Leuke woorden

Achtereb, berzie, fulp, ginoffel, hulft, ijlhoofd, jokdorpel, klieveling, levaard, meuzel, nahoer, organdijn, pangerang, spotboef, willing, zomp.

Zusters

Met Linea 2 Gdansk verkennend zie ik op het perron bij de halte Brama Wyżynna twee zusters op de tram wachten. Zo’n aanblik is hier eerder zeldzaam geworden. Ik ben van een generatie die met hun aanwezigheid in het straatbeeld vertrouwd was. Mijn eerste jaar in de kleuterschool bracht ik door onder de hoede van Zuster Chrysostima, die de rechtse op de foto had kunnen zijn.

Schik

Snuisterend in mijn archief kom ik deze vier dichters tegen: Philippe Cailliau, Paul Rigolle, Bert Bevers en Albert Hagenaars. Ik herinner me dat de foto werd gemaakt in de bibliotheek van Sint-Genesius-Rode (waar Sophie Wilmès, momenteel – zij het niet werkelijk democratisch gelegitimeerd – premier van België, schepen was), maar niet wat de aanleiding was van de schik die Paul en Albert duidelijk om mij hebben.

Slagkleuren

De kleuren magenta en solferino, soorten purperachtig rood, zijn allebei vernoemd naar een veldslag: respectievelijk de Slag bij Magenta en de Slag bij Solferino. Die werden in 1859 uitgevochten in de Tweede Italiaanse Onafhankelijkheidsoorlog.

Dichters in beeld

Kwam dit overzichtje van dichters die via het internet te horen en te zien zijn weer eens tegen. Coen Peppelenbos stelde dat een decennium geleden samen. Er zullen ondertussen dus vast heel veel filmpjes bij zijn gekomen, maar dit is nog steeds een stevig overzicht. Mijn Sprookjes en Avondklok staan er ook op:

http://coenpeppelenbos.blogspot.com/2010/07/dichters-en-schrijvers-op-internet.html

Foutje

Ontdek pas nú een foutje op de hoes van het album Beatles For Sale: achter  nummer 4, Rock And Roll Music, staat als componist – vermoedelijk werd George bedoeld – Harrison vermeld. Dat moet natuurlijk Berry zijn, Chuck Berry. Benieuwd of dat hersteld werd.

Desolaat

Sterk citaat uit Chino, een minder bekende western met de zo karakteristieke Charles Bronson die op een boerderijtje in het midden van nergens woont waar een jongetje verzeild raakt dat zich er niet onmiddellijk op zijn gemak voelt en zegt weg te gaan want: “I gotta be somewhere.” Waarop Bronson: “There ain’t no somewheres around here to go to.”

Jong schot

Mijn cactussen staan op de vensterbank, en daar voelen ze zich klaarblijkelijk lekker: ontdekte ineens allerhande jong schot!

Ondertussen, aan de Mechelsesteenweg

In de cabine

Kwam in een documentaire beelden tegen van Werner Baus in diens Radio- und Kinomuseum in Hesla. Daar bewaart en onderhoudt hij een aantal oude filmprojectoren, bij de aanblik waarvan ik onmiddellijk terug in de cabine bij mijn vader beatae memoriae was. Ik zag hem zo weer aan de slag met het verwisselen van spoelen, het plaatsen van nieuwe koolspitsen, het door het projectievenster kijken of de film zuiver stond….

Hardnekkig

Sommige citaten blijven hardnekkig foutief voortleven. Zo wordt in Casablanca nérgens Play it again, Sam gezegd. Wel: Play it once Sam, for old time’ sake. Ook Marx wordt verkeerd aangehaald: het is niet Opium für das Volk maar Opium des Volkes. Ook grappig: nérgens in zijn boeken laat Arthur Conan Doyle Sherlock Holmes Elementary, my dear Watson zeggen….

Daar gaan ze dan....

De laatste lijkt de bedoeling van dat gat niet helemaal te begrijpen, maar hèhè: na verloop van tijd zijn ze toch alle 10 uitgevlogen….

https://www.youtube.com/watch?v=6OnTYgvhn2E

Ouderwetsch

Door het feit dat quasi iedereen een mobiele telefoon heeft zijn vroeger vertrouwde zaken als praatpalen en telefooncellen verdwenen. Wat ik me afvraag is of telefoongidsen eigenlijk nog gebruikt worden….

Zum Städtele hinaus

Toen ik Morgenrot van Gustav Ucicky, een film uit 1933, bestudeerde herkende ik uit Elvis Presley’s Wooden Heart het Duitse deuntje Muss I denn (cf. minuut 13:45). Ik wist niet dat het zo oud was, maar bij nader onderzoek bleek het nóg ouder: Friedrich Silcher (1789-1860) vertrouwde het reeds in 1827 aan het papier toe!

https://www.youtube.com/watch?v=mT8zvC_4MG0

Bijna aaibaar (3)

Gelijkenis

The Pretty Things zijn altijd een beetje onder mijn radar gebleven. Beluisterde het album Parachute uit 1969, en dat viel me best mee. Ontdekte een wel erg sterke gelijkenis. Ik stel niet dat Andy Partridge van XTC (een van mijn lievelingsbands) plagiaat pleegde met Stupidly happy, maar het nummer doet me nu wel érg denken aan The Letter van The Pretty Things….

Lippen

Van sommige verdwenen spraken resteren fragmenten. Van HAR-ra=hubullu, een van de kleitabletten met Soemerische lexicale reeksen die nota bene van ongeveer 2200 vóór Christus dateert en dus handelt over een taal die meer dan vier millennia van ons verwijderd is, weten we dat de Soemeriërs nundum zeiden tegen lippen, en kennen we zelfs specificaties: nundum-mu betekent mijn lippen, nundum-an-ta-mu mijn bovenlip en nundum-ku-ta-mu mijn onderlip. Tegen mond en tong zeiden ze respectievelijk ka en eme. Fascinerend.

Zoek de verschillen

Kwam in mijn archief een foto tegen die ik op ons achterterras maakte toen op de hoek van het Blauwtorenplein en de Tabakvest alleen het hoekpand waarin café De Blauwe Toren zit nog overeind stond. Dat is ondertussen van hier uit niet meer te bekennen….

Zjeeraar

Vooral aan de uitspraak van bepaalde namen kun je nog steeds horen dat de francofonie lang hard gewerkt heeft om België te verfransen: ook (eigenlijk: zélfs) in Vlaanderen spreek je een naam als Bernard niet als Bernard uit maar als Bernáár, Albert niet als Albert maar als Albèèr, Hubert niet als Hubert maar als Hubèèr en Jos niet als Jos maar als Zjos. Dat wist ik natuurlijk al wel. Wat ik niet wist is dat Gerard Walschap, toch ook in Nederland een bekende naam, zichzelf Gérard Walschap noemde. Dus: Zjeeraar Walschap….

Bizar

Door de maatregelen die de overheid verordonneerde om het coronavirus zoveel mogelijk in te dijken is het onwezenlijk stil op straat. “Eerste Kerstdagstil,” zei Geertje. De werking van het openbaar vervoer is gegarandeerd, maar in 9 van de 10 trams die ik zie passeren zit behalve de wattman….niémand!

Middeleeuws

Het is heus 2020, we zijn twee decennia gevorderd in de 21^ste eeuw dus is het eigenlijk amper te geloven dat in Nederland het principe van volkssoevereiniteit nog steeds niet vast is gelegd in de Grondwet. Koning Willem-Alexander regeert nog steeds ‘bij de gratie Gods’. Tot zover dit Gemengd Bericht.

Origineel

Als jonge gast amuseerde ik me kostelijk met The Bonzo Dog Doo Dah Band en hun vermakelijke versies van oude liedjes. My Brother Makes The Noises For The Talkies was er een van. Stootte nu op zoek naar iets geheel anders op het origineel daarvan. Het is reeds 89 jaar jong en blijkt Dúits: Mein Bruder macht beim Tonfilm die Geräusche:

https://www.youtube.com/watch?v=adwSCVW0xew

Mooi gedaan

Nu pas (Ik verloor de reeks een tijd uit het oog) ontdek ik dat Henk Kuijpers, op wie Hergé trots zou zijn geweest, Antwerpen gebruikte als decor voor een avontuur van zijn heldin Franka. Mooi gedaan!

Theetijd

Geen koffie, geen bruiswater, geen pintje. Wie bij deze mevrouw op bezoekt gaat drinkt théé….

Geduldig geschut

We waren weer eens aan zee, en dan zitten we natuurlijk in de kusttram. Toen we Raversijde passeerden vroeg ik me af of toevallige Britten aan boord zouden weten dat al dat geschut daar uit museale overwegingen staat, en niet om te anticiperen op de gevolgen van de Brexit. Met een premier als Boris weet je immers maar nooit. Een visserijoorlog zou zomaar tot schermutselingen kunnen leiden….

Excursie in oorlogstijd

In de vesting Königstein, zo leer ik uit deel 2 van Mitteldeutschland unterm Hakenkreuz,  werden in de oorlog Franse opperofficieren krijgsgevangen gehouden. Omdat toen ook in oorlogstijd de erecodes werden gerespecteerd mochten die als ze beloofden netjes terug te komen vrij gaan wandelen in de omliggende wouden. Er werd (zie rond minuut 21:00) voor de Franse generaals zelfs een excursie naar Dresden georganiseerd….

https://www.youtube.com/watch?v=cITKF_QzQZw

'Zie mij dansen'

Met Mitteldeutschland unterm Hakenkreuz draaide Jan N. Lorenzen voor de MDR overigens een liefdevol vervaardigde documentaire, die ik gebiologeerd bekeek. Hij gebruikte amateurfilmbeelden, die in de dertiger jaren op 8 millimeter nota bene gedraaid werden in kléur. De geluiden voegde hij toe. De film biedt een fascinerende inkijk in het leven van alledag in het Derde Rijk van voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog. Ontroerend vond ik dat een van de meisjes in een groepsdans zich zeer bewust was van een aanwezige camera en al walsend even (ongeveer vanaf minuut 18:00) naar de lens kijkt….

Terechtstelling

Het is maar stro en stof, maar toch kreeg ik kippenvel bij de beelden van een jongetje dat met zijn zusje de eigen knuffelspeelgoedhonden ter dood had veroordeeld, op had gehangen en in brand gestoken. En dat filmde. Wie doet nu zoiets met zijn eigen knuffels? Luguber. Zie vanaf minuut 2:21 deel 1 van Mitteldeutschland unterm Hakenkreuz:

https://www.youtube.com/watch?v=ht2qs2Eqcms

Bankvers

Op de schans Fort De Roovere in Halsteren prijkte lang een gedicht van me op drie bankjes (Van de berg glijdt het zicht / wars van gekonkel voldragen verte / hier, de stad in de rug en het hart). Het is ondertussen niet alleen verhuisd naar een andere plaats op Fort De Roovere, voor de zogenaamde Mozesbrug, maar ook op een kersverse bank geplaatst….

https://www.bertbevers.com/openlucht/halsteren.htm

Vleiende woorden

In het interview dat Tim Heddebauw van Uit in Oostende – De stad aan zee met Philippe Cailliau had naar aanleiding van het verschijnen van diens bundel Omtrek van water noemt Philippe, gevraagd naar zijn favoriete dichters, ook mij, en wel op een bijzonder vleiende vakkundige manier: ‘Bert Bevers heeft een heel persoonlijke syntaxis, die ik schitterend vind. Als je Bevers leest, heb je vaak de indruk dat je op het verkeerde been wordt gezet, dat er niet staat wat je verwacht. [….] Bevers beheerst de prosodie en de syntaxis om een magische poëtische toon te creëren.”

Onderweg met de tram: Lijn 3 in Gdansk

Met Lijn 3, van Chełm Witosa naar Brzeźno, onderweg in Gdańsk:

https://www.youtube.com/watch?v=DbcDS1twZKo

Momentopname

De nabije cultuurdragers onder handbereik zijn Bij het menselijke af van Jozef Eijckmans, de geluidsband van (Trois Couleurs) Blanc van Zbigniew Preisner en Hoe vang je de grote vis? van David Lynch.

Rood?

Sommige dingen zal ik nooit begrijpen. Waarom de oxalis, die hier pal naast me al stevig op aan het komen is, rode klaverzuring heet. Ze is paars. Als jongetje al vroeg ik me hetzelfde af over rodekool. Die groente is páárs. Ik heb nog even gedacht dat het een plaatselijke eigenaardigheid was het ding van kleur te laten veranderen, maar neen: in het Duits is het Rotkohl, in het Engels red cabbage, in het Frans chou rouge en in het Italiaans cavolo rosso.

Verval

Er is een tijd geweest dat partijen die nu sociaaldemocratisch heten socialistisch en omvangrijk waren, met eigen organen. Op wat Spielerei van De Morgen na is van invloedrijke rode clubbladen en -kranten in onze contreien al lang geen sprake meer….

Wanverhouding

Moest ineens denken aan Harewood House, het fraaie buiten waar we eens waren in Yorkshire. Waarom? Omdat ik lees wat volgens Karel van het Reve de buitenlander zich zoal voorstelt bij Engeland (waarbij hij volgens mij vooral het platteland bedoelt). Een vriendelijke dorpsdominee die zijn rozen staat te snoeien. Gepensioneerde kolonels. Clubs. Pubs. Cricket. En: grote landhuizen met twintig logeerkamers en één wc….

Radio Nostalgia

Toen Geertje en ik trouwden gingen we wonen op de hoek van de Wouwse- en de Sint-Josephstraat (op nummer 2a, de eerste en tweede verdieping). In het winkelpand beneden zat de boetiek Dijn. Nu zit er een andersoortig modezaakje. Die gespiegelde dubbele B staat voor Bijou Brigitte, niet voor mijn initialen. Ik heb daar bijzonder graag vertoefd. Waarom kom ik daarop? Omdat ik een fraaie oude foto van diezelfde hoek tegenkwam. Hoe er veel verandert, en sommige dingen toch hetzelfde blijven….

Uit de kast (XCIV): Aleidis Dierick

Eens in de maand ga ik voor deze rubriek met de ogen dicht voor mijn poëziekast staan om daar een willekeurige bundel uit te nemen. Deze keer is dat Blauwdruk voor een vriendschap van Aleidis Dierick (De Bladen voor de Poëzie, Beveren Melsele, 1981), waaruit ik op bladzijde 31 het gedicht De inkeer opensloeg:

In de kelder rijpen de kazen

rijzen hun vormen te buiten

verspreidend de geur van komijn

weilanden hooiland zomer.

Wolken van spreeuwen gaan over

de geweldige wind staat zuid

een winter van water een sober

leven op brood en kruid.

Langzaam vertrouwd de geluiden

een woning niet langer vreemd

Soms als de treinen fluiten

het hart één seconde versteend.

Bijna aaibaar (2)