Toen ik eens op bezoek was in de
Achterhoek viel me de daar naam Henxel op. Een plaatsnaam met een x erin. Daar
zijn er in onze contreien niet veel van. Net over de grens heb je daar ook een
Duitse buurtschap die Gaxel heet. Verder heb je Aarle-Rixtel, Axel, Axelsche-Sassing,
Dinxperlo, Exloo, Exloërmond (waarvan je zelfs een Eerste en een Tweede hebt),
Extergem en Exterveen. Wellicht zijn er meer maar die ken ik niet. Maar de
mooiste naam voor x-liefhebbers is natuurlijk die van een gehucht in Bévercé,
een deelgemeente van de Luikse gemeente Malmedy: dat heet namelijk Xhoffraix!
Bij mijn weten de enige plaatsnaam die begint én eindigt met een x!
dinsdag 12 oktober 2021
maandag 11 oktober 2021
Pappenheimers
In
andere talen weten ze niet waarover je het hebt maar de uitdrukking ‘Ik ken
mijn pappenheimers’ bestaat (‘Ich kenne meine Pappenheimer’) bij onze
Duitstalige vrienden ook. Ze heeft haar oorsprong in de Dertigjarige Oorlog
waarin graaf en veldmaarschalk Gottfried Heinrich
Pappenheim zich onderscheidde met zijn uiterst betrouwbare soldaten die de
Pappenheimers werden genoemd.
zondag 10 oktober 2021
Varianten zonder schroom
Samen
met mijn goede vriend Ron Scherpenisse exemplaren van Varianten zonder
schroom gesigneerd. Dat is onze nieuwe gezamenlijke bibliofiele uitgave.
Ron maakte tekeningen, waarbij ik vijf gedichten schreef, en ontwierp de bundel.
We vinden zelf dat het een fraai boekje is geworden.
zaterdag 9 oktober 2021
Leuke woorden
Flokhout,
gonfalon, hoosnap, jalap, kampak, laning, maljenier, noumenon, oorblazing,
pufschar, rarak, wrakker.
vrijdag 8 oktober 2021
Haast een verschijning
De fotograaf August Sander legde in
1927 de Kölner kunstenaar Anton Raederscheidt op de gevoelige plaat vast.
Raederscheidt (1892-1970), die in de Groote Oorlog bij Verdun vocht en er zwaar
gewond werd door granaatvuur, was een getalenteerd modernistisch schilder die
contacten onderhield met zulke illustere lieden als Hans Arp, Lion Feuchtwander
en Thomas Mann. Maar ik wil het niet over zijn loopbaan hebben, maar over deze
foto. Op de een of andere manier lijkt hij me steeds niet écht. Ik kan het niet
goed uitleggen. Die wonderschone volledig verlaten (hoogstwaarschijnlijk Keulse
dus verdwenen want weggebombardeerde) straat vormt een vervreemdend decor. Het
is net of Raederscheidt een kartonnen reclameplaat is voor een film over
Nosferatu, of de Golem, of Kafka. Heel magisch-realistisch. Hij lijkt me op de
een of andere manier haast wel een verschijning….
donderdag 7 oktober 2021
woensdag 6 oktober 2021
Alle begin is moeilijk
Er
circuleert nog ergens een persing van The Bee Gees First, de eerste
langspeelplaat van The Bee Gees uit 1967, waarvan op het etiket als componisten
de broeders Gibbs staan vermeld. Alle begin is moeilijk: Barry, Robin en
Maurice Gibb (zónder s dus) moesten nog beroemd worden. Het ziet er nu
wel een beetje vreemd uit. Alsof er tussen haakjes Lenon & McArtrey
staat, Jimmy Hendrix, Ray Davids of Steve Windwood….
dinsdag 5 oktober 2021
Geluiden van beneden
Toen
we aan de maaltijd zaten zagen we een ballon langs zweven. Wat beweegt zo’n
ding zich toch elegant. Naar het schijnt kunnen ballonvaarders de geluiden van
beneden uitstekend horen.
maandag 4 oktober 2021
Die kenden ze nog niet
Op het eerste plaatje van de tweede bladzijde van De Ronde van Gallia zit Asterix op zijn gemakske piepers te jassen. Dat
lijkt me een historische fout van de auteurs, vermits de avonturen van Asterix
en Obelix zich afspelen voor het begin van onze jaartelling en de aardappel pas
dankzij Spaanse ontdekkingsreizigers vanuit Zuid-Amerika ten onzent arriveerde.
zondag 3 oktober 2021
Uit de kast (CXIII): Frans Kuipers
Eens in de maand ga ik voor deze rubriek met de ogen dicht voor mijn poëziekast staan om daar een willekeurige bundel uit te nemen. Deze keer is dat De Lach van de Sfinx van Frans Kuipers (Atlas Contact, Amsterdam/Antwerpen, 2021), waaruit ik op bladzijde 56 h opensloeg:
En iemand zei dat ie de weg kwijt was
en iemand vroeg
wat ben je kwijt als je de weg kwijt bent?
En iemand zei ‘Zing, lach, dans,
het kan altijd nog erger.’
‘En ik zong, lachte en danste
en het werd erger.’
Antiek modern
Af
en toe heb ik moeite om feitelijke waarheden te accepteren. Zo kan ik
gebiologeerd bovenstaande boksbeker uit Susa, een van de topstukken uit de
afdeling Oosterse oudheden in het Louvre, bestuderen. Susa werd door Darius de
Grote tot hoofdstad van Perzië gemaakt maar al eerder, véél eerder, was het een
plaats van beschaving. Dit object oogt haast modern. Moet je dat gewei van die
bok mooi zien krullen, en die fraaie geometrische vormen bekijken. Maar ik kan
de cijfers bij dit wonderschone ding amper geloven: deze boksbeker dateert uit
ongeveer 4000 vóór Christus. Dat is meer dan 61 eeuwen geleden....
zaterdag 2 oktober 2021
Niet echt opwekkend....
Blader
een oud nummer van Mao Magazine door, een satirisch weekblad dat hier gedurende enige
tijd gratis verspreid werd. Jammer dat het niet meer bestaat. In elk nummer
stonden wel een paar dingen waarom je kon schaterlachen. Zoals de rubriek Volkomen terecht in De Slegte. In het nummer dat ik weer tegenkwam wordt daarin het boek Jan Fabre im Gespräch mit Jan Hoet und Hugo De
Greef besproken. Niet echt opwekkende lectuur blijkbaar, want
onder het stukje staat Jan Fabre im Gespräch mit Jan
Hoet und Hugo De Greef, Uitgeverij Cantz, De Slegte, 260 frank (aspirine niet
bijgeleverd). Da's toch hilárisch?
vrijdag 1 oktober 2021
Geen E maar een g
Zat
een kruiswoordraadsel op te lossen. Waarbij ik me er op zeker punt wat al te
gemakkelijk vanaf dacht te kunnen maken. Van een woord van 7 letters had ik
namelijk de letters 2 tot en met 7 al. En ik dacht dat er wel gevraagd zou
worden om de naam van een beroemde Rotterdamse humanist. Als eerste letter
vulde ik dus een E in. Maar dat bleek niet te kloppen, en toen ging ik pas
kijken welk woord ze zochten. Er werd niet gevraagd naar een Rotterdamse
humanist maar naar een inheems zangvogeltje, de Sylvia communis. Grasmus dus, en géén Erasmus. Kijk dus altijd nog even goed
na wat ze willen hebben bij .rasmus….
donderdag 30 september 2021
woensdag 29 september 2021
Schelden als kunst
Amuseer me kostelijk met de scheldwoorden van Kapitein
Haddock, de vriend van Kuifje. Het arsenaal waaruit Archibald (die komt in alle
albums slechts één keer voor maar het ís zijn voornaam) is ronduit
indrukwekkend. Wat te denken van Balkan-hork, basbazuin, in egelvet gebraden
kolokwint, Alpiene kropdrager of polygraaf? Ze staan allemaal keurig opgelijst
in Albert Algouds Duizend bommen en granaten -
Beknopt scheldwoordenboek van Haddock. Vond daar onlangs ook de Franstalige versie, Le petit Haddock illustré van. Aardig om te vergelijken. In de veertiger jaren
was het nog verdacht om geen vlees te eten, vermits Haddock ook vegetariër als scheldwoord bezigt. Zwamneus is in het
Frans bougre d'olibrius, overgehaalde zandvlooien tchouck-tchouck-nougat en sokkenlopers va-nu-pieds. Héérlijke boekjes!
dinsdag 28 september 2021
Onderweg met de tram: Lijn 2 in Istanboel
In de grootste stad op ons continent onderhoudt Lijn 2 de verbinding
tussen Zeytinburnu en Sultanahmet:
maandag 27 september 2021
Zichtbaar effect
In de jaren vlak voor de
Eerste Wereldoorlog werd er op grote schaal reclame gemaakt voor Kola-Dultz,
een tonicum dat als je de afbeelding bij de propaganda mag geloven een
duidelijk zichtbaar effect had: zie hoe terneergeslagen de man voor gebruik
ervan oogt, en hoe strijdlustig erna. Zelfs de punten van zijn snor maken een
huppeltje….
zondag 26 september 2021
Cinema Trivia: Eerst cameraman
Je moet ergens beginnen:
Nicolas Roeg (1928-2018), die zich als regisseur liet opmerken met indringende
films als Don’t Look Now en The Man Who Fell To Earth, was eerst
cameraman bij de grote David Lean. Zo dirigeerde hij de lens voor Lawrence
Of Arabia. Ook voor Dr. Zhivago was hij aanvankelijk cameraman, maar
Lean en Roeg hadden een te afwijkende visie en dus moest hij het veld ruimen.
zaterdag 25 september 2021
Een goede zaak
Onze
Lieve Vrouw waakt al eeuwenlang over de stad Antwerpen. Die neemt nu maatregelen
om het erfgoed dat aan haar is opgedragen te beschermen. Alleen al binnen de
Leien zijn er zo’n honderdvijftig Mariabeelden. De meeste daarvan verkeren in
uitstekende staat. Per jaar worden er door de stad onder begeleiding van de vzw
Kruis en Beeld namelijk vijf volledig gerestaureerd. Nu
wil de stad ook paaltjes of straatmeubilair gaan
plaatsen bij Mariabeelden die door hun plaatsing risico lopen op aanrijdingen. Met
paaltjes of straatmeubilair kan dat voorkomen worden. Een goede zaak!
vrijdag 24 september 2021
Verdwenen vloot
Een jaar voor de Groote Oorlog uitbrak was Oostenrijk,
destijds samen met Hongarije een keizerrijk vormend, nog een zeevarende natie.
Met een imposante vloot, zoals op deze foto te zien is. Na de Eerste
Wereldoorlog werd de kaart van ons continent ingrijpend hertekend. Oostenrijk
werd toen een land zonder kust, en dus zonder vloot.
donderdag 23 september 2021
Stalins
Neen,
dit straatje is niet naar de Sovjetdictator genoemd. Het is geen genitief-s
maar de laatste letter van de familienaam van een glazenier: Auguste Stalins
(1839-1906). Die vervaardigde onder meer glasramen voor de nabij het straatje
dat naar hem werd genoemd gelegen Sint-Fredeganduskerk in Deurne.
woensdag 22 september 2021
Weinig omzet
Ik
passeerde een etalage waarin het overzicht van de openingstijden doet vermoeden
dat er in die winkel weinig omzet te verwachten valt….
dinsdag 21 september 2021
Tien jaar verschil
Het
wegdek van de Happaertstraat ziet er ondertussen prima uit. Ik ging me van de
staat daarvan even vergewissen toen ik zomaar even keek wat ik dag op dag tien
jaar geleden plaatste als Gemengd Bericht:
https://meergemengdeberichten.blogspot.com/2011/09/no-ti-tie-van-een-fiet-ser.html
maandag 20 september 2021
Warmdraaien
De
finish van het WK Wielrennen ligt komend weekeinde weliswaar in Leuven, maar
ook in Antwerpen zal er veel publiek zijn vermits het vertrek vrijdag, zaterdag
en zondag hier is. De stad lijkt er klaar voor. Het reuzenrad aan de Schelde is
dat alleszins: Wij draaien ons warm voor het WK Wielrennen luidt de
boodschap erop….
Leuke woorden
Anderzweer,
babok, duisterling, elvenschot, fiepke, glui, hardebol, inkeling, jachteduivel,
kremetart, lindert, puddelslak, rasamala, urgel, wrang.
zondag 19 september 2021
Bewegende bevolkingen
In
1830 had België 3.773.732 inwoners, tegen Nederland 2.647.979. In 1933 had
België er nog zo’n drieduizend meer, sinds 1934 heeft Nederland meer
ingezetenen: 8.268.993 tegen 8.180.208 Belgische. Toen wij hier kwamen wonen
was de stand Nederland-België 15.755.577-10.251.859, nu is die
17.155.463-11.641.463. De projectie van de demografische onderzoeksinstellingen
laat zien dat Nederland in 2100 een kleine anderhalf miljoen inwoners minder
heeft, en België een kleine miljoen méér: tegen dan is de stand
Nederland-België 15.800.000-12.500.000. Benieuwd wat over negentig jaar de
huizen kosten….
zaterdag 18 september 2021
Joel en duw ons voort!
De
Wereldkampioenschappen wielrennen worden – het zal de liefhebber niet ontgaan –
in Vlaanderen gehouden. Wie komende week, wanneer de meet in Leuven ligt, tijdens
dat WK meent iets van poëzie voor, onder en achter de wielen te ontwaren, heeft
gelijk: kunstenaar Hans Geyens bracht uit het gedicht Vleugels van Paul
Rigolle de regels Joel en duw ons
voort. / Kijk naar ons zolang het nog kan want fietsen / is behagen en louter
liefde kan ons vleugels geven aan op straat
voor de Leuvense bib, die met werk van een aantal dichters een bijdrage aan de
feestvreugde levert.
vrijdag 17 september 2021
Ondanks of dankzij?
Het blijft verbazingwekkend hoe een land als
België op de grens van de Germaanse en Romaanse cultuur blijft balanceren
zonder dat het ooit werkelijk tot een conflict komt. Ondanks de andere
mentaliteit, ondanks de taalgrens. Of zou de compromiscultuur functioneren
juist dankzíj dat taalverschil? De BRD en de DDR waren politiek volkomen andere
entiteiten, hetgeen ook gold voor Noord- en Zuid-Vietnam en nog steeds opgeld
doet voor Noord- en Zuid-Korea. Die hadden en hebben echter wel respectievelijk
het Duits, het Koreaans en het Vietnamees als gezamenlijke taal. Tot zover dit
Gemengd Bericht.
donderdag 16 september 2021
Cinema Trivia: Fremdkörper
Wat is Ettore Scola’s Una giornata
particolare toch een wonderlijk mooie film. Sophia Loren speelt daarin
Antonietta en Marcello Mastroianni Gabriele. Antonietta’s man wordt vertolkt
door John Vernon. Op deze opname zien we hem als zwarthemd, een zoontje torsend,
bij het bezoek dat der Führer in 1938 aan il Duce bracht. Dochter Maria Luisa
(links) is een rol van Alessandra Mussolini, in het echte leven kleindochter
van Benito en tevens een volle nicht van Sophia Loren. Wat ik nooit heb
begrepen, en een antwoord heb ik nog steeds niet kunnen vinden, is waarom John
Vérnon van Scola een rol kreeg. Bij mijn weten is dit zijn enige rol geweest
buiten de Angelsaksische wereld. De meeste filmliefhebbers kennen hem uit
Hitchcocks Topaz, als de burgemeester in Dirty Harry of Fletcher
in The Outlaw Josey Wales (en misschien wel uit Herbie goes bananas)
maar hoe hij verzeild is geraakt in een Europese kwaliteitsfilm blijft me
onduidelijk.
woensdag 15 september 2021
1961
Ik deed een
volkomen irrelevante maar formidabele ontdekking: ik heb een zeldzaam, omkeerbaar,
jaar beleefd. Zat
te lezen in een geschiedenisboek en juist toen ik in 1961 was aanbeland viel
het uit mijn handen. Toen ik het opraapte zag ik dat 1961 ondersteboven
omgekeerd óók 1961 is! Best zeldzaam, want eerder kon je alleen de jaartallen
111, 1001, 1111 en 1691 ondersteboven omgekeerd óók als 111, 1001, 1111 en 1691
lezen. Ik
zie niet zo snel wanneer er weer zo’n jaar komt.
dinsdag 14 september 2021
Vrees voor het zuiden
In
’s-Gravenhage is lang, erg lang, met een calvinistische blik naar de katholieke
contreien gekeken. Hoezo lang? Wel: ik lees, dat is altijd wat onder de radar
gebleven, dat er nog tot 1983 in de Nederlandse Grondwet een processieverbod
stond. Tot negentiendrieëntáchtig! Gelukkig dat mijn geboortestad Bergen op
Zoom, waar al sedert de Tweede Wereldoorlog de Maria Ommegang door de straten
trekt, zich in dezen nimmer iets van de Grondwet aan heeft getrokken.
maandag 13 september 2021
De meeste Belgen
Op
mijn gemakske de Voetbalgids 2021-2022, afgelopen weekeinde bij Het
Laatste Nieuws, bekeken. Daarbij viel me een aantal zaken op. Zo telt
Antwerp de meeste Belgen in de selectie: niet minder dan 18. Het is zelfs de
enige club in de hoogste klasse met núl spelers met een dubbel paspoort. Eupen,
RC Genk, KV Kortrijk en KV Oostende hebben elk slechts 7 Belgen onder contract.
De ‘meeste’ Nederlanders spelen bij Club: Bas Dost, Noa Lang en Ruud Vormer.
Nog opvallend: trainer John van den Brom heeft niet één Belgische verdediger
bij RC Genk, en STVV heeft de meeste Japanners in dienst: maar liefst 7!
zondag 12 september 2021
Wijze woorden
Aan
het Brückenhof in het beeldschone stadje Schwäbisch Hall in Baden-Württemberg
heeft men gevoel voor schone taal: op een van de vakwerkhuizen ginder staan de
wijze woorden Wir weben das Kleid – Uns webet die Zeit.
zaterdag 11 september 2021
Op Versindaba
In
het verre Stellenbosch verwelkomde de redactie van Versindaba mijn
gedichten Worsteling met voorstelling, Op weg naar een betekenis,
Speelkwartier en Aarding:
https://versindaba.co.za/2021/09/11/bert-bevers-worsteling-met-voorstelling-2/
https://versindaba.co.za/2021/09/11/bert-bevers-op-weg-naar-een-betekenis/
https://versindaba.co.za/2021/09/11/bert-bevers-speelkwartier/
vrijdag 10 september 2021
Ontcijfering
Op
de Mainzer Beobachter een interessante ontcijfering, door Jona
Lendering, van de hiërogliefen op de Egyptische tempel in de Zoo van Antwerpen:
https://mainzerbeobachter.com/2021/09/10/egypte-in-antwerpen-of-de-levende-zon-der-belgen/
Geduld
Je
zou met een apparaat in je broekzak dat camera, computer, horloge, waterpas,
zaklamp én telefoon in één is haast vergeten dat je in nog niet eens zo ver
vergleden tijden op zoek moest naar een munttelefoon als je onderweg iemand
iets wilde laten weten via de ver-spreker. Je moest daarvoor dan wel geduld
hebben. En de juiste muntjes op zak….
donderdag 9 september 2021
Vertaalfoutje
Welk
een parmantige fouten kunnen er toch ontstaan wanneer je vertrouwt op de
vertaalcapaciteiten van de computer. Zo kwam ik een overzicht tegen van de grootste
kalkoenproducenten ter wereld. In het Engels is een kalkoen een turkey.
Met een hoofdletter is datzelfde woord in het Engels óók Turkije. En zo
kan het gebeuren dat Turkey production in the world by country kan
verworden tot Grootste Turkije-producenten ter wereld….
woensdag 8 september 2021
De houdingen
Nog
op 1 januari 1965 was het niet iedereen volledig duidelijk wanneer er tijdens
de viering van de Heilige Mis nu moest worden gezeten, geknield of gestaan.
Vandaar dat er toen hier en daar nog een beknopte instructie De houdingen in
de kerk tijdens de Eucharistieviering werd gebruikt.
Abonneren op:
Posts (Atom)