door een uitermate charmante afbeelding van de stad zoals die er in
het jaar 900 (kan natuurlijk ook 899 geweest zijn) uitgezien zou hebben. Doet
een beetje denken aan het dorpje van Asterix en Obelix, niet?
We zagen een knus huisje, wat
weggedrukt tussen twee grotere panden. Erg groot zal het er niet zijn, want
voor een kerstboom is er wel plaats maar zo te zien voor de piek al niet meer….
Eens in de maand ga ik voor deze rubriek met de ogen dicht voor mijn poëziekast staan om daar een willekeurige bundel uit te nemen. Deze keer is dat De bulleman & de vogels van Hubert Van Herreweghen (Uitgeverij P, Leuven, 2015), waaruit ik op bladzijde 71 Avond opensloeg:
Licht, laatste korrel licht, draal nog even, verlaat me niet als ’t donker valt, de gruwelijke nacht waarin de dieren dolen uit de oudste holen, windhol en gracht en geen oog wat ziet. Verlaat me niet, Wees zacht.
Las een
interessante opmerking in een interviewtje met de jonge dichteres Esohe Weyden:
“Iemand vertelde me onlangs dat wiskundestudenten het vaakst naar een cultureel
evenement gaan en het meest van alle studenten poëzie lezen.” Zou het?
Er zijn weer babiroessa’s in de Zoo. Vroeger was er
één, die ik altijd even ging groeten en die me gaandeweg ook leek te herkennen.
Dat hertenzwijn inspireerde me zelfs tot een gedicht:
Literair Café Den Hopsack aan de Grote Pieter
Potstraat hier in Antwerpen bestaat een halve eeuw. Ter gelegenheid van dat
lustrum richt het De wonderkamer van Den Hopsack in, een
groepstentoonstelling met werk van kunstenaars die er in de loop der jaren
exposeerden. In 2009 was er van mij de uitstalling Vroeger is een lang
verhaal te zien. Van de groepstentoonstelling (van 2 september tot 6
oktober te bekijken) maakt mijn monotype Was die Alten uns erzählen deel
uit. Mooie aanleiding om de aandacht weer eens te vestigen op mijn monotypes:
Aan de Camille Huysmanslaan,
recht tegenover Antwerp Expo, verbaasde het me hoe slechts twee exemplaren van
de Acer pseudoplatanus, de gewone esdoorn, de indruk kunnen wekken dat
er een heus woudje is….
Er zijn niet veel plaatsen waar
je met de trein ‘gewoon’ de grens over kunt steken. Eurostar en Thalys passeren
die immers quasi ongemerkt. Je kunt België ouderwetsch per spoor verlaten via
Kortrijk en Moeskroen richting Tourcoing en Roubaix, via Luik naar Maastricht
en Aken, via Trois-Ponts en Arlon naar Luxemburg en via Antwerpen naar Breda en
Roosendaal. Je kunt nu echter op nóg een plaats simpel en zonder reserveringen
van welke soort dan ook het land uit: er boemelt voortaan weer een trein van
Bergen / Mons naar Aulnoye-Ameries in Frankrijk. De rit duurt nog geen half
uurtje. Je moet er wel rekening mee houden dat er slechts twéémaal daags een
gaat: om zes uur des ochtends en om vijf uur des middags….
Een van de vlogsters die ik al
lang volg is Elina uit Perm, die op Eli From Russia haar geboorteland
doorkruist. Nu verkende ze Kaliningrad, waar het me opviel dat je in de
supermarkt daar gewoon homaria hebt met….steuren erin.
Antwerpen krijgt op sommige
punten een volledig nieuwe skyline: vanaf de Camille Huysmanslaan is niet
alleen goed te zien hoe fleurig de sociale woonblokken aan de Kolonel
Silvertoplaan opgeknapt zijn maar ook – zekeringezoomd – hoe het Nieuw Zuid rond het Justitiepaleis uit de grond aan
het schieten is….
De enige prijs die het
Nederlands voetbalelftal ooit won was in 1988 de Europese titel, onder
bondscoach Rinus Michels. Die was zelf als speler van een Amsterdamse club ooit ook international, en wel met voorsprong een van de meest
onsuccesvolle aller tijden. Cijfers liegen niet. Michels kwam tussen 1950 en
1954 5 keer uit voor het Nederlands elftal. Hij speelde twee keer in Stockholm
tegen Zweden, dat met 4-1 en 6-1 beide keren te sterk bleek. In Helsinki,
Antwerpen en Zürich speelde Michels tegen Finland, België en Zwitserland. Die
wedstrijden eindigden in respectievelijk 4-1, 4-0 en 3-1. Het doelsaldo van de
wedstrijden waarin Rinus Michels de vaderlandse eer verdedigde: 21-4. Rinus
Michels wist als international niet één keer doel te treffen.
Er zijn tijden geweest dat er
naar de Verenigde Staten van Noord-Amerika met bewondering en welwillendheid op
werd gekeken. Die tijden liggen al ver, erg ver achter ons. Uit recent
onderzoek in 13 landen bleek dat er alleen in Zuid-Korea een meerderheid, 59%,
positief tegen de VS aankijkt. In België is de antipathie (75%) veel groter dan
de sympathie (24%).
Brommers met een laag stuur, ‘buikschuivers’, heb ik
altijd lelijke vervoermiddelen gevonden. Maar ik vond ook dat ze stoere namen
hadden. Wat te denken van Hercules, Negrini, Kreidler, Sparta Sport of Zündapp?
Wat ik niet wist was
dat de naam Zündapp een samentrekking is. En wel van de bedrijfsnaam Zünder-Apparatebau
(waar officieel ook nog -Gesellschaft mbH Nürnberg achter hoort).
In de Zoo vind je niet alleen dieren allerhande, maar
ook fascinerende flora. Officieel heet deze vreemde maar fraaie boom Araucaria
araucana (Molina) K. Koch, en in het Nederlands slangenden. In het Frans is
het araucaria du Chili en in het Duits Araukaria. De Engelsen hebben er een
veel leukere naam voor: Monkey Puzzle Tree.
Naar aanleiding van dat plaatje uit Sjors &
Sjimmie merkte mijn broer op dat we in onze kleutertijd ook probleemloos
mochten zingen over Moriaantje die zo zwart als roet was en dat ze een
parasolletje droeg omdat de zon op haar bolletje scheen. Hij stuurde het
plaatje ervan mee. Dat verbaasde me, omdat mij was geleerd (En de zon scheen op
zijn bolletje) dat Moriaantje een jongen was. Beide versies blijken te
vinden. Geen idee waarom Moriaantje van geslacht verspringt….
Op het wereldwijde web kwam ik terecht op een pagina
over Frans Piët, de striptekenaar die jarenlang de avonturen van Sjors &
Sjimmie tekende. Daarop stond onder meer bijgaand plaatje, uit het album Sjors
& Sjimmie in de rimboe uit 1961 waaraan mijn broertje en ik destijds
veel plezier beleefden. Anno nu zou dat album niet meer mogen verschijnen,
vermits negers geen negers meer mogen worden genoemd maar als mannen van kleur
door het leven dienen te gaan. Oók niet als ze neger worden genoemd door
Sjimmie, die zelf een negertje is? Oók niet als ze neger worden genoemd door
Sjimmie, die zelf een negertje is.
Vanaf mijn werkplek kijk ik op de Nationale Bank, een
uitzicht dat niet makkelijk gaat vervelen. Onze buurtgenoten aan de andere kant
ervan, aan de Mechelsesteenweg, hebben een vergelijkbaar panorama maar die
hebben er wel zicht op bomen bij….
Een volgorde
die ik gevoelsmatig andersom had verwacht: De lucifer zoals wij die kennen werd
in 1827 uitgevonden, terwijl de aansteker al in 1823 werd uitgevonden.
Deze foto van een Heinkel boven Londen is
vervalst. Geen conclusie van historici of fototechnici, maar van….supporters
van voetbalclub Millwall. Die missen namelijk het dak op hun stadion The
Old Den. Dat werd in 1938 geplaatst, en dús werd de luchtfoto – zonder
vliegtuig – volgens hen vóór 1938 gemaakt!
Hoewel de Vlaamse overheid er van af wil om plaats te
maken voor modernere exemplaren zíjn er nog van die prachtige ouderwetsch
getraliede liften. Deze bevindt zich nog steeds in een gebouw bij ons om de
hoek, dat sowieso mooi in art deco is
opgetrokken.
Herlas na lange tijd weer eens wat Bernard De Coen
destijds noteerde bij het lezen van mijn bundel Onaangepaste tijden (op
de foto in handen van uitgever Frans Mink†, links mijn goede vriend Ron Scherpenisse
die de bundel illustreerde), en kan alleen maar concluderen dat hij dat erg
goed gedaan heeft….
Om vanaf de hoek van de Maarschalk Gerardstraat (waar
ik deze foto nam) de Terninckstraat, links, in te kuieren moet je officieel
eerst de stoep rechts volgen en dan het zebrapad over de Bervoetstraat nemen en
rechtsaf slaan. Ik heb dat nog nóóit gedaan, en heb dat ook nimmer iemand zien
doen. Benieuwd of de verkeerskundigen die zulke situaties boven hun werktafel
bedenken zelf zo gezagsgetrouw zijn….
Uit de radio komt het mooie Island In The Sun
van de charmante Harry Belafonte. Plots wil ik even nazoeken of die eigenlijk
nog wel leeft. Jawel hoor: hij is 95. In 1953 had hij al een joekel van een hit
met Matilda. En zijn Banana Boat Song kent quasi iedereen. Zouden
er nóg zangers zijn die een hit hadden in 1953 en nog steeds in leven zijn?
Jawél: Tony Bennett, destijds succesvol met Rags To Riches is nog onder
ons en is zelfs al 96! Wat een taaie rakkers….
We zijn er in onze contreien ondertussen al
lang aan gewend om met gelijke munt te betalen. Van vóór de euro kan ik me de
franken, guldens en marken nog goed herinneren, maar niet de valuta die ooit in
ons eigen Brabant rouleerden. Kwam een oud stuk tegen met de wisselkoersen van
onder meer Brabandsche [sic] Kroonen, Halve Kroonen, vierdens daarvan en
stukken van 17½ Stuyvers. Er waren ook Brabandsche Schellingen en Dobbele
Schellingen.
“We zullen er in grote
letters op zetten dat het verboden is hier te parkeren. Wat denk je? Zou het zo
een ieder voldoende duidelijk zijn?” “Weet je wat? We zetten er gewoon aan alle
kanten paaltjes omheen, dan kan er zeker niemand op gaan staan.” “Ja maar, dan
hadden we die boodschap er niet op hoeven zetten.” “Ach, die staat er nu toch,
laat maar zo.” “OK dan.”
Een van de
minder bekende, want niet in het centrum te vinden, kerken in Antwerpen is de
Kristus Koningkerk aan de Jan De Voslei, maar het is beslist een van de
mooiere. Architect Jos Smolderen ontwierp deze kruisbasiliek in art deco-stijl
als paviljoen van de religieuze Vlaamse kunst voor de Wereldtentoonstelling van
1930 in Antwerpen. Daarna werd ze ingericht als parochiekerk. Ze heeft een
toren van 64 meter hoog en drie monumentale koepels.
De nabije cultuurdragers zijn hier hedenochtend Post
van Björk, Zeegezang inclusief Gesternten van Frederik de Zeeman van
Jacques Hamelink, Fargo van Joel en Ethan Coen en Miroirs – Gedichten
vanaf 1946 van Christine D’haen.
In Hemiksem, waar we met de Waterbus zomaar even heen
voeren, troffen we een biljartzaal met de sterke naam De Goei Keus. Ik
zou daar niet naar een andere op zoek gaan….
Een van de betere musea in Antwerpen is het Museum Mayer Van
den Bergh hier om de hoek. Als ik er binnenwip ga ik ook altijd Pieter Bruegel
de Oude’s Dulle Griet even ‘gedag zeggen’. Lucebert bewonderde Dulle
Griet: “Een van die schilderijen die niet reproduceerbaar zijn, het heeft
een ondefinieerbare dimensie en is daardoor als een mythe, een reële
geestesverschijning.” Wat ik nu opstak is dat het eigenlijk een koopje was.
Kunstverzamelaar Fritz Mayer Van den Bergh (1858-1901) tikte Dulle Griet
in 1894op een Keulse veiling op de kop voor omgerekend…. € 12,50!
De laatste jaren stijgt de leeftijd waarop jongeren
het ouderlijk huis verlaten. Steeds meer jongeren tussen de 25 en 34 jaar wonen nog thuis.
In Europa, zo leerde ik van General Knowledge, zijn er momenteel evenwel steeds grotere verschillen: in Denemarken woont 1,8% van de 25-34-jarigen nog bij mama en papa.
In Slowakije bedraagt dat percentage maar liefst 56,6!
Het allereerste grammofoonplaatje dat ik (à ƒ 3,95) kocht was I’m
A Boy van The Who. Ik schafte me dat aan bij de firma Radio Crusio aan de
Grote Markt in Bergen op Zoom. Later kocht ik daar platen bij winkels als Schutte,
Van Boxtel, (de discobar van) V&D, Jordans, Van Vliet, MU2000 (Wat klonk
dat ver wég in 1975) en later vooral bij De Waterput. Nu kom ikeen foto tegen van een Grammofoonplatenautomaat.
Een dergelijk apparaat heb ik werkelijk nóóit ergens gezien.