De enige plaats

Een fragmentje uit de Divina Comedia in een vertaling van J.J.L. ten Cate: Gelijk daar tussen Brugge en Cadzand / De Vlaming, vrezend voor’t geweld der baren, / Een dijk bouwt, tegen’t zeegeklot bestand…. Cadzand is de enige Nederlandse plaats die vermeld wordt in Dante’s meesterwerk. Tot zover dit Gemengd Bericht.

Hier

De getalenteerde Mieke Robroeks was een van de artists in residence in De Torenkamer in Amsterdam. Daar realiseerde ze in een week tijd Hier, een bijzonder mooie aanvulling op haar verzameling animatiefilmpjes:

https://www.youtube.com/watch?v=YgQQTZt2ujU

Genese

Een van de nummers van The Beatles die vanaf het eerste moment dat ik ze hoorde diepe indruk op me maakten was beslist I am the walrus. Ontdekte op het wereldwijde web de genese van dit meesterwerk. Tik op YouTube maar eens I am the walrus recording session 1967 in.

De Schelde

De nieuwe veerpont heet toepasselijk Schelde (al had dat ook Scaldis kunnen zijn natuurlijk). De oversteek van linker- naar rechteroever of omgekeerd vergt amper vier minuten. Fantastische uitbreiding van het openbaar vervoer. En: helemaal gratis!

Onlogisch

Het Nederlands is moeilijk voor anderstaligen. Probeer die maar eens uit te leggen waarom we (het zijn twee woorden die ik zojuist vlak bij elkaar op eenzelfde pagina tegenkwam) vrijgezel uitspreken als vrijgezel en zijgevel als zijgevel….

Niet thuis

Ik ben naar het Binnenhof afgereisd om daar Mark Rutte te vragen of hij in de formatie eindelijk niet eens ernstig kon overwegen af te stappen van het benoemen van burgemeesters en hem erop te attenderen dat Nederland het enige land in West-Europa is waar dat gewoonte is, maar hij was niet thuis….

Merkwaardig

In Belgische gemeenten wordt de voorzitter van de grootste coalitiepartij quasi automatisch burgemeester. Ik vind het goed dat een burgermoeder of -vader politiek verankerd is in haar/zijn gemeente. Dat parachuteren van burgemeesters in Nederland zadelt mensen steevast met een eerste burger op om wie ze niet gevraagd hebben. Het zorgt ook voor merkwaardige situaties. Anno 2017 telt de joodse gemeenschap in Nederland zo’n 40.000 zielen. Maar voor de Tweede Wereldoorlog bestond van de Amsterdamse bevolking alleen al 10 procent uit joden, zo’n 79.000. Dat aantal was in 1945 gedecimeerd. Ineens was er na de oorlog een eerste joodse burgemeester, Ivo Samkalden. Vermoedelijk door een soort politieke hyperesthesie droegen er nadien nog drie jarenlang de ambtsketen: Wim Polak, Ed van Thijn en Job Cohen. Tot zover dit Gemengd Bericht.

Fijn uitzicht

Na al die jaren geniet ik nog steeds van de stadse drukte waarop we zicht hebben. Van geluidsoverlast is gelukkig geen sprake dankzij de fijne dubbele beglazing.

Stilleven

Stilleven met ananas, Carte de l’Europe divisée dans ses principaux etats subdivisés en leurs principales provinces, vulpen en witte druiven.

Een andere lezer

Kreeg een mailtje van de bibliotheek dat de uitleentermijn van de boeken die ik er meenam bijna verlopen is maar die kan ik (o wonderen van de Moderne Tijd) verlengen via de  website. Dat ging gesmeerd, maar bij Gedichte van Hugo von Hofmannsthal (die ik speciaal had moeten bestellen: de in 1922 bij de Insel Verlag te Leipzig verschenen uitgave bevindt zich normaliter namelijk in de zogenaamde achtergrondcollectie) kreeg ik de melding dat verlengen niet mogelijk was omdat een andere lezer deze titel reserveerde. Wel, dát leek me sterk. Vermoedelijk zou ík in de computer die ‘andere lezer’ blijken. Het is toch quasi onmogelijk dat 95 jaar na verschijnen twee verschillende mensen in Antwerpen ineens die bundel van Von Hofmannsthal willen lezen? Navraag leerde dat ik gelijk had. Bibliotheken heetten in het begin van de vorige eeuw overigens Stedelijke volksboekerijen.

Ook mooi

Mijn Hobokense kameraad Leo laat weten dat er in zijn familie vooral over (klein) boelekes (boeleke staat niet in de Van Dale, maar wél in het Antwerps-Nederlands Woordenboek dat ik samen met Tony Rombouts samenstelde) werd gesproken en soms over een plat joeng.

Wat zeiden de oma's?

Het is niet echt goed na te gaan wanneer mensen in onze contreien het woord baby als gewoon zijn gaan beschouwen. Na de Groote Oorlog? Door de Disneysering van onze gewesten na de Tweede Wereldoorlog? Onze grootouders zeiden toen ze nog jong waren beslist geen baby, dat weet ik zeker. Vermoedelijk boreling, gebroed of zuigeling. Maar volgens mij toch vooral kleine.

Zuurvrij 32

Het nieuwe nummer van de Berichten uit het Letterenhuis, Zuurvrij, bij de post. Nummer 32 al. Het is altijd een genoegen het tijdschrift te lezen, én te bekijken want ook deze keer weer lekker veel foto’s, tekeningen, handschriften, kaarten en affiches. Zoals gebruikelijk is Zuurvrij beeldschoon opgemaakt. Complimenten voor vormgeefster Linde Desmet.

Te droes

We hebben al minstens een jaar of twaalf, dertien een verjaardagskalender van de Zoo in huis en al herhaaldelijk was het ons opgevallen dat juni daarop maar 29 dagen kent. Daar haalden we dan maar de schouders bij op, want hoe groot is de kans dat er juist op 30 juni nog iemand ‘moet’ worden genoteerd? 1 op 365 (Vermoedelijk blunder ik als eenvoudige αλφα bij deze gis)? Maar te droes: de familie is uitgebreid met Emma, die het levenslicht zag op….30 juni!

Mooie lettertypes (58)

Gelijkende Lambertussen

Toen deze Lambertus in Ekeren de Sint-Lambertuskerk weer eens zag viel het hem voor het eerst op dat die eigenlijk wel wat weg heeft van een andere Sint-Lambertuskerk: die in Wouw. En ook van de Sint-Lambertuskerk van Heist-op-den-Berg. Ook de Sint-Lambertuskerk op Dam is van een vergelijkbare robuuste bouw. Merkwaardig.

Neus aan neus

Dit vind ik nog steeds een leuke foto. Ik sta hier neus aan neus met Henri, een van de twee ezels (de andere is Victor) van auteur Frank Pollet (die de opname maakte). Volgens hem betuigt Henri niet zomaar iedereen een dergelijke eer….

Leuke woorden

Armbeen, bevek, dobbe, fiemelefors, oorvaam, stilb, tieretein, voorkuil, zevenslaper.

Weer een veer

In 1959 werd in Antwerpen de veerdienst tussen Het Steen en Linkeroever stopgezet. Nu de Sint-Annatunnel deels buiten werking is omdat de liften ervan gerenoveerd worden en automobilisten last hebben van 'De Knip' kwam men op het idee de veerdienst na 58 jaar in ere te herstellen. De boot (op de foto aan de overkant) vaart vanaf dit weekeinde. En alsof dat nog niet genoeg is wordt er ook een waterbus in gebruik genomen, die het ponton aan het Steenplein zal verbinden met Hemiksem en omgekeerd. De waterbus (op de foto vooraan) zal in totaal zes haltes hebben.

Uit de kast (LXI): Patrick Cornillie

Eens in de maand ga ik voor deze rubriek met de ogen dicht voor mijn poëziekast staan om daar een willekeurige bundel uit te nemen. Deze keer Bij tijd en wijle – Een keuze uit de gedichten 1985-2015 van Patrick Cornillie (Uitgeverij Les Iles, Ellezelles, 2016), waaruit ik bladzijde 130 opende, met daarop het titelloze:

Dit is het ontstaan van verte:

perspectieven vriezen muurvast.

Met krakende knieën hurkt de vorst

tegen de koude ruggen van de gevels.

Blauwbekken, zuimen.

Schaduwen slaan verkleumd de

armen rond het land.

Buiten ziet eruit als een stomme film.

Voor de mond van schaarse voorbijgangers

verschijnen damppluimen als lege tekstballonnen.

Wie is echt en wat is verzonnen?

Onverwoestbaar

De Brusselse gebroeders P. en A. Pellarin mochten destijds in de olifantentempel in de Antwerpse Zoo het mozaïek leggen. De reclame voor zichzelf die ze daarin verwerkten is onverwoestbaar.

Straatpoëzie bis

In de Nieuwe Wereld nemen ze hier en daar (mijn broer Peter maakte deze foto in Denver, Colorado) het begrip straatpoëzie wel erg letterlijk….

Straatpoëzie

Even melden dat enkele van mijn gedichten voortaan te lezen zijn op Straatpoëzie. Het gaat om een website met een interactieve kaart, waarop de locaties van gedichten in de openbare ruimte staan aangegeven. Straatpoëzie is een project van Kila van der Starre. Zij doet aan de Universiteit Utrecht onderzoek naar ‘poëzie buiten het boek’. De website presenteert van ieder gedicht de locatie, de naam van de dichter, een foto, de datum waarop het gedicht is aangebracht, de relatie tussen het gedicht en de locatie, de initiatiefnemer, het boek waarin het gedicht eventueel is opgenomen enzovoorts. De nieuwe website heeft als doel om een inventarisatie te maken van alle poëzie in de openbare ruimte van Nederland en Vlaanderen. Straatpoëzie archiveert hiermee het literaire erfgoed. Op dit moment bevat de database dik 500 gedichten, maar vermoed wordt dat er nog honderden méér zijn. Bedoeling is dat alle Straatpoëzie in Nederland en Vlaanderen in kaart wordt gebracht: https://straatpoezie.nl/ 

Deugden en ondeugden

Antwerpen heeft er een fonkelnieuwe stripmuur bij, de elfde reeds. De gevel van het pand op de hoek van de Kriekenstraat en de Rouaanse Kaai is voortaan voorzien van veertien illustraties van Joost Swarte, de man die in De Klare Lijn zo’n kathedraal oeuvre bijeen tekende. Swarte geeft over een oppervlakte van driehonderd vierkante meter zijn kijk op zeven deugden en zeven ondeugden. Een verrijking van ’t Stad!

Snelle groeier

Tuinkers is een snelle groeier: verdeel de zaadjes over het rooster op een met water gevuld kiemschaaltje. Op een dikke week ontstaat er een gezond bosje!

14-8

Nederland kreeg, met Charles Ruijs de Beerenbrouck, pas in 1918 voor het eerst een rooms-katholieke minister-president. Na de oorlog kwamen er meer: Louis Beel, Jan de Quay, Victor Marijnen, Jo Cals, Piet de Jong, Dries van Agt en Ruud Lubbers. De laatste drie komen dan weer van protestantse bodem. Wanneer ik me beperk tot de vorige en de huidige eeuw waren er twee niet-confessionele premiers: Theo de Meester en Pieter Cort van der Linden. In totaal had Nederland sinds 1900 maar liefst 14 protestantse minister-presidenten, en slechts 8 katholieke.

Jubileum

Vandaag is het exact een decennium geleden dat de Gemengde Berichten online kwamen. Al tien jaar lang iedere dag minstens één nieuw bericht. Ik ga er vanmiddag een extra frisse pint op drinken!

Etnocentrisch denken

Merkwaardig vind ik de opmerkingen die je tegenwoordig regelmatig leest dat de meeste moslims geen Duits, Engels of Frans spreken en daarom geen toegang hebben tot westerse media en literatuur. Als dát geen staaltje van unverfroren etnocentrisch denken is weet ik het ook niet meer. Hoeveel westerlingen beheersen er dan wel het Arabisch om toegang te hebben tot Arabische media en literatuur?

Hartenlust

Grote werken als die aan de Noorderlijn zijn altijd mooie gelegenheden voor de stedelijke archeologische dienst om weer eens een stuk van het rijke verleden van de stad in kaart te brengen. Momenteel zijn ze naar hartenlust aan het graven op de Rooseveltplaats.

En nog een....

Een aardige reactie aan zowel Hans Mellendijk als uw dienaar van onze puzzelvriend Ron Scherpenisse: Ha Mannen, als de Jackson Pollock-puzzel toch iets te moeilijk blijkt, kunnen we in Bergen op Zoom altijd nog een potje Yves Klein Memory spelen. Ook leuk! Groeten, Ron. Als we daar maar geen koppijn van gaan krijgen….

Een geduldwerkje....

Ik realiseer me terdege dat ik me zowat in het domein van de hypothese bevind als ik stel dat er mensen schijnen te zijn die het werk van Jackson Pollock serieus nemen. Ik twijfel niet aan de gegrondheid van hun redenen maar mij zijn ze vreemd. Alleszins heb ik het idee dat ik het prima zou kunnen vinden met de bedenker van de legpuzzel die ik op Hans Mellendijks immer amusante blog trof. Wunderbar!

https://smelsslems.blogspot.be/2017/06/blog-post.html

Teec Nos Pos

Net als mijn broer Peter ben ik dol op grenzen. Voortaan is een Drielandenpunt hem te min weet ik nu want hij stond (of de schaduw van de pet die van de zijne is of van vriend Jos weet ik niet) op het Four Corners Monument. Dat markeert het vierstatenpunt tussen Arizona, Colorado, New Mexico en Utah. Wikipedia leert me dat de meest nabije nederzetting Teec Nos Pos (dat is Navajo) ongeveer 800 inwoners heeft….

O ja....

Toen we besloten hadden dat we ons in Antwerpen zouden gaan vestigen ben ik eerst de stad (waar we voorheen al wel dikwijls waren, maar nooit met dié insteek) eens stevig gaan verkennen. Want er zijn nu eenmaal buurten waar je wel en beter niet kunt investeren. Na een van die exercities belandde ik in de vorige eeuw, wachtend op de trein terug, even op het terras van Café Jozef op het Astridplein. Daar zag ik op het raam van een appartement in het gebouw tegenover me een affiche Te Koop. Onmiddellijk (ik had al een draagbare telefoon) het nummer van de makelaar gebeld. Het was niet interessant. Maar hij vroeg wel zeer professioneel wat ik aan het zoeken was. En dankzij hem zijn we terechtgekomen in onze gekoesterde woning. Daar dacht ik aan toen ik een pintje dronk op zowat exact dezelfde plaats op genoemd terras….

Dikke boom

De monumentale plataan op het Gouvernementsplein in Bergen op Zoom (al prominent in beeld op deze nostalgische foto uit 1935) en het gedicht dat ik er bij schreef blijven niet onopgemerkt:

http://woutervanheiningen.wordpress.com/tag/bert-bevers/

Mooie lettertypes (57)

Waarheid

“Nooit mag men liegen: nochtans is het soms goed, en zelfs noodig, de waarheid met voorzichtigheid te verzwijgen.” Hè, héérlijk die ouderwetsche souplesse van de Onderwijzingen over de Christelijke Leering naar den Mechelsen Catechismus, uit 1905….

Verhuisbericht

Lekker in het zonnetje

Zie deze Recurvirostra avosetta toch eens lekker in het zonnetje zitten. De kluut is gemakkelijk te herkennen aan zijn slanke omhoog gebogen snavel.

Bijverschijnselen van De Knip

De naburige vijver van het Stadspark ondervindt veel hinder van De Knip van de Leien: bemalingswerken halen het water op de werf weg maar zetten ook de parkvijver droog. Benieuwd wanneer ze die weer vol gaan krijgen. En op de Italiëlei verdwijnen de bomen. Er worden er een kleine 400 geveld, maar er gaan er meer dan 400 voor in de plaats komen.

Hondekop

In mijn geboortejaar werden voor het eerst de daarnaar vernoemde treinen Mat’54 in gebruik genomen. Onder treinreizigers stond dat model beter bekend als de Hondekop. Ik raakte met nostalgie vervuld toen ik er een exemplaar van zag staan op het station van Nijmegen. Je had daar zelfs nog restauratiewagons in. Kom daar nou maar eens om bij de NS….