Cinema Trivia: Gilmeisje

Hé, ik wist niet dat Anne Bancroft in haar jonge jaren een gilmeisje is geweest. In Gorilla at large (waarin ook een jonge Lee Marvin op kan worden gemerkt) uit 1954 wordt ze op en neer gesjouwd door de grote mensaap Goliath. Ook Fay Wray, Jessica Lange en Naomi Watts maakten zoiets mee, al heette hun tegenspeler Kong. Nadien zijn het gerespecteerde actrices geworden.

Nóg een eenzame naamgever

Er is in Vlaanderen nóg een heilige naar wie slechts één kerk is genoemd. Dat meldt trouwe lezer Patrick Cornillie naar aanleiding van het Gemengd Bericht van vrijdag jongstleden: “In heel Vlaanderen is er welgeteld één kerk met de naam Heilige Radegundis. Het is die van Merendree. Radegundis was een Merovingische koningin en leefde in de eerste helft van de 6^de eeuw, wat laat vermoeden dat er op deze plaats al heel vroeg een kerk stond. De oudste delen van het huidige gebouw dateren van de 12^de eeuw.” Patrick is niet alleen een gewaardeerd dichter, maar verder onder meer ook schrijver van een reeks fraaie fietsgidsen. En uit een daarvan komt deze informatie. Waarvoor dank!

https://meergemengdeberichten.blogspot.com/2025/08/onbekend-maar-niet-onbemind.html

Zwerver heeft toch naamheilige

Een van de meer bekende zwervers uit de beginjaren van de televisie in de Lage Landen was zonder twijfel Swiebertje. Ik dacht altijd dat Swiebertje een verzonnen naam was, en heb nooit geweten dat Swibert een roepnaam is die afgeleid is van de heilige Swietbertus van Teisterbant. Een mens steekt iedere dag wel iets op….

Chippies in gevaar

Stellen dat het Verenigd Koninkrijk in verval verkeert is, zeker sedert de Brexit, een open deur intrappen. Er is nu ook een monument in crisis: de fish & chips-zaken, het Britse equivalent van onze frituren. De uitbaters van de zogenaamde chippy zien zich geconfronteerd met een steeds hogere huur en allengs duurdere elektra, gas, olie én vis. Bovendien zijn er steeds meer jonge mensen voor wie fish & chips niet langer een maaltijd is waarmee ze van huis uit vertrouwd zijn. Steek van The Guardian op dat er op het ogenblik in het Verenigd Koninkrijk 10.000 chippies resteren, maar dat de hélft daarvan nog dit jaar dreigt te moeten sluiten….

Bijna aaibaar (86)

 

Een echt tuintje

Het is hoop en al anderhalve meter lang, veertig centimeter breed en vijfenzeventig diep maar wat ziét ons balkontuintje er in het zonneke toch als een echt tuintje uit!

Onbekend maar niet onbemind

De heilige Wandregesilus is niet bepaald de meest bekende. Maar zelfs aan hém is in Vlaanderen een kerk gewijd: in het kleine West-Vlaamse Beerst staat de  Sint-Wandregesiluskerk. Het is in Vlaanderen de énige naar hem vernoemde kerk. Heb eens gekeken of er nog meer heiligen zijn die de patroon zijn van slechts één kerk en volgens mij zijn er nog minstens twee: de heiligen Tillo en Eutropius aan wie een kerk is opgedragen in respectievelijk Izegem en Heule. Meer heb ik er nog niet kunnen ontdekken.

Momentopname

De nabije cultuurdragers zijn hier momenteel Tannbach – Schicksal eines Dorfes van Alexander Dierbach, Folklore Imaginaire de Flandre bezorgd door Jacques Hamelink van Hamelinks alter ego Aarnout Dees, Tilt van Scott Walker en Wachtwoorden – Verzamelde gedichten van Anneke Brassinga.

Foup

Wanneer je je zaak een beetje bij de tijd wilt houden moet je natuurlijk niet alleen je verkoopcollectie actueel houden, maar ook de buitenkant van je winkel. Schoot in de lach toen ik de slijtage waarnam op de ruiten van boetiek Four Roses. Op het linkerraam staat niet langer Four Roses maar Foup Roses, en op het rechter zelfs Foup Poses….

Over dakloosheid

Op de immer amusante blog van Vitalski trof ik een interessante vraagstelling bij het fenomeen dakloosheid:

https://vitalskiblog.blogspot.com/2025/08/interludium_9.html

Os en ezel

“Neem me niet kwalijk dat ik zo van d’n os op d’n ezel spring,” zei in een gesprek iemand tegen me. Ik begreep onmiddellijk dat hij ‘van de hak op de tak’ bedoelde, maar ik had zijn opmerking nog nóóit gehoord. In Nederland noch in Vlaanderen. Geertje evenmin. Ze bestaat nochtans al lang, want al na een paar klikken zag ik dat Pieter Brueghel de Oude haar reeds in zijn spreekwoordenoverzicht verwerkte….

Nu weer de kermis gloeit....

Blader weer eens door Nu weer de kermis gloeit met duizend lichten, de bloemlezing die ik samengestelde met gedichten die kermis als thema hebben. Kwam in het bericht daarover op de website van mijn oude vriend Albert Hagenaars ook het interview weer tegen dat ik over dit boek gaf aan de Wereldomroep:

http://www.alberthagenaars.nl/laatstenieuws/kermis.htm

Wirwar

“Laten we een afvoerpijp recht van boven naar beneden installeren, dat lijkt me het meest doeltreffend. In orde?” Iemand moet daar in eerste instantie mee akkoord zijn gegaan. En moet toen begonnen zijn met twijfelen. Misschien toch beter langs daar? Of anders liever zo? Onze vriendin Veronic legde dit bizarre buizensysteem vast in Newcastle. Wat een komische wirwar. Ik neurie nu al een hele tijd I'm fixing a hole where the rain gets in, and stop my mind from wandering where it will go....

Kromkommer

Tja, we kennen de vruchtgroente Cucumis sativus (die reeds meer dan 3000 jaar wordt gegeten, maar dit geheel terzijde) veelal in tamelijk rechte vorm. Wanneer je dan een exemplaar in de groei deze afwijkende vorm aan ziet nemen hoef je naar een kopje als dat hierboven natuurlijk niet lang te zoeken….

Té politiek correct

Zucht, diepe zucht: wil op Arte Tarzan trouve un fils bekijken als ik zie dat die film vooraf wordt gegaan door de boodschap Ce film comporte des répresentations culturelles datées. Je kunt in je politieke correctheid ook dóórschieten, hè? Zouden ze in Frankrijk ook de Bijbel voorzien van een buikband met de boodschap Ce livre comporte des répresentations culturelles datées. Zeker weten van niet!

"Wat moeten we dáár nou weer mee?"

Een foto uit 1910. Een ontmoeting tussen twee werelden. Die van de ouderwets gestaalde cavaleristen, en die van de eerste generatie piloten. “Wat moeten we daar nou toch weer mee?” zal die ruiter gedacht hebben bij het aanschouwen van zijn collega in die nieuwlichterij van dat verse legeronderdeel luchtmacht….

Noord-!

De wanen van de dag aanschouw ik veelal lankmoedig, maar af en toe word ik razend. Wanneer er weer eens (het gebeurt regelmatig!) een provinciaal politicus uit mijn eigen geboortegewest oppert om het voortaan maar gewoon over Brabant en niet langer over Noord-Brabant te hebben bijvoorbeeld. Aan zulke armen van geest kun je de teloorgang van het Nederlandse onderwijs afmeten. Ze wéten niet eens meer waarom de grootste zúidelijke provincie van Nederland Nóórd-Brabant heet….

Mooi compact

O, wat ontdekte ik toch weer een mooie compacte Duitse term. Voor maker van het winnende doelpunt gebruiken Duitstaligen één woord: Siegtorschütze.

Uit de kast (CLVIII): Bobb Bern

Eens in de maand ga ik voor deze rubriek met de ogen dicht voor mijn poëziekast staan om daar een willekeurige bundel uit te nemen. Deze keer is dat jonathan dringt niet meer van bobb bern (Uitgeverij vzw Arsenaal, Antwerpen, 2018), waaruit ik (de bladzijden zijn niet genummerd) maretak & gouden sikkel 7 opensloeg:

een zwaluw zingt een ladder in de lucht
terwijl ik de nacht reeds vastspijker
tegen de woorden van morgen

o jij, maria magdalena na de zalvende zegen,
ongenaakbare ark des verbonds,
mijn toen even donkere diamant,

spreek & de bazuinen zullen zwijgen

Verleden in beweging gezet

We hebben uit ons verleden wel wat filmmateriaal, en nu zijn zelfs sommige foto’s uit onze familiealbums niet meer zo statisch als ze waren. Het lijkt waarachtig wel of het échte bewegende beelden zijn! Mijn broer is altijd een schrander manneke geweest, en als pensionado maakt hij gewoon nog een doorstart: hij heeft, weliswaar met behulp van zijn zelfgemaakte zoon, moderne technieken onder de knie die resultaten opleveren waar ik met open mond naar zit te kijken. Neem deze foto, gemaakt in 1959 of misschien 1960. Dat zijn onze ouders, die al lang niet meer leven. Rechts mijn broertje en links mijn jonge ik. Een wonderlijke sensatie hoe een foto die je al heel lang kent zich in beweging kan zetten….

Huppelt u nog?

De met een zulks onmogelijk makend lichamelijk gebrek geborenen daargelaten hebben we volgens mij ooit állemaal gehuppeld. Maar wanneer voor het láátst? Ooit moeten we daarmee, zomaar, opgehouden zijn. Maar waarom, en wanneer? Of huppelt u nog regelmatig?

Leuke woorden

Adiafaan, brabel, djakke, knuttel, likrol, maasbal, oudegrootje, patapar, sambok, tremse, vadoos, wanakoe, zwoeg.

De angst voor vergetelheid

Bij Cyrille Offermans lees ik in zijn zeer lezenswaardige essaybundel Midden in het onbewoonbare over een oude Egyptische mythe volgens welke de uitvinding van het schrift niet de beloofde ‘toverdrank voor het geheugen en het verstand’ zou zijn, maar, integendeel ‘vergetelheid zal doen ontstaan’, aangezien de verbreiding van het schrift gepaard zou gaan met een verwaarlozing van de oefening van het geheugen. Vergelijkbaar eigenlijk met de angst die de uitvinding van de boekdrukkunst her en der teweegbracht, en met de moderne bezorgdheid over de effecten van het computergebruik op de jongste geslachten. De mensheid verveelt zich niet gemakkelijk….

Cinema Trivia: Columbo-overlevers

Ik zag een actrice van wie ik me afvroeg “Waar kèn ik die ook weer van?” Het bleek Susan Clark, in 1971 de moordenares in de Columbo-episode Lady In Waiting. Ze leeft nog, en is er nu 82. Eens nagekeken of er nog meer van de vele acteurs die in Columbo de moordenaar speelden in leven zijn. Ja. George Hamilton (A Deadly State Of Mind uit 1975) is 85. Hector Elizondo (A Case Of Immunity uit 1975) is 88. William Shatner (Fade In To Murder uit 1976) en Vera Miles (Lovely But Lethal uit 1973) zijn 94 en Dick Van Dyke (Negative Reaction uit 1974) is zelfs al 99. Deo volente wordt hij dit jaar 100.

Vroeger leukere

Ik mocht in mijn vorige Gemengd Bericht nog wel opmerken dat er vroeger leukere automobielen rondreden: het kruispunt waarop ik uitkijk wordt afgezet door een paar zwaantjes en wát nadert er? Een kolonne oldtimers, waaronder enkele beeldschone exemplaren. Vooral die dichte zwarte (een Studebaker?) vind ik mooi. Daar had ik misschien nog wel een rijbewijs voor willen halen….

Uit een oude doos

Een foto uit mijn geboortestad Bergen op Zoom die ik nooit eerder zag. Welk een leuke automobielen reden er vroeger toch rond. Waarom zijn ze zulke modellen eigenlijk niet blijven maken? Het bovenhuis waar preciés die paal voor staat was trouwens vijftig jaar geleden onze eerste woning.

Ouderwetsch handwerk

Kwam in een bloemlezing (Honderd dichters, in 1974 samengesteld door Julien Vangansbeke en verschenen bij Yang in Gent) nog een ouderwetsch uitleenformulier tegen. Voor mijn jonge lezers: de registratie van wie wat meenam uit de bibliotheek (ondertussen al lang geautomatiseerd) is heel lang handwerk geweest. Overigens werd een dichtbundel destijds in Kortrijk nog behoorlijk vaak uit de kast gehaald….

In een vreemde competitie

De voetbalvereniging FC Büsingen komt weliswaar slechts uit in de zeer bescheiden Vierde Liga van het Fußbalverband Region Zürich, maar de club uit de volledig door Zwitserland omgeven Duitse gemeente is de énige Duitse club die in de Zwitserse competitie speelt. Op hun website luidt het Wir sind der deutsche Fussballverein in der Schweiz und der schweizerische Fussballclub in Deutschland.

In Zelenogradsk

In Zelenogradsk, een badstadje aan de Oostzee in de Russische oblast Kaliningrad, wordt de aanwezigheid van poezen in het straatbeeld gewaardeerd. Ze mogen wel niet zomaar overal oversteken….

Die foto moet hij gezien hebben

Welke stripliefhebber kent de haaivormige onderzeeër uit het Kuifje-avontuur De schat van Scharlaken Rackham, uit 1944, niét? Als we auteur Hergé mogen geloven betreft het een uitvinding van Trifonius Zonnebloem, professor. Maar wát publiceerde een Duits tijdschrift reeds in de dertiger jaren van de vorige eeuw?

Blij met de bij

Het Rubenshuis is, nog tot 2030, in verbouwing maar de tuin ervan is langs de nieuwe ingang aan Hopland wel al toegankelijk. Een erg mooie tuin. En héél belangrijk: een zeer bijrijke tuin. In deze (door pesticiden en Aziatische hoornaars veroorzaakte) barre tijden voor de vliesvleugeligen is het verheugend te zien hoe massaal ze zich hier midden in de stad op hun gemak voelen. Ik bekeek uitgebreid hoe een bij zich haast wellustig door de groeisels van de kardoen (cynara cardunculus) snoepte.

Jonassen

Bladerend in de Tour de France-gids valt me een eigenaardigheid, die niets met wielrennen te maken heeft, op: van de 228 coureurs die voor deelname aan deze editie van la Grande Boucle werden ingeschreven dragen er maar liefst viér de voornaam Jonas. Dat vind ik veel. Ik ken niet één Jonas. De ouders van Abrahamsen, Rickaert, Rutsch en Vingegaard doopten hun later wielrennende zonen onafhankelijk van elkaar Jonas. Er zijn ook (De Buyst, Philipsen en Stuyven) drie Jaspers. Niet één deelnemer draagt de eenvoudige doch sterke naam Jan. Met mijn voornaamgenoot Van Lerberghe rijdt er wel een Bert mee.

Hè, lekker....

Wanneer het een tijdje droog en warm is geweest, en er eindelijk een verlossende stortbui is gevallen zie je de natuur opgelucht ademhalen. “Hè, lekker,” zie je deze gevederde vrienden bijna denken wanneer ze in een verse plas zitten te badderen…

Bijna aaibaar (85)

 

Wat een eigenaardig volk toch

Het frappeerde me weer eens welk een eigenaardig volk de Fransen toch zijn. Ook op linguïstisch gebied. In het Nederlands waarschuwen we ervoor dat, bijvoorbeeld, het betreden van de sporen levensgevaarlijk is. In het Deens is het livstruende, in het Duits lebensgefährlich, in het Engels dangerous to life en in het Italiaans pericoloso di vita. Leven, liv, Leben, life en vita worden bedreigd. En wat zeggen de Fransen? Danger de mort.

Momentopname

De nabije cultuurdragers zijn momenteel Rebellen van Hedwig Speliers, Poor Things van Yorgos Lanthimos, Dansen als de meeuwen van Tijs Goldschmidt en Vlek als levenswerk – Lucebert op papier van Cyrille Offermans.

Over temperatuurafhankelijkheid

Wanneer er in dierentuinen krokodilleneieren zijn, zo leerde ik van het aangename ARD-programma Giraffe, Erdmännchen & Co, kunnen de verzorgers zélf bepalen welke sekse ze uit laten komen! Op de een of andere manier hebben ze namelijk ontdekt dat wanneer ze de eieren in de broedruimtes tot 34 graden Celsius verwarmen er alléén maar vrouwtjes uitkomen, en wanneer ze boven de 35 graden Celsius stoken er alleen maar mannetjes uit de schaal zullen kruipen. Bizar.

Wat een kerel....

In deze mooie Tour de France-dagen is het altijd leuk snuisteren in de lijstjes omtrent deze koers. Iedere Nederlandse wielerliefhebber weet dat Jan Janssen, in 1968 was dat, de Ronde won. Minder in het geheugen liggen echter de drie groene truien die hij óók veroverde (1964, 1965 en 1967). Er zijn nog wel renners die twee kleuren binnen reven: Laurent Jalabert bijvoorbeeld (twee keer de groene, twee keer de bolletjestrui) en Chris Froome, Jonas Vingegaard en Tadej Pogacar (geel en bollen). Bernard Hinault won vijf keer de Tour. In 1979 veroverde hij geel en groen, en in 1986 de bergtrui. Maar er is er maar één die alle drie de truien in één jaar won. Wie anders dan Eddy Merckx (80 ondertussen. Vijf keer geel, drie keer groen en twee keer de bollen)? In 1969 won hij ze alle drie! Eddy ligt momenteel hier in Antwerpen in het ziekenhuis voor weer een heupoperatie. Dat hij maar snel mag herstellen.

Geboeide kinderen

Het is aardig om vast te stellen dat de tentoonstelling Nachtreis van Hans Op de Beeck (nog tot 17 augustus te bekijken in het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen) ook jongere bezoekers bijzonder aanspreekt. De expositie eindigt in de laatste zaal ervan met de doorlopende vertoning van Staging Silence, een video van 44 minuten waarin twee paar anonieme handen fictieve interieurs en landschappen maken van alledaagse voorwerpen. En ook die film weet kinderen te boeien. Zelfs na de rondgang door Nachtreis kijken velen ervan gefascineerd naar Staging Silence. Ik durf Op de Beecks project van harte aan te bevelen.

Een jong meubel

Al is het al tijden geleden dat ik nog eens biechtte – maar dat doet er hier niet toe – heb ik de biecht altijd een mooi, zinvol sacrament gevonden. Psychotherapie? Dat was geen katholieke uitvinding. Wat ik pas vrij laat leerde was dat de biechtstóel een relatief jong ‘meubel’ is. In 1565, toen de Moederkerk dus al aan haar zestiende eeuw bezig was, besloot het Concilie van Milaan om een tabella in te voeren. Dit paneel tussen biechteling en biechtvader was de aanzet tot de biechtstoel die ‘pas’ vanaf 1607 algemeen in zwang geraakte. Paulus V was toen paus.

Te kleine oplage

We weten dat uitgevers hun best doen hun waren aan te prijzen. Dat deed ook de Brugse Uitgeverij Cultura begin jaren veertig. Die vond dat Heervaart, de nieuwe bundel van Ferdinand Vercnocke, ‘in het bezit van iedere Vlaming dient te komen’. Op zo’n boodschap moet je wel je oplage afstemmen natuurlijk, want stel dat iedere Vlaming zich een exemplaar aan had willen schaffen....Van Heervaart werden echter slechts 834 exemplaren op de markt gebracht.

Grinnikend om flauwekul

Moest grinniken toen ik de argumentatie teruglas waarmee Patrick Janssens (toen partijvoorzitter, later burgemeester van Antwerpen, vervolgens iets vaags bij voetbalclub KRC Genk, daar in opspraak geraakt, ondertussen schepen in Antwerpen) destijds het nieuwe logo van zijn socialisten introduceerde: Rood, wit en zwart vormen een sterke kleurencombinatie. Rood is de dominante kleur in het logo, het vuurrood van het socialisme. Zwart staat voor durf, radicaal en hard indien nodig. De combinatie van zwart en rood staat voor het militante van de socialistische beweging en nog zo wat van die quasi-intellectuele (Janssens komt uit de reclamewereld) flauwekul. Met nagenoeg dezelfde terminologie had hij de hakenkruisvlag kunnen introduceren….

Mooi bewaard verleden

Op mijn gemakske de Kipdorppoort, vroeger naast de Keizerspoort één van de twee hoofdtoegangen tot de stad Antwerpen, eens staan bekijken. Bij de aanleg van de kruising bij het Operaplein werden de resten van het zestiende eeuwse Kipdorpbastion en de Kipdorpbrug door de stadsarcheologen knap geconserveerd. Er lopen nu tunnels langs de oude stadsmuur. Het is een goede zaak dat de resten zo mooi geïntegreerd in het geheel voor het nageslacht bewaard blijven.