Een echte Van Meegeren

Dit najaar verschijnt Een echte Vermeer in de bioscopen, Rudolf van den Bergs verfilming van het leven van meestervervalser Han van Meegeren. De voorfilm ziet er zeker niet slecht uit. Wat mij betreft echter zou Een echte Van Meegeren een veel sterkere titel geweest zijn....

Onder de indruk

Jazeker, ook tot de Achterhoek is de distributie van het Antwerpse stadsbier De Koninck, het bolleke, doorgedrongen. Maar toch wel in gewone flesjes en vaten, want toen mijn Varssevelder vriend Hans Mellendijk met mij hier langs de brouwerij fietste was hij toch min of meer onthutst door het formaat van de fles waarmee je wordt geconfronteerd als je daar binnenstapt….

Not so think

Geinige uitspraak, uit de memorabele reeks Mobile Army Surgical Hospital (waarvoor de afkorting M*A*S*H stond) van major Margaret Hotlips Houlihan: I’m not so think as you drunk I am!

Apenboom

Bestudeerde met interesse de slangen- of apenboom, de araucaria araucana. Niet in de Hortus botanicus, maar op een van de gazons in het Middelheimmuseum. Merkwaardige vormen.

Nagelholt!

Kameraad Hans Mellendijk kwam logeren en bracht uit zijn mooie Achterhoek een pakje nagelholt mee, een plaatselijke specialiteit (waar ik ginder aan verknocht ben geraakt) die verwant is aan filet d’Anvers en pastrami. Dat wordt smullen!

Mooie lettertypes (27)

Al vroeg samen....

Bij het opruimen trof ik tussen allerlei oude spulletjes een keurig gevouwen A4’tje: de namen en adressen van de studenten Engels/Nederlands die in 1973 aan het Moller Instituut in Tilburg begonnen. Getypt. Gestencild. Het aardige voor ons is dat Geertje en ik hier al samen op stonden voordat we elkaar kenden: L. J. M. Bevers, Vijverberg 24, Bergen op Zoom (postcodes waren er nog niet) als vierde, en mej. G. M. Hoefnagels, Bredaseweg 369, Tilburg als zestiende van de vijfendertig....

De warmste....

Vandaag de warmste 13^de september hier óóit! Sterker: volgens de weerdienst is België op dit ogenblik de heetste plek van gansch Europa. De akelei koestert zich ook rond acht uur dus nog in de hitte, zij het tegen een al invallende schemering….

Tunnel in wording

Eindelijk wordt er ernstig werk gemaakt van De Noorderlijn hier in Antwerpen. De Zuiderlijn, die zo’n beetje begint/eindigt (doorhalen wat niet gewenst is) op het kruispunt bij ons voor, is al een decennium af en toen waren de politieke en financiële kaarten anders geschud. Als alles af is kun je met bus, fiets, metro en tram makkelijker dan met de auto van het nieuwe Justitiepaleis naar de Noorderlaan en vice versa. De tunnel onder de Frankrijklei is alleszins al ferm vorm aan het krijgen….

Vera Janacopoulos

Kwam al surfend Vera Janacopoulos van Jan Engelman, een van mijn favoriete gedichten aller tijden, tegen op YouTube. Het is een van de weinige verzen die ik (en dat reeds sedert mijn jongensjaren) uit het hoofd ken. Mooi om het van de dichter zelve te kunnen hóren:

https://www.youtube.com/watch?v=vCij77tJPYk

Mazzel

Ambtelijke molens draaien traag. Dat was mazzel voor Arthur Presburg, op 26 oktober 1895 geboren te Antwerpen als zoon van Marcus Presburg uit Rotterdam en Sara Hirschfeld uit Hagenau in de Elzas. Op 22 juni 1914 bereikte hem een formulier van de afdeling Militiezaken. De Groote Oorlog stond voor de deur. Samen met dit document vond Danny Braem ook een papier dat gedateerd werd op….3 juni 1919. Vijf jaar later! Het was duidelijk: Arthur Presburg hoefde niet onder de wapenen: Niet dienstplichtig, geen Belg zijnde meldt het stempel. De Groote Oorlog was toen achter de rug.

Oud!

“Deze uitzonderlijk oude hoofdtooi uit de erg droge Atacama-kustwoestijn is verrassend goed bewaard,” lees ik op het begeleidende bordje in het MAS, waar we weer eens binnenstapten. Dit is dus geen modern kunstwerk (vergis je niet: Joseph Beuys durfde ook met dit soort materialen werken hoor), maar een hoedje gemaakt van een dierenschedel, bont, veren, hout, strengen wol en touw uit de Camarones-cultuur uit noordelijk Chili. Het dateert uit ongeveer....1500 vóór Christus!

Strikte taakverdeling

Bij de Dogon, een volk dat leeft bij de klif van Bandiagara in Mali, is het drinken van bier strikt voorbehouden aan de mannen, maar het brouwen ervan is er een vrouwenprivilege! Tot zover dit Gemengd Bericht.

What's in a name?

“Jáá, Frietopia! Zó gaan we onze zaak noemen! We nemen er nog een!” Zoiets moet er geklonken hebben toen de frituuruitbaters in spe er uit waren. Frietopia! Wat een geweldige naam. Wanneer je hem op Google intikt komt hij bovenaan te voorschijn. Ze kunnen dus content zijn daar in Mortsel!

Momentopname

De nabije cultuurdragers hic et nunc: Chill out ’n confused van Starfish Pool, Les ecritures de la nuit – Un siècle d’illuminations et de publicité lumineuse van Bruno Ulmer en Thomas Plaichinger, Pane e tulipani van Silvio Soldini en Gesloten gedichten van Cees Nooteboom.

Broden en vissen

Las een flauw grapje, over een oud katholiek Schots echtpaar dat besloot om voor het 60-jarig huwelijk dan toch maar eens een keer een feest te geven. Hoe het alle gasten dan te eten dacht te geven? “We hebben vijf broden en twee vissen gekocht.” Hoe melig ook, het stemt me wat weemoedig want ineens realiseer ik me dat er een hele nieuwe generatie is waarvan het overgrote deel zoiets gewoon helemaal niet meer snápt vanwege onbekend gebleven met de Grote Verhalen….

Verkeersvraagstukken

Vond een fraaie film op YouTube, Verkeersvraagstukken in Antwerpen van Ir. L. Van Cant uit 1953. Verwezenlijkt door Smalfilmstudio N.V. Antwerpen. Veel, heel veel klassieke auto’s die zomaar overal worden geparkeerd. Een vurig pleidooi voor de tram, dat aan geldigheid eigenlijk niets heeft ingeboet:

https://www.youtube.com/watch?v=mQSXOoSZnZw

Mooie lettertypes (26)

Droste-effect

Op het Vossenplein, dat in het Frans merkwaardig genoeg niet Place des Renards heet maar Place du Jeu de balle, in Brussel/Bruxelles vond ik op de rommelmarkt die daar dagelijks plaatsvindt een exemplaar van Le secret de la Licorne op zo’n beetje dezelfde plaats waar Kuifje/Tintin in dat album zijn model van De Eenhoorn vond….

Studie voor het INVONUON

Voor het Instituut voor Nutteloze Onderzoeken (het INVONUON) eens onderzocht hoeveel niet-Nederlands- of Engelstalige nummer 1-hits er geweest zijn in de Top Veertig (toch dé hitparade in onze contreien) en de voorlopers daarvan. Het zal niemand verbazen dat het gros van de nummer 1-hits Engelstalig is. Het duurde zelfs tot 1966 voor er een eerste Nederlandstalig liedje bovenaan de hitlijst mocht prijken: Dans je de hele nacht met mij? van Karin Kent.

In het Duits: Tschau tschau Bambina van Caterina Valente (1959), Zwei kleine Italiener van Conny Froboeß (1962), Ich bau dir ein Schloß én Heidi Bumbeidschi van Heintje (1968), Rote Rosen van Freddy Breck (1971), Du van Peter Maffay (1971), Ich hab’ die Liebe geseh’n van Vicky Leandros (1972), Ein bischen Frieden van Nicole (1982), Codo (Düse im Sauseschritt) van DÖF (1983), 99 Luftballons van Nena (1983), Verdammt – Ich lieb’ dich van Matthias Reim (1990) en Das kleine Krokodil van Iris Gruttman (2005). Maakt: twaalf stuks.

In het Frans: Pour moi la vie va commençer van Johnny Halliday (1963), Quand le soleil dit bonjour aux montagnes van Lucille Starr (1964), Non, non, rien n’a changé van Les Poppys (1971), Après toi van Vicky Leandros (1972), Le Lac Majeur van Mortimer Shuman (1973), Dansez maintenant van Dave (1975) en (al is de titel Engelstalig) This melody van Julien Clerc (1976). Omdat de refreinen daarvan in onvervalst Frans worden gezongen tellen eigenlijk ook Voulez vous coucher avec moi se soir? van Labelle (1975) en Comment ça va? van The Shorts een beetje mee. Maakt (zeven en twee halve): acht stuks.

In het Spaans: Borriquito van Peret (1971), Un canto a Galicia (1972) en Quiereme mucho (1979) van Julio Iglesias, Que si, que no van Jody Bernal (2000), We no speak Americano van Yolanda Be Cool Vrs Dcup (2010), Danza kuduro van Don Omar & Lucenzo (2011), Salsa tequila van Anders Nilsen (2014) en El perdón van Nicky Jam & Enrique Iglesias (2015). Maakt: acht stuks.

In het Portugees: Hey mal yo van Johnny & Orquesta Rodrigues (1975), Lambada van Kaoma (1989), Rap das armas van Cidinho & Doca (2009), Ai se eu te pego van Michel Teló (2011) en Balada van Gusttavo Limo (2012). Maakt: vijf stuks. Voorts waren er ook twee Italiaanstalige nummer 1-hits: La solitudine van Laura Pausini (1993) en Perdono van Tiziano Ferro (2002).

En dan waren er ook nog wat ‘vreemde’ talen goed voor de hoogste positie in de Top Veertig: Sajang é van Massada (1980, Indonesisch), Yeke yeke van Mory Kante (1988, nota bene in het Dogon!), Wêr bisto van Twarres (2000, Fries), Ramaganana van Treble (2004, in het Trebles – een fantasietaal), Dragosta din tei van O-Zone (2004, Roemeens) en Gangnam Style van Psy (2012, Koreaans). Tot zover de resultaten van deze INVONUON-studie.

Alleen maar een mens

De salto morale is veel gevaarlijker dan de salto mortale. Een der ‘ongekamde gedachten’ van Stanisław Jerzy Lec (1909-1966), wiens Het grote boek der ongekamde gedachten ik weer eens uit de kast haalde. Ben dol op zijn aforismen, zoals Er zijn parodieën van dingen die niet bestaan. Of De meest opvallende eigenschap van geestelijk tragen is hun onstuitbare activiteit. Ook mooi: Ik zou veel dingen hebben begrepen als ze mij niet waren uitgelegd. En erg sterk: Een paard zonder ruiter is altijd nog een paard. Een ruiter zonder paard alleen maar een mens.

Uit de kast (LI): Adams

Dicta Dura van Wilfried Adams (Hadewijch, Schoten, 1988) is de bundel die ik ditmaal met mijn ogen dicht uit de kast trok, en willekeurig open bladerde op pagina 20 waarop Nebo:

Vaar dan, maar kwets niet het riet,

weiger niemand uw lege handen.

Wie eens het braambos branden

zag, beseft voorgoed het Niet.

Ik ben de Leegte. Lees, week dier,

de wet waaronder allen zwerven:

het land dat ik uw erven

voorzeg, aanschouwt gij niet

dan stervend.

Blij met de bij

Dat we zuinig moeten zijn op de bij is bekend. Het doet me dan ook erg veel genoegen dat ik regelmatig een exemplaar in ons balkontuintje bespeur. Hier zit er een te snoepen van de witte akelei.

Improvisatie

Het enorme en ruimhartig bestempelde reisdocument dat Emma Van Thielen op 16 augustus 1918 kreeg was eigenlijk alleen voorgedrukt voor heren of dames, niet voor mejuffrouwen. Het Signalement de M (die M stond voor Monsieur) werd handmatig gewijzigd in Signalement de M^elle. Mejuffrouw Emma Van Thielen had in elk geval géén baard, want achter Barbe staat een streepje….

Vreedzame coëxistentie

De doodshoofdaapjes en de brilberen in de Zoo raken steeds beter aan elkaar gewend. Aanvankelijk stoven de aapjes weg zodra een van hun ‘huisgenoten’ in de buurt kwam, maar je ziet ze steeds vaker bij elkaar in de buurt.

29 jaar zonder nieuws

Van de steeds rijkelijker gestoffeerde Fleurs du mal maakt nu ook mijn gedicht Hiroo Onoda zit 29 jaar zonder nieuws deel uit:

http://fleursdumal.nl/mag/bert-bevers-hiroo-onoda-zit-29-jaar-zonder-nieuws

Dichters op een hoopje

Kwam deze foto weer eens tegen, gemaakt bij een feestje van het Poëziecentrum Nederland toen dat nog in Bredevoort was gevestigd. Zo dikwijls heb je niet zo veel dichters op een hoopje: boven van links naar rechts Ben Zwaal, Co Woudsma, Albert Hagenaars, Job Degenaar, Jaap Robben, Marijke Hanegraaf, Piet Gerbrandy, Hans Tentije, Bert Bevers, Thom Schrijer en Gerrit Westerveld; vooraan Barbara Breedijk, Bart FM Droog, Wim van Til, Fred Penninga en Pim te Bokkel.

Prachtverspreking

Moest weer grinniken toen ik terugdacht aan een gesprekje met een van de hoveniers in de Kruidtuin hier om de hoek. Hij vertelde dat hun takenpakket was uitgebreid. Ze moesten nu niet enkel instaan voor de verzorging van de Botanieken 'Of, maar ook voor de tuinen van het Rubenshuis en die ‘achter het democratisch museum aan de Suikerrui’. Ieder zijn vak. Híj heeft groene vingers. En ík weet dat hij de tuinen van het étnografisch museum bedoelde. Prachtverspreking: democratisch museum....

Mooie lettertypes (25)

Een eigen nederzetting

Mijn goede vriend Albert heeft een stad. Ik was wel eens in die stad, Albert. Ineens wilde ik weten of er ook ergens een nederzetting mijn naam draagt, en jawel hoor: het wereldwijde web leert me dat in de Auvergne het dorp Bert ligt….Er wonen 261 mensen. Dat is weinig in vergelijking met Antwerpen, maar we hebben in een dorpje gewoond met nóg minder inwoners: 69.

Niet dat ik ze mis....

Niet dat ik ze mis, maar het valt me op dat we deze zomer (en eigenlijk het ganse jaar) geen vliegen in huis hebben gehad. Zouden er minder Brachycera zijn dan vroeger?

Anderhalve eeuw Nederlands

Boeiend artikel van Karl Drabbe op Doorbraak: vandaag, 27 augustus, is het dag op dag 150 jaar geleden dat Antwerpen het Franstalige juk van zich afschudde:

http://www.doorbraak.be/nl/nieuws/antwerpen-150-jaar-nederlands

Stoere namen

Natuurlijk spelen talent, training en volharding ook een belangrijke rol bij het uitbouwen van een wielercarrière maar volgens mij helpt het ook als je een mooie naam van je ouders mee hebt gekregen. Dat denk ik nu ik Darwin Atapuma in de rode leiderstrui van de Vuelta zie rijden. Darwin Atapuma. Wat een stoere naam! Thor Hushovd was er ook zo een. Maar er zijn meer renners met fraaie namen. Wat te denken van Lars Bak, Marcus Burghardt, Fabian Cancellara, Jakob Fuglsang, Heinrich Haussler, Ryder Hesjedal, Roman Kreuziger, Ramunas Naverdauskas, Lars Petter Nordhaug en Zdenek Stybar? Met zulke namen zit je volgens mij toch met net iets meer zelfvertrouwen in de koers dan wanneer je Jan Janssen of Jelle Vanendert heet….

Stabilitas loci

Hoewel ik natuurlijk af en toe ook elders wel eens een kijkje ga nemen ben ik het eigenlijk ten basale hartgrondig eens met deze uitspraak van Blaise Pascal: “Alle ellende komt voort uit één ding: niet rustig in de kamer weten te blijven zitten.”

Deze keer geen woestijn

Er wordt nu eindelijk hard gewerkt aan de voltooiing van de Leien, en dan duikt een bekend probleem op: de vijver in het Stadspark loopt weer leeg. In 2006 raakte hij volledig droog, en de bodem bleef twee jaar lang op een woestijn lijken omdat niemand de oplossing wist. Nu weet men dat bij het aanleggen van tunnels voor auto’s en trams aan de Frankrijklei grondwater op wordt gepompt, en juist dat voedt de vijver. De gemeente is er deze keer snel bij en laat zeven dagen op zeven en vierentwintig uur op vierentwintig leidingwater in de vijver vloeien. Fauna en flora zullen dus geen last van droogte krijgen zoals tien jaar geleden.

Tweede keuzes

Voor de rol van Indiana Jones had Steven Spielberg Tom Magnum Selleck in gedachten, maar die kon niet omdat hij contractueel aan andere opnames vastzat. Ben Hur zou eigenlijk gespeeld worden door Burt Lancaster maar die was niet beschikbaar. Charlton Heston vond dat niet erg. Andere tweede keuzes: Vivien Leigh en Clark Gable in Gone With The Wind. Hun rollen waren oorspronkelijk toebedacht aan Bette Davis en Errol Flynn. En eigenlijk had niet Rex Harrison de mannelijke hoofdrol in My Fair Lady moeten spelen maar Cary Grant….

Twee meisjes

Vandaag zou mijn moeder (hier – rechts - als meisje met haar oudere zus Jeanne, die het nog steeds doet) 85 jaar zijn geworden….

Mooie lettertypes (24)

Gewaagd maar geslaagd

Volgende maand wordt Het Havenhuis officieel opgeleverd. Spijtig genoeg kan Zaha Hadid, de Brits-Irakese architecte die het ontwierp, dat niet meer meemaken vermits ze eerder dit jaar plots overleed. Het Havenhuis, dat verschillende departementen van het Havenbedrijf Antwerpen huisvest, is voortaan wel te vinden aan het Zaha Hadidplein. Ik vind het bouwwerk een gedurfde maar geslaagde combinatie van oud en nieuw. Passeerde het nu langs het water, en dat levert weer een ander beeld op dan van op de wal.

Modeverschijnsel

Over het belang van The Beatles kan natuurlijk geen enkel misverstand bestaan. Wat waren ze toch invloedrijk. Niet alleen op muzikaal vlak, maar ook op dat van de naamgeving. Omdat ze zich niet The Beetles maar The Beatles noemden doopte Roger McGuinn zijn bandje niet The Birds maar The Byrds. En dan waren er ook nog Micky Dolenz, Davy Jones, Michael Nesmith en Peter Tork die zich niet The Monkeys maar The Monkees noemden....

Ooit grote namen

Om maar te illustreren hoe vergankelijk roem soms is: ooit gehoord van Sully Prudhomme, Bjørnsjterne Bjørnson, Verner von Heidenstam, Władysław Reymont, Roger Martin du Gard of Frans Eemil Sillanpää? Dat waren bij leven toch allemaal heus winnaars van de Nobelprijs voor Literatuur. Tot zover dit Gemengd Bericht.