Het frappeerde me weer eens welk een
eigenaardig volk de Fransen toch zijn. Ook op linguïstisch gebied. In het
Nederlands waarschuwen we ervoor dat, bijvoorbeeld, het betreden van de sporen
levensgevaarlijk is. In het Deens is het livstruende, in het Duits
lebensgefährlich, in het Engels dangerous to life en in het Italiaans
pericoloso di vita. Leven, liv, Leben, life en vita worden bedreigd. En wat
zeggen de Fransen? Danger de mort.
zaterdag 19 juli 2025
vrijdag 18 juli 2025
Momentopname
De nabije
cultuurdragers zijn momenteel Rebellen van Hedwig Speliers, Poor
Things van Yorgos Lanthimos, Dansen als de meeuwen van Tijs
Goldschmidt en Vlek als levenswerk – Lucebert op papier van
Cyrille Offermans.
donderdag 17 juli 2025
Over temperatuurafhankelijkheid
Wanneer er in dierentuinen krokodilleneieren zijn, zo leerde
ik van het aangename ARD-programma Giraffe,
Erdmännchen & Co, kunnen de verzorgers zélf bepalen welke
sekse ze uit laten komen! Op de een of andere manier hebben ze namelijk ontdekt
dat wanneer ze de eieren in de broedruimtes tot 34 graden Celsius verwarmen er
alléén maar vrouwtjes uitkomen, en wanneer ze boven de 35 graden Celsius stoken
er alleen maar mannetjes uit de schaal zullen kruipen. Bizar.
woensdag 16 juli 2025
Wat een kerel....
In deze mooie
Tour de France-dagen is het altijd leuk snuisteren in de lijstjes omtrent deze
koers. Iedere Nederlandse wielerliefhebber weet dat Jan Janssen, in 1968 was
dat, de Ronde won. Minder in het geheugen liggen echter de drie groene truien
die hij óók veroverde (1964, 1965 en 1967). Er zijn nog wel renners die twee
kleuren binnen reven: Laurent Jalabert bijvoorbeeld (twee keer de groene, twee
keer de bolletjestrui) en Chris Froome, Jonas Vingegaard en Tadej Pogacar (geel
en bollen). Bernard Hinault won vijf keer de Tour. In 1979 veroverde hij geel
en groen, en in 1986 de bergtrui. Maar er is er maar één die alle drie
de truien in één jaar won. Wie anders dan Eddy Merckx (80 ondertussen. Vijf
keer geel, drie keer groen en twee keer de bollen)? In 1969 won hij ze alle drie! Eddy ligt momenteel hier in Antwerpen in het ziekenhuis voor weer een heupoperatie. Dat hij maar snel mag herstellen.
dinsdag 15 juli 2025
Geboeide kinderen
Het is aardig
om vast te stellen dat de tentoonstelling Nachtreis van Hans Op de Beeck
(nog tot 17 augustus te bekijken in het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten
Antwerpen) ook jongere bezoekers bijzonder aanspreekt. De expositie eindigt in
de laatste zaal ervan met de doorlopende vertoning van Staging Silence,
een video van 44 minuten waarin twee paar anonieme handen fictieve interieurs en
landschappen maken van alledaagse voorwerpen. En ook die film weet kinderen te
boeien. Zelfs na de rondgang door Nachtreis kijken velen ervan
gefascineerd naar Staging Silence. Ik durf Op de Beecks project van
harte aan te bevelen.
maandag 14 juli 2025
Een jong meubel
Al is het al tijden geleden dat ik nog eens
biechtte – maar dat doet er hier niet toe – heb ik de biecht altijd een mooi, zinvol sacrament
gevonden. Psychotherapie? Dat was geen katholieke uitvinding. Wat ik pas vrij laat leerde was dat de biechtstóel een relatief jong ‘meubel’ is. In 1565, toen de
Moederkerk dus al aan haar zestiende eeuw bezig was, besloot het Concilie van
Milaan om een tabella in te voeren. Dit paneel tussen
biechteling en biechtvader was de aanzet tot de biechtstoel die ‘pas’ vanaf
1607 algemeen in zwang geraakte. Paulus V was toen paus.
zondag 13 juli 2025
Te kleine oplage
We weten dat uitgevers
hun best doen hun waren aan te prijzen. Dat deed ook de Brugse Uitgeverij
Cultura begin jaren veertig. Die vond dat Heervaart, de nieuwe bundel van Ferdinand
Vercnocke, ‘in het bezit van iedere Vlaming dient te komen’. Op zo’n boodschap
moet je wel je oplage afstemmen natuurlijk, want stel dat iedere Vlaming zich
een exemplaar aan had willen schaffen....Van Heervaart werden
echter slechts 834 exemplaren op de markt gebracht.
zaterdag 12 juli 2025
Grinnikend om flauwekul
Moest grinniken toen ik de argumentatie teruglas waarmee
Patrick Janssens (toen partijvoorzitter, later burgemeester van Antwerpen, vervolgens
iets vaags bij voetbalclub KRC Genk, daar in opspraak geraakt, ondertussen
schepen in Antwerpen) destijds het nieuwe logo van zijn socialisten introduceerde: Rood,
wit en zwart vormen een sterke kleurencombinatie. Rood is de dominante kleur in
het logo, het vuurrood van het socialisme. Zwart staat voor durf, radicaal en
hard indien nodig. De combinatie van zwart en rood staat voor het militante van
de socialistische beweging en nog zo wat van die quasi-intellectuele
(Janssens komt uit de reclamewereld) flauwekul. Met nagenoeg dezelfde
terminologie had hij de hakenkruisvlag kunnen introduceren….
vrijdag 11 juli 2025
Mooi bewaard verleden
Op mijn
gemakske de Kipdorppoort, vroeger naast de
Keizerspoort één van de twee hoofdtoegangen tot de stad Antwerpen, eens staan
bekijken. Bij de aanleg van de kruising bij het Operaplein werden de resten van
het zestiende eeuwse Kipdorpbastion en de Kipdorpbrug door de stadsarcheologen
knap geconserveerd. Er lopen nu tunnels langs de oude stadsmuur. Het is een
goede zaak dat de resten zo mooi geïntegreerd in het geheel voor het nageslacht
bewaard blijven.
donderdag 10 juli 2025
Niet altijd enkelvoud
Ik dacht altijd
dat speelgoed een singulare tantum was, maar dat is klaarblijkelijk niet
immer zo geweest als ik af mag gaan op een oude opname waarop Speelgoederen
te lezen is.
woensdag 9 juli 2025
Nabije flora
Fijn nabij is
ons de Kruidtuin. Wanneer ik van de bakker of de krantenwinkel kom knipoogt het
groen ervan me uitnodigend tegemoet. Nog iets dichter bij deze werkplek (nog
geen meter rechts van me) bezorgt ook ons balkontuintje me het gevoel nog enige
band met de natuur te hebben.
dinsdag 8 juli 2025
Tableau de la troupe
Na afloop van
de première van Vanitas werd indertijd in Kinepolis deze tableau de la
troupe van acteurs, figuranten, technici en andere medewerkers gemaakt. Van
links naar rechts Philip Jadin (focus puller), Tobias Spierenburg (componist
en co-regisseur), Renato Brabants, Alexander Van Mael (public relations),
Willemijn de Kreij (executive producer), Oscar Spierenburg (regisseur), Manon
Verbeeck, Dirk Roodhooft, Laura Verlinden, Céline Verbeeck, Bert Bevers, Peter
Holvoet-Hanssen en (liggend) Pjeroo Roobjee.
maandag 7 juli 2025
Een figurantenrol
Voor een jongen
die, met zijn vader achter de projector, min of meer opgroeide in de bioscoop
blijft het bijzonder zijn naam op de aftiteling te zien. Dat gebeurde een
aantal keren nu ik al een figurantenrol mocht vervullen in De veer van César,
Vanitas en Alias Wolf. Ik was zeker niet de enige dichter die in
deze producties in beeld kwam: er werd aan deze films uit literaire hoek ook
meegewerkt door onder anderen Richard Foqué, Peter Holvoet-Hanssen, Guido Lauwaert, Tony
Rombouts, Pjeroo Roobjee, Michaël Vandebril en Frank De Vos.
zondag 6 juli 2025
Leuke woorden
Beenveeg,
cementsluierverwijderaar, koema, loeg, moelje, overbos, pommelkap, spen,
troeboek, vadde, waring.
zaterdag 5 juli 2025
Nooit 1
De allereerste
single die ik (à ƒ 4,25) kocht was hun I’m A Boy. Heel verrassend vind ik het
gegeven dat The Who, toch een invloedrijke en succesvolle popgroep, nooit een
nummer 1-hit heeft gehad. Niet bij ons, niet in Amerika en zelfs niet in het
eigen Engeland. Ze scoorden daar niet minder dan 14 Top 10-hits, maar bereikten
nimmer (ergens) de hoogste positie.
vrijdag 4 juli 2025
Cinema Trivia: Elvis' mooie moeder
Bladerend in Silent
Screen (blijkens de aantekening voorin gekocht bij De Slegte in Antwerpen,
toen nog op de Meir, 15/6/1976 – we hebben het boek dus al meer dan 49
jaar) kom ik een van de schoonste actrices van het oude Hollywood weer eens
tegen, Dolores del Rio. Zij speelde onder veel meer de mooie moeder van Elvis
Presley in Flaming Star, diens enige fatsoenlijke film. Maar reeds veel
eerder acteerde zij ook al in de tijd van de stomme film. In 1928 in Ramona
bijvoorbeeld. De dialogen werden daarin nog met tussenteksten in beeld gebracht,
maar het door Dolores gezongen titelnummer was wél ‘in geluid’. Het is het
origineel van de wereldhit die de brave Blue Diamonds er in 1961 mee scoorden:
donderdag 3 juli 2025
Samenvloeiing
Wat ik immer
wonderlijk vind is hoe anders van tint nabij water kan zijn. Toen ik eens op de
punt van Deutches Eck in Koblenz stond viel me zeer duidelijk op dat de Rijn en
de Moezel, die daar in haar grotere zus stroomt, verschillend van kleur zijn.
De Moezel is beduidend donkerder. De naam Koblenz komt overigens van het
Latijnse confluentia, dat samenvloeiing betekent. Maar dat geheel
terzijde.
woensdag 2 juli 2025
Uit de kast (CLVII): Lucebert
Eens in de maand ga ik voor deze rubriek met de ogen dicht voor mijn poëziekast staan om daar een willekeurige bundel uit te nemen. Deze keer is dat de amsterdamse school van lucebert (Uitgeverij A.A.M. Stols, Den Haag, 1955), waaruit ik bladzijde 17 met daarop IX opensloeg:
De minnaar hij blijft bij zijn meisje
Ook als de reis vochtig en alleen de koepee
Leeg en van zandsteen is de slijtage
Alleen het bukkend geluk gaat naar geluk
D’extaze na het eten van vanille-ijs
De poëzie omhelst in het vers de poëzie
En de pijn hij prijst
De pijn prijst de pijn
dinsdag 1 juli 2025
Verschil moet er zijn
Paarden,
verschil moet er zijn, hebben meer tanden dan mensen. Onze soort moet het
stellen met 32 stuks. Het merkwaardige is echter dat er in deze materie niet
alleen een verschil is tussen mensen en paarden maar ook tussen paarden
onderling: merries hebben 36 tanden,
hengsten 40.
maandag 30 juni 2025
Zonsondergang met lief
Natuurlijk
weten we wel dat er ieder etmaal een ís, maar als stadse mensen zijn wij er niet
aan gewend een zonsondergang te zién. Wanneer we aan zee verblijven kijken we
dus op ons gemakske tot onze grote warmteverstrekker echt volledig achter de
horizon verdwenen is….
zondag 29 juni 2025
Sprankelend
De gebroeders Ron en Russell Mael zijn inmiddels
respectievelijk 79 en 76, maar ze zijn nog immer uitermate geloofwaardig bezig
met hun Sparks. Ik ben al een halve eeuw liefhebber van hun eigenzinnige
intelligente popmuziek. Hun jongste album Mad! is momenteel zeer
succesvol, en hun sprankelende catalogus wordt ook door de jongere generaties
ontsloten en gewaardeerd. Tegen de 80 lopen, en artistiek gezien relevant
blijven. Het kán, Mick Jagger en consorten! Wat me
vandaag opviel is hoe Ron en Russell zich regelmatig laten inspireren door
dagdagelijkse dingen als een rugzak, een gsm, een lift of een grasmaaier. Kijk
op YouTube maar eens naar de nummers JanSport Backpack, iPhone, Escalator
of Lawnmower. Wat die laatste song betreft weze u gewaarschuwd: die blijft wel een paar
dagen in je hoofd zitten. Lalala, lalala, lalala laláála….
zaterdag 28 juni 2025
Dubbele v
Er zullen, dat
bedenk ik me bij het lezen in Cyrille Offermans’ Midden in het onbewoonbare,
in onze taal niet veel (of het zou moeten gaan om vergelijkbare die vertalers
van schrijvers als Boelgakov, Nabokov ja zelfs Jerofejev aanduiden) woorden
zijn met daarin twee v’s achter elkaar zoals Platonovvertaler.
vrijdag 27 juni 2025
Onsnugger
Het Franse leger, toch al niet bijzonder
snugger, had in het begin van de Groote Oorlog heel wat slachtoffers uit kunnen
sparen als het zich aan de Moderne Tijd had aangepast. Waar de Duitsers ten
strijde trokken in Feldgrau, en de Britten in kaki, bleven de Fransen
vasthouden (Le pantalon rouge, c’est la France!) aan de rode
kepies, blauwe jassen en rode broeken uit de tijd dat de schootsafstand van
geweren hoogstens tweehonderd passen bedroeg en op korte afstand van elkaar
vechtende legers geen reden hadden om zich voor elkaar te verbergen. In 1914
echter werden er door de vijand geavanceerde machinegeweren gebruikt. De
Duitsers moeten zich op de kermis hebben gewaand….
donderdag 26 juni 2025
Een afkorting
Nou dacht ik
toch altijd dat een vlizotrap genoemd was naar de fabriek waar die gemaakt was,
dat het een mérknaam was. Steek nu – bladerend in de Van Dale – pas op, een
mens is nooit te oud om te leren, dat het een afkorting is: van vliering-zoldertrap.
Moest daarbij uiteraard denken aan de illustraties die mijn betreurde vriend
Ron Scherpennisse maakte voor een van onze coproducties, Monoloog van een
zolder:
woensdag 25 juni 2025
Verontschuldigingen aanvaard
Nog even iets over
Liechtenstein. Dat landje heeft geen leger. Grote buur Zwitserland wel. Dat
zorgt wel eens voor ‘grensconflicten’. In maart 2007 raakte tijdens een
nachtelijke oefening een Zwitserse compagnie de weg kwijt door het slechte
weer. Doordat de 171 Helvetische soldaten een verkeerde afslag namen, kwamen ze
twee kilometer ‘diep’ in Liechtenstein terecht. De Zwitserse autoriteiten lichtten
de Liechtensteinse over de situatie in, en boden hun verontschuldigingen
aan. Het vorstendommetje aanvaardde die, en deed er niet moeilijk over.
Vooral ook omdat niemand er ook maar iets van de 'invasie' had gemerkt.
dinsdag 24 juni 2025
Zelf pas derde
Het land met het hoogste
percentage mensen dat het Duits als eerste taal heeft is niét, zoals je zou
verwachten, Duitsland. Het is het hoogst (91.5%) in Liechtenstein. Duitsland
komt zelfs niet op de tweede plaats, die is voor Oostenrijk (Oostenrijk 88.6%,
Duitsland 84.8%). Tot zover dit Gemengd Bericht.
maandag 23 juni 2025
De oudsten bij de buren
De oudste voetbalclub van België is Royal Antwerp FC, in 1880 opgericht.
De vereniging speelt nog steeds op het hoogste niveau, werd in 2023 nog
landskampioen! Hoe zit dat met de oudste clubs in de buurlanden? De Koninklijke
HFC stamt uit 1879 en speelt in Nederland in de Tweede Divisie. Sheffield FC, behalve
van Engeland de oudste club ter wereld, zag het levenslicht in 1857 maar is
ondertussen afgedaald naar Division One East van de Northern Premier League.
Ook de oudste Duitse club, BFC Germania 1888, speelt laag: in de Berlijnse
Kreisliga B. Fola Esch, uit 1906, komt in Luxemburg wel nog uit in de
Nationaldivisioun, en ook Frankrijks oudste club Le Havre AC (opgericht in
1872) speelt nog op het hoogste niveau. Zo, dat weet u dan ook weer.
zondag 22 juni 2025
Niet langer de enige
Ik dacht, in zijn geboortestad Oostende, door de enige Léon
Spilliaertstraat te kuieren maar een snel zoektochtje op het wereldwijde web
leerde me dat er sinds kort een twééde is: in Zwevegem werden in een
nieuwbouwwijkje straten vernoemd naar Belgische kunstenaars uit het begin van
de vorige eeuw als Gustave Desmet, James Ensor, Constant Permeke en dus ook
Spilliaert.
zaterdag 21 juni 2025
"Nou, vooruit dan"
Hij had niet zo
rap “Nou, vooruit dan” moeten antwoorden toen zijn maat hem vroeg of ze snel
nog een pint zouden nemen.
vrijdag 20 juni 2025
Die gaan lekker
In 2008, nog maar zeventien jaar geleden, was er een tussen Shanghai en
de luchthaven en een tussen Peking en de kust maar nu heeft China al meer aan hogesnelheidstreinlijnen dan de rest van de wereld samen. In totaal gaat het momenteel,
want er wordt nog steeds uitgebreid, om 26.869 kilometer!
donderdag 19 juni 2025
De wielerlanden
Dé wielerlanden bij uitstek zijn België en Italië. Dat blijkt alleen al
uit de Top 20 van coureurs met de meeste overwinningen. Daarin staan 1 Duitser (Zabel),
1 Brit (Cavendish), 2 Fransen (Anquetil en Hinault), 2 Spanjaarden (Indurain en
Valverde), 5 Belgen (Boonen, Van Looy, Merckx, Van Steenbergen en Roger De
Vlaeminck) en 9 Italianen (Bartali, Binda, Bitossi, Cipollini, Coppi, Gimondi,
Moser, Petacchi en Saronni). Eddy Merckx blijft ongenaakbaar met 426 (lees:
viér-hon-derd-en-zes-en-twin-tig) zeges. In deze Top 20 niet één Nederlander.
woensdag 18 juni 2025
In het Frans
Een plezierige verrassing: Christina Guirlande, met wie ik op deze foto in gesprek ben, vertaalde vier van mijn recente gedichten (onlangs gepubliceerd door Tzum en Versindaba) in het Frans. Daar ben ik best trots op. Hierbij La profondeur du futur, de vertaling van De diepte van later:
J’entends des voix remplies d’ombres de prophètes
non formés. Leurs prédictions maussades
pourtant sont d’accord : il faut qu’ils ont eux aussi
le droit de vivre sans soucis, même en hésitant
ce long moment interminable du présent. Tant de
profondeur dans le futur les étonne chaque fois.
Ik hoor van ongeoefende profeten stemmen
waarin schaduwen vallen. Hun norse parabels
vinden dat zij ook zorgeloos zouden moeten
kunnen leven, ook al weifelen ze vastberaden
in dat lange nu in het grote hier. Hoeveel diepte
er toch in later zit verbaast hen steeds weer.
profondeur dans le futur les étonne chaque fois.
Ik hoor van ongeoefende profeten stemmen
waarin schaduwen vallen. Hun norse parabels
vinden dat zij ook zorgeloos zouden moeten
kunnen leven, ook al weifelen ze vastberaden
in dat lange nu in het grote hier. Hoeveel diepte
er toch in later zit verbaast hen steeds weer.
dinsdag 17 juni 2025
maandag 16 juni 2025
Leeg nest
Het nestkastje op ons achterterras is leeg. Toen we een paar dagen aan
zee waren vroeg Geertje zich al af of de jongen uit zouden vliegen als wij niet
thuis waren, en jawel hoor. Vorige jaren bleef er geregeld een dood kuiken
achter maar deze keer zijn álle jonge koolmeesjes de nabije paardenkastanjes
aan het verkennen. Het is wel wennen nu we naast onze slaapkamer dat gezellige
gepiep niet meer horen….
zondag 15 juni 2025
Rustpuntje
De afstand tot de immer nog steeds bizar drukke Italiëlei is hemelsbreed
amper honderd meter, maar tóch is het Begijnhof van Antwerpen een oase van rust. Je hoort er dat nabije verkeer
nauwelijks. Ik ga er graag wel eens zomaar zitten mijmeren.
zaterdag 14 juni 2025
Naar of van?
Soms zijn foto’s mysterieus in al hun eenvoud. Zo kan ik deze opname
langdurig bestuderen en dan nog ben ik er niet aan uit of deze mannekes nou
náár school hollen omdat ze bang zijn te laat te komen, of dat ze er vandáán
komen en de vakantie tegemoet rennen….
vrijdag 13 juni 2025
Dát is nog eens duidelijk
Soms is het lastig om je een beeld te vormen
van de omvang van sommige dingen. Dan is een opsommende vergelijking verhelderend.
Een goed voorbeeld: de grote piramide van Cheops is zo groot dat je er de
kathedralen van Florence, Londen, Milaan, Parijs en Rome in onder kunt brengen.
donderdag 12 juni 2025
Groene juffertuin
We komen geregeld langs het gebouw van het Archief en Documentatiecentrum voor het
Vlaams-nationalisme (ADVN) in de Lange Leemstraat hier vlakbij, maar we wisten
niet dat erachter zo’n fijne tuin verscholen is. De Juffertuin, zo
genoemd omdat er vroeger een meisjesschool was gevestigd. Wat een aardige
ontdekking. Hoe meer nabij groen, hoe beter!
woensdag 11 juni 2025
Verwantschap
In Galerie Fred & Ferrie hier aan de Leopoldplaats, ik zie haar wanneer ik naar buiten kijk, maakte ik kennis met het fascinerende werk van Maxime Brigou. Er bestaat een, wat mij betreft toch, duidelijke verwantschap tussen haar werk en het gedicht Mistig vermoeden uit mijn bundel Bedekte termen:
Loomvoetig drentelt hij rond vertalingen met
nasmaak. Het eeuwig erbarmen ontbreekt,
wrede vloedlijn en de ongepeilde smart van
zij die met de helm ter wereld komen: tastend
naar buiten met mistig vermoeden van zicht.
Na bevrijding geen moordkuil, vervoering.
https://www.amazon.nl/dp/B0C8QW1G9N
dinsdag 10 juni 2025
Zomers aanbod
Ik denk dat ervaren supermarktbezoekers, mocht je hen daar zonder weet
van de datum weg zou zetten, in de fruitafdeling aan het aanbod kunnen zien
welk seizoen het is. Ik zal er voor de zekerheid eens op letten maar volgens
mij zijn er in de winter geen ananassen en meloenen in de aanbieding….
maandag 9 juni 2025
Onderweg met de tram: Lijn 2 in Triëst
In het charmante Triëst onderhoudt Lijn 2 (in het Triests Tram de
Opcina, in het Italiaans Tranvia di Opicina en in het Sloveens Openski
Tramvaj) de verbinding tussen het Piazza Oberdan en Villa Opicina. Deze
lijn, met fraai zicht op de Adriatische Zee, overbrugt een hoogteverschil van
326 meter:
zondag 8 juni 2025
zaterdag 7 juni 2025
vrijdag 6 juni 2025
Op rijs
Natuurlijk weet ik best dat
taal een levend ding is. Maar ook, ik
druk me erg welwillend uit, dat het onderwijs niet meer is wat het ooit was. Aan
flagrante d- en dt-fouten en de niet meer te stuiten geheimzinnige omwisseling van die
en dat ben ik noodgedwongen al gewend aan het raken. Maar nu zijn er ook
al journalisten die het verschil tussen de ei en ij niet kennen: zag
in een krantenstukje dat Japan niet het land van de rijzende zon is, maar van de reizende zon.
Abonneren op:
Posts (Atom)