Tijdreizen bis

Het lijkt me fascinerend, een Teletijdmachine. Ik zou niet naar het oude Babylon, Egypte of de Middeleeuwen willen. Wel zou ik graag eens een tijdje mijn ogen de kost geven in het Duitsland van in het interbellum.

Tijdreizen

De professoren Einstein, Barabas en Miloch wisten dat je door de tijd kunt reizen. De twee laatstgenoemden vonden daarvoor zelfs een machine uit, maar jammer genoeg alleen in een strip (voor het eerst operationeel in respectievelijk het Suske en Wiske-avontuur De tuf-tuf-club uit 1952 en De valstrik, een belevenis van Philip Mortimer uit 1961).

Nil nove sub sole

Oorlogsdreiging, atoomgevaar, revoluties, bomaanslagen, rampen. Een greep uit het recente nieuws? Neen hoor, ook een dikke halve eeuw geleden beheersten die zaken het nieuws getuige het eerste plaatje uit De Valstrik. Dat is officieel een album uit de reeks avonturen van Blake en Mortimer, maar Blake komt hier verder amper in voor.

Das Abendland

Grappig hoe ‘wij’ hier in Europa menen dat we Het Westen zijn, das Abendland. Dat is natuurlijk wel zo maar zuiver technisch gesproken niet. Dublin, Lissabon, Londen, Madrid en Reykjavik zijn immers de enige Europese hoofdsteden die op het Westelijk Halfrond liggen. Al de rest (van Amsterdam over Brussel en Parijs naar Berlijn en Warschau en zo verder) ligt op het Oostelijk Halfrond….

Momentopname

De nabije cultuurdragers hic et nunc: Een tuin in de winter – Herinneringen aan Gerrit Kouwenaar van Anna Enquist, Kijk, het heeft gewaaid van Gerrit Kouwenaar, Electric Café van Kraftwerk en Heimat 2 – Chronik einer Jugend van Edgar Reitz.

Forse verandering

De grootte van het veld, de indeling daarvan en het aantal spelers waaruit de ploegen bestaan zijn ongewijzigd, maar toch heeft het voetbal in de loop van de tijd een forse verandering doorgemaakt. Nu bestaat een elftal veelal uit een keeper, vier verdedigers, drie middenvelders en drie aanvallers maar in 1930 was het (getuige deze illustratie) usance dat er een doelman, slechts twee verdedigers, drie middenvelders en niet minder dan….víjf aanvallers binnen de lijnen traden.

Reflectie

Het viel me nu pas op dat een van de buren in het gebouw naast het onze spiegelende ruiten heeft. De paardenkastanjes worden daarin mooi vierkant weerkaatst.

Geef ons heden....

Voor mijn verzameling boodschappenbriefjes Geef ons heden…. vind ik exemplaren in verschillende talen waaronder Aziatische, zoals op dit lijstje. Ik vermoed dat het Thai is, maar ik weet niet eens of het zo goed is geplaatst. Het kan best zijn dat ik het ondersteboven zette.

http://geefonsheden2.blogspot.be/

Cinema Trivia: Dömitz

Van dergelijke vervallen bioscoopjes word ik als zoon van een filmoperateur immer weemoedig. Hans Mellendijk fotografeerde dit prachtexemplaar in Dömitz, Mecklenburg-Vorpommern. Welk een mooi lettertype! Ontroerend hoe Inge Landgut vanaf die zwartwit foto passanten tegemoet blijft glimlachen. Inge speelde als kind mee in Fritz Langs meesterwerk M uit 1931, zij het in een wel heel kort rolletje. Ze vertolkte Elsie Beckmann:

https://www.youtube.com/watch?v=u3rWLm_PAbc

Een interessant weetje

Wat hebben Antoine de Saint-Exupéry, auteur van wereldberoemde boeken als Vol de nuit en Le petit prince, en zanger Iwan Rebroff gemeen? Rebroffs broer, zo steek ik op uit Joep Leerssens interessante boek Spiegelpaleis Europa – Europese cultuur als mythe en beeldvorming. Rebroff heette niet echt zo: zijn ware naam luidde Hans Rolf Rippert. En zijn oudere broer was Horst Rippert. Lang was onduidelijk wat er van De Saint Exupéry, behalve schrijver ook piloot, was geworden tot Horst Rippert bekende dat hij hem in 1944 als gevechtspiloot had neergehaald….

https://de.wikipedia.org/wiki/Horst_Rippert

Mooie lettertypes (59)

Gedrocht

In de politietoren aan Oudaan, waarvan momenteel na het zandstralen de steigers worden verwijderd, komen straks appartementen. Die gaan een mooi zicht over de stad bieden, maar wat blijft het gebouw van architect Renaat Braem toch een gedrocht. Ik vind het nog steeds onbegrijpelijk dat er voor zo’n Fremdkörper ooit toestemming is verleend.

268 treden

Na zijn mooie zege in de Tour de France daar heeft Bauke Mollema ongetwijfeld zalig geslapen in Le Puy-en-Velay. Ook vandaag verblijft het peloton er omdat het rustdag is en ze mogen er nog een keer overnachten vermits het stadje morgen ook startplaats is. Het meest in het oog springend in Le Puy-en-Velay is de kapel van Saint-Laurent et Aiguilhe. Hoe ze die daar in 969 op die piek hebben gebouwd is me een raadsel. Ook vraag ik me af of het kerkje wel eens vol is, want je moet 268 in de rots uitgehouwen treden bestijgen om er te geraken. Aan liften deden ze in de tiende eeuw nog niet.

De enige plaats

Een fragmentje uit de Divina Comedia in een vertaling van J.J.L. ten Cate: Gelijk daar tussen Brugge en Cadzand / De Vlaming, vrezend voor’t geweld der baren, / Een dijk bouwt, tegen’t zeegeklot bestand…. Cadzand is de enige Nederlandse plaats die vermeld wordt in Dante’s meesterwerk. Tot zover dit Gemengd Bericht.

Hier

De getalenteerde Mieke Robroeks was een van de artists in residence in De Torenkamer in Amsterdam. Daar realiseerde ze in een week tijd Hier, een bijzonder mooie aanvulling op haar verzameling animatiefilmpjes:

https://www.youtube.com/watch?v=YgQQTZt2ujU

Genese

Een van de nummers van The Beatles die vanaf het eerste moment dat ik ze hoorde diepe indruk op me maakten was beslist I am the walrus. Ontdekte op het wereldwijde web de genese van dit meesterwerk. Tik op YouTube maar eens I am the walrus recording session 1967 in.

De Schelde

De nieuwe veerpont heet toepasselijk Schelde (al had dat ook Scaldis kunnen zijn natuurlijk). De oversteek van linker- naar rechteroever of omgekeerd vergt amper vier minuten. Fantastische uitbreiding van het openbaar vervoer. En: helemaal gratis!

Onlogisch

Het Nederlands is moeilijk voor anderstaligen. Probeer die maar eens uit te leggen waarom we (het zijn twee woorden die ik zojuist vlak bij elkaar op eenzelfde pagina tegenkwam) vrijgezel uitspreken als vrijgezel en zijgevel als zijgevel….

Niet thuis

Ik ben naar het Binnenhof afgereisd om daar Mark Rutte te vragen of hij in de formatie eindelijk niet eens ernstig kon overwegen af te stappen van het benoemen van burgemeesters en hem erop te attenderen dat Nederland het enige land in West-Europa is waar dat gewoonte is, maar hij was niet thuis….

Merkwaardig

In Belgische gemeenten wordt de voorzitter van de grootste coalitiepartij quasi automatisch burgemeester. Ik vind het goed dat een burgermoeder of -vader politiek verankerd is in haar/zijn gemeente. Dat parachuteren van burgemeesters in Nederland zadelt mensen steevast met een eerste burger op om wie ze niet gevraagd hebben. Het zorgt ook voor merkwaardige situaties. Anno 2017 telt de joodse gemeenschap in Nederland zo’n 40.000 zielen. Maar voor de Tweede Wereldoorlog bestond van de Amsterdamse bevolking alleen al 10 procent uit joden, zo’n 79.000. Dat aantal was in 1945 gedecimeerd. Ineens was er na de oorlog een eerste joodse burgemeester, Ivo Samkalden. Vermoedelijk door een soort politieke hyperesthesie droegen er nadien nog drie jarenlang de ambtsketen: Wim Polak, Ed van Thijn en Job Cohen. Tot zover dit Gemengd Bericht.

Fijn uitzicht

Na al die jaren geniet ik nog steeds van de stadse drukte waarop we zicht hebben. Van geluidsoverlast is gelukkig geen sprake dankzij de fijne dubbele beglazing.

Stilleven

Stilleven met ananas, Carte de l’Europe divisée dans ses principaux etats subdivisés en leurs principales provinces, vulpen en witte druiven.

Een andere lezer

Kreeg een mailtje van de bibliotheek dat de uitleentermijn van de boeken die ik er meenam bijna verlopen is maar die kan ik (o wonderen van de Moderne Tijd) verlengen via de  website. Dat ging gesmeerd, maar bij Gedichte van Hugo von Hofmannsthal (die ik speciaal had moeten bestellen: de in 1922 bij de Insel Verlag te Leipzig verschenen uitgave bevindt zich normaliter namelijk in de zogenaamde achtergrondcollectie) kreeg ik de melding dat verlengen niet mogelijk was omdat een andere lezer deze titel reserveerde. Wel, dát leek me sterk. Vermoedelijk zou ík in de computer die ‘andere lezer’ blijken. Het is toch quasi onmogelijk dat 95 jaar na verschijnen twee verschillende mensen in Antwerpen ineens die bundel van Von Hofmannsthal willen lezen? Navraag leerde dat ik gelijk had. Bibliotheken heetten in het begin van de vorige eeuw overigens Stedelijke volksboekerijen.

Ook mooi

Mijn Hobokense kameraad Leo laat weten dat er in zijn familie vooral over (klein) boelekes (boeleke staat niet in de Van Dale, maar wél in het Antwerps-Nederlands Woordenboek dat ik samen met Tony Rombouts samenstelde) werd gesproken en soms over een plat joeng.

Wat zeiden de oma's?

Het is niet echt goed na te gaan wanneer mensen in onze contreien het woord baby als gewoon zijn gaan beschouwen. Na de Groote Oorlog? Door de Disneysering van onze gewesten na de Tweede Wereldoorlog? Onze grootouders zeiden toen ze nog jong waren beslist geen baby, dat weet ik zeker. Vermoedelijk boreling, gebroed of zuigeling. Maar volgens mij toch vooral kleine.

Zuurvrij 32

Het nieuwe nummer van de Berichten uit het Letterenhuis, Zuurvrij, bij de post. Nummer 32 al. Het is altijd een genoegen het tijdschrift te lezen, én te bekijken want ook deze keer weer lekker veel foto’s, tekeningen, handschriften, kaarten en affiches. Zoals gebruikelijk is Zuurvrij beeldschoon opgemaakt. Complimenten voor vormgeefster Linde Desmet.

Te droes

We hebben al minstens een jaar of twaalf, dertien een verjaardagskalender van de Zoo in huis en al herhaaldelijk was het ons opgevallen dat juni daarop maar 29 dagen kent. Daar haalden we dan maar de schouders bij op, want hoe groot is de kans dat er juist op 30 juni nog iemand ‘moet’ worden genoteerd? 1 op 365 (Vermoedelijk blunder ik als eenvoudige αλφα bij deze gis)? Maar te droes: de familie is uitgebreid met Emma, die het levenslicht zag op….30 juni!

Mooie lettertypes (58)

Gelijkende Lambertussen

Toen deze Lambertus in Ekeren de Sint-Lambertuskerk weer eens zag viel het hem voor het eerst op dat die eigenlijk wel wat weg heeft van een andere Sint-Lambertuskerk: die in Wouw. En ook van de Sint-Lambertuskerk van Heist-op-den-Berg. Ook de Sint-Lambertuskerk op Dam is van een vergelijkbare robuuste bouw. Merkwaardig.

Neus aan neus

Dit vind ik nog steeds een leuke foto. Ik sta hier neus aan neus met Henri, een van de twee ezels (de andere is Victor) van auteur Frank Pollet (die de opname maakte). Volgens hem betuigt Henri niet zomaar iedereen een dergelijke eer….

Leuke woorden

Armbeen, bevek, dobbe, fiemelefors, oorvaam, stilb, tieretein, voorkuil, zevenslaper.

Weer een veer

In 1959 werd in Antwerpen de veerdienst tussen Het Steen en Linkeroever stopgezet. Nu de Sint-Annatunnel deels buiten werking is omdat de liften ervan gerenoveerd worden en automobilisten last hebben van 'De Knip' kwam men op het idee de veerdienst na 58 jaar in ere te herstellen. De boot (op de foto aan de overkant) vaart vanaf dit weekeinde. En alsof dat nog niet genoeg is wordt er ook een waterbus in gebruik genomen, die het ponton aan het Steenplein zal verbinden met Hemiksem en omgekeerd. De waterbus (op de foto vooraan) zal in totaal zes haltes hebben.

Uit de kast (LXI): Patrick Cornillie

Eens in de maand ga ik voor deze rubriek met de ogen dicht voor mijn poëziekast staan om daar een willekeurige bundel uit te nemen. Deze keer Bij tijd en wijle – Een keuze uit de gedichten 1985-2015 van Patrick Cornillie (Uitgeverij Les Iles, Ellezelles, 2016), waaruit ik bladzijde 130 opende, met daarop het titelloze:

Dit is het ontstaan van verte:

perspectieven vriezen muurvast.

Met krakende knieën hurkt de vorst

tegen de koude ruggen van de gevels.

Blauwbekken, zuimen.

Schaduwen slaan verkleumd de

armen rond het land.

Buiten ziet eruit als een stomme film.

Voor de mond van schaarse voorbijgangers

verschijnen damppluimen als lege tekstballonnen.

Wie is echt en wat is verzonnen?

Onverwoestbaar

De Brusselse gebroeders P. en A. Pellarin mochten destijds in de olifantentempel in de Antwerpse Zoo het mozaïek leggen. De reclame voor zichzelf die ze daarin verwerkten is onverwoestbaar.

Straatpoëzie bis

In de Nieuwe Wereld nemen ze hier en daar (mijn broer Peter maakte deze foto in Denver, Colorado) het begrip straatpoëzie wel erg letterlijk….

Straatpoëzie

Even melden dat enkele van mijn gedichten voortaan te lezen zijn op Straatpoëzie. Het gaat om een website met een interactieve kaart, waarop de locaties van gedichten in de openbare ruimte staan aangegeven. Straatpoëzie is een project van Kila van der Starre. Zij doet aan de Universiteit Utrecht onderzoek naar ‘poëzie buiten het boek’. De website presenteert van ieder gedicht de locatie, de naam van de dichter, een foto, de datum waarop het gedicht is aangebracht, de relatie tussen het gedicht en de locatie, de initiatiefnemer, het boek waarin het gedicht eventueel is opgenomen enzovoorts. De nieuwe website heeft als doel om een inventarisatie te maken van alle poëzie in de openbare ruimte van Nederland en Vlaanderen. Straatpoëzie archiveert hiermee het literaire erfgoed. Op dit moment bevat de database dik 500 gedichten, maar vermoed wordt dat er nog honderden méér zijn. Bedoeling is dat alle Straatpoëzie in Nederland en Vlaanderen in kaart wordt gebracht: https://straatpoezie.nl/ 

Deugden en ondeugden

Antwerpen heeft er een fonkelnieuwe stripmuur bij, de elfde reeds. De gevel van het pand op de hoek van de Kriekenstraat en de Rouaanse Kaai is voortaan voorzien van veertien illustraties van Joost Swarte, de man die in De Klare Lijn zo’n kathedraal oeuvre bijeen tekende. Swarte geeft over een oppervlakte van driehonderd vierkante meter zijn kijk op zeven deugden en zeven ondeugden. Een verrijking van ’t Stad!

Snelle groeier

Tuinkers is een snelle groeier: verdeel de zaadjes over het rooster op een met water gevuld kiemschaaltje. Op een dikke week ontstaat er een gezond bosje!