dinsdag 12 oktober 2021

De X-factor



Toen ik eens op bezoek was in de Achterhoek viel me de daar naam Henxel op. Een plaatsnaam met een x erin. Daar zijn er in onze contreien niet veel van. Net over de grens heb je daar ook een Duitse buurtschap die Gaxel heet. Verder heb je Aarle-Rixtel, Axel, Axelsche-Sassing, Dinxperlo, Exloo, Exloërmond (waarvan je zelfs een Eerste en een Tweede hebt), Extergem en Exterveen. Wellicht zijn er meer maar die ken ik niet. Maar de mooiste naam voor x-liefhebbers is natuurlijk die van een gehucht in Bévercé, een deelgemeente van de Luikse gemeente Malmedy: dat heet namelijk Xhoffraix! Bij mijn weten de enige plaatsnaam die begint én eindigt met een x!

maandag 11 oktober 2021

Pappenheimers


In andere talen weten ze niet waarover je het hebt maar de uitdrukking ‘Ik ken mijn pappenheimers’ bestaat (‘Ich kenne meine Pappenheimer’) bij onze Duitstalige vrienden ook. Ze heeft haar oorsprong in de Dertigjarige Oorlog waarin graaf en veldmaarschalk Gottfried Heinrich Pappenheim zich onderscheidde met zijn uiterst betrouwbare soldaten die de Pappenheimers werden genoemd.

zondag 10 oktober 2021

Varianten zonder schroom



Samen met mijn goede vriend Ron Scherpenisse exemplaren van Varianten zonder schroom gesigneerd. Dat is onze nieuwe gezamenlijke bibliofiele uitgave. Ron maakte tekeningen, waarbij ik vijf gedichten schreef, en ontwierp de bundel. We vinden zelf dat het een fraai boekje is geworden.

zaterdag 9 oktober 2021

Leuke woorden


Flokhout, gonfalon, hoosnap, jalap, kampak, laning, maljenier, noumenon, oorblazing, pufschar, rarak, wrakker.

vrijdag 8 oktober 2021

Haast een verschijning


De fotograaf August Sander legde in 1927 de Kölner kunstenaar Anton Raederscheidt op de gevoelige plaat vast. Raederscheidt (1892-1970), die in de Groote Oorlog bij Verdun vocht en er zwaar gewond werd door granaatvuur, was een getalenteerd modernistisch schilder die contacten onderhield met zulke illustere lieden als Hans Arp, Lion Feuchtwander en Thomas Mann. Maar ik wil het niet over zijn loopbaan hebben, maar over deze foto. Op de een of andere manier lijkt hij me steeds niet écht. Ik kan het niet goed uitleggen. Die wonderschone volledig verlaten (hoogstwaarschijnlijk Keulse dus verdwenen want weggebombardeerde) straat vormt een vervreemdend decor. Het is net of Raederscheidt een kartonnen reclameplaat is voor een film over Nosferatu, of de Golem, of Kafka. Heel magisch-realistisch. Hij lijkt me op de een of andere manier haast wel een verschijning….

donderdag 7 oktober 2021

Cinema Navelpluis: Herfst


 

Populair


Je ziet ze steeds vaker. Ze zijn duidelijk in trek, die hippe stadsstepjes. Ja, ze zijn werkelijk populair….

woensdag 6 oktober 2021

Bijna aaibaar (36)



 

Alle begin is moeilijk


Er circuleert nog ergens een persing van The Bee Gees First, de eerste langspeelplaat van The Bee Gees uit 1967, waarvan op het etiket als componisten de broeders Gibbs staan vermeld. Alle begin is moeilijk: Barry, Robin en Maurice Gibb (zónder s dus) moesten nog beroemd worden. Het ziet er nu wel een beetje vreemd uit. Alsof er tussen haakjes Lenon & McArtrey staat, Jimmy Hendrix, Ray Davids of Steve Windwood…. 

dinsdag 5 oktober 2021

Geluiden van beneden


Toen we aan de maaltijd zaten zagen we een ballon langs zweven. Wat beweegt zo’n ding zich toch elegant. Naar het schijnt kunnen ballonvaarders de geluiden van beneden uitstekend horen.

maandag 4 oktober 2021

Die kenden ze nog niet


Op het eerste plaatje van de tweede bladzijde van De Ronde van Gallia zit Asterix op zijn gemakske piepers te jassen. Dat lijkt me een historische fout van de auteurs, vermits de avonturen van Asterix en Obelix zich afspelen voor het begin van onze jaartelling en de aardappel pas dankzij Spaanse ontdekkingsreizigers vanuit Zuid-Amerika ten onzent arriveerde.

zondag 3 oktober 2021

Uit de kast (CXIII): Frans Kuipers


Eens in de maand ga ik voor deze rubriek met de ogen dicht voor mijn poëziekast staan om daar een willekeurige bundel uit te nemen. Deze keer is dat De Lach van de Sfinx van Frans Kuipers (Atlas Contact, Amsterdam/Antwerpen, 2021), waaruit ik op bladzijde 56 h opensloeg:

En iemand zei dat ie de weg kwijt was
 en iemand vroeg
wat ben je kwijt als je de weg kwijt bent?

En iemand zei ‘Zing, lach, dans,
 het kan altijd nog erger.’

‘En ik zong, lachte en danste
  en het werd erger.’

Antiek modern


Af en toe heb ik moeite om feitelijke waarheden te accepteren. Zo kan ik gebiologeerd bovenstaande boksbeker uit Susa, een van de topstukken uit de afdeling Oosterse oudheden in het Louvre, bestuderen. Susa werd door Darius de Grote tot hoofdstad van Perzië gemaakt maar al eerder, véél eerder, was het een plaats van beschaving. Dit object oogt haast modern. Moet je dat gewei van die bok mooi zien krullen, en die fraaie geometrische vormen bekijken. Maar ik kan de cijfers bij dit wonderschone ding amper geloven: deze boksbeker dateert uit ongeveer 4000 vóór Christus. Dat is meer dan 61 eeuwen geleden....

zaterdag 2 oktober 2021

Niet echt opwekkend....


Blader een oud nummer van Mao Magazine door, een satirisch weekblad dat hier gedurende enige tijd gratis verspreid werd. Jammer dat het niet meer bestaat. In elk nummer stonden wel een paar dingen waarom je kon schaterlachen. Zoals de rubriek Volkomen terecht in De Slegte. In het nummer dat ik weer tegenkwam wordt daarin het boek Jan Fabre im Gespräch mit Jan Hoet und Hugo De Greef besproken. Niet echt opwekkende lectuur blijkbaar, want onder het stukje staat Jan Fabre im Gespräch mit Jan Hoet und Hugo De Greef, Uitgeverij Cantz, De Slegte, 260 frank (aspirine niet bijgeleverd). Da's toch hilárisch?

vrijdag 1 oktober 2021

Geen E maar een g



Zat een kruiswoordraadsel op te lossen. Waarbij ik me er op zeker punt wat al te gemakkelijk vanaf dacht te kunnen maken. Van een woord van 7 letters had ik namelijk de letters 2 tot en met 7 al. En ik dacht dat er wel gevraagd zou worden om de naam van een beroemde Rotterdamse humanist. Als eerste letter vulde ik dus een E in. Maar dat bleek niet te kloppen, en toen ging ik pas kijken welk woord ze zochten. Er werd niet gevraagd naar een Rotterdamse humanist maar naar een inheems zangvogeltje, de Sylvia communis. Grasmus dus, en géén Erasmus. Kijk dus altijd nog even goed na wat ze willen hebben bij .rasmus….

donderdag 30 september 2021

Gelovigen


Wist u dat rooms-katholieken, anglicanen, gereformeerden, hervormden en andere protestanten en Armeens-, Grieks- en Russisch-orthodoxen allemaal één ding gemeen hebben in hun vieringen? Het Credo!

woensdag 29 september 2021

Schelden als kunst



Amuseer me kostelijk met de scheldwoorden van Kapitein Haddock, de vriend van Kuifje. Het arsenaal waaruit Archibald (die komt in alle albums slechts één keer voor maar het ís zijn voornaam) is ronduit indrukwekkend. Wat te denken van Balkan-hork, basbazuin, in egelvet gebraden kolokwint, Alpiene kropdrager of polygraaf? Ze staan allemaal keurig opgelijst in Albert Algouds Duizend bommen en granaten - Beknopt scheldwoordenboek van Haddock. Vond daar onlangs ook de Franstalige versie, Le petit Haddock illustré van. Aardig om te vergelijken. In de veertiger jaren was het nog verdacht om geen vlees te eten, vermits Haddock ook vegetariër als scheldwoord bezigt. Zwamneus is in het Frans bougre d'olibrius, overgehaalde zandvlooien tchouck-tchouck-nougat en sokkenlopers va-nu-pieds. Héérlijke boekjes!

dinsdag 28 september 2021

Onderweg met de tram: Lijn 2 in Istanboel


In de grootste stad op ons continent onderhoudt Lijn 2 de verbinding tussen Zeytinburnu en Sultanahmet:

https://www.youtube.com/watch?v=8192bJI7vtU

maandag 27 september 2021

Zichtbaar effect


In de jaren vlak voor de Eerste Wereldoorlog werd er op grote schaal reclame gemaakt voor Kola-Dultz, een tonicum dat als je de afbeelding bij de propaganda mag geloven een duidelijk zichtbaar effect had: zie hoe terneergeslagen de man voor gebruik ervan oogt, en hoe strijdlustig erna. Zelfs de punten van zijn snor maken een huppeltje….

zondag 26 september 2021

Cinema Trivia: Eerst cameraman


Je moet ergens beginnen: Nicolas Roeg (1928-2018), die zich als regisseur liet opmerken met indringende films als Don’t Look Now en The Man Who Fell To Earth, was eerst cameraman bij de grote David Lean. Zo dirigeerde hij de lens voor Lawrence Of Arabia. Ook voor Dr. Zhivago was hij aanvankelijk cameraman, maar Lean en Roeg hadden een te afwijkende visie en dus moest hij het veld ruimen.

zaterdag 25 september 2021

Een goede zaak



Onze Lieve Vrouw waakt al eeuwenlang over de stad Antwerpen. Die neemt nu maatregelen om het erfgoed dat aan haar is opgedragen te beschermen. Alleen al binnen de Leien zijn er zo’n honderdvijftig Mariabeelden. De meeste daarvan verkeren in uitstekende staat. Per jaar worden er door de stad onder begeleiding van de vzw Kruis en Beeld namelijk vijf volledig gerestaureerd. Nu wil de stad ook paaltjes of straatmeubilair gaan plaatsen bij Mariabeelden die door hun plaatsing risico lopen op aanrijdingen. Met paaltjes of straatmeubilair kan dat voorkomen worden. Een goede zaak!

vrijdag 24 september 2021

Verdwenen vloot


Een jaar voor de Groote Oorlog uitbrak was Oostenrijk, destijds samen met Hongarije een keizerrijk vormend, nog een zeevarende natie. Met een imposante vloot, zoals op deze foto te zien is. Na de Eerste Wereldoorlog werd de kaart van ons continent ingrijpend hertekend. Oostenrijk werd toen een land zonder kust, en dus zonder vloot.

donderdag 23 september 2021

Stalins


Neen, dit straatje is niet naar de Sovjetdictator genoemd. Het is geen genitief-s maar de laatste letter van de familienaam van een glazenier: Auguste Stalins (1839-1906). Die vervaardigde onder meer glasramen voor de nabij het straatje dat naar hem werd genoemd gelegen Sint-Fredeganduskerk in Deurne.

woensdag 22 september 2021

Weinig omzet


Ik passeerde een etalage waarin het overzicht van de openingstijden doet vermoeden dat er in die winkel weinig omzet te verwachten valt….

dinsdag 21 september 2021

Tien jaar verschil



Het wegdek van de Happaertstraat ziet er ondertussen prima uit. Ik ging me van de staat daarvan even vergewissen toen ik zomaar even keek wat ik dag op dag tien jaar geleden plaatste als Gemengd Bericht:

https://meergemengdeberichten.blogspot.com/2011/09/no-ti-tie-van-een-fiet-ser.html

maandag 20 september 2021

Warmdraaien



De finish van het WK Wielrennen ligt komend weekeinde weliswaar in Leuven, maar ook in Antwerpen zal er veel publiek zijn vermits het vertrek vrijdag, zaterdag en zondag hier is. De stad lijkt er klaar voor. Het reuzenrad aan de Schelde is dat alleszins: Wij draaien ons warm voor het WK Wielrennen luidt de boodschap erop….

Leuke woorden


Anderzweer, babok, duisterling, elvenschot, fiepke, glui, hardebol, inkeling, jachteduivel, kremetart, lindert, puddelslak, rasamala, urgel, wrang.

zondag 19 september 2021

Bewegende bevolkingen


In 1830 had België 3.773.732 inwoners, tegen Nederland 2.647.979. In 1933 had België er nog zo’n drieduizend meer, sinds 1934 heeft Nederland meer ingezetenen: 8.268.993 tegen 8.180.208 Belgische. Toen wij hier kwamen wonen was de stand Nederland-België 15.755.577-10.251.859, nu is die 17.155.463-11.641.463. De projectie van de demografische onderzoeksinstellingen laat zien dat Nederland in 2100 een kleine anderhalf miljoen inwoners minder heeft, en België een kleine miljoen méér: tegen dan is de stand Nederland-België 15.800.000-12.500.000. Benieuwd wat over negentig jaar de huizen kosten….

zaterdag 18 september 2021

Joel en duw ons voort!


De Wereldkampioenschappen wielrennen worden – het zal de liefhebber niet ontgaan – in Vlaanderen gehouden. Wie komende week, wanneer de meet in Leuven ligt, tijdens dat WK meent iets van poëzie voor, onder en achter de wielen te ontwaren, heeft gelijk: kunstenaar Hans Geyens bracht uit het gedicht Vleugels van Paul Rigolle de regels Joel en duw ons voort. / Kijk naar ons zolang het nog kan want fietsen / is behagen en louter liefde kan ons vleugels geven aan op straat voor de Leuvense bib, die met werk van een aantal dichters een bijdrage aan de feestvreugde levert.

vrijdag 17 september 2021

Ondanks of dankzij?


Het blijft verbazingwekkend hoe een land als België op de grens van de Germaanse en Romaanse cultuur blijft balanceren zonder dat het ooit werkelijk tot een conflict komt. Ondanks de andere mentaliteit, ondanks de taalgrens. Of zou de compromiscultuur functioneren juist dankzíj dat taalverschil? De BRD en de DDR waren politiek volkomen andere entiteiten, hetgeen ook gold voor Noord- en Zuid-Vietnam en nog steeds opgeld doet voor Noord- en Zuid-Korea. Die hadden en hebben echter wel respectievelijk het Duits, het Koreaans en het Vietnamees als gezamenlijke taal. Tot zover dit Gemengd Bericht.

donderdag 16 september 2021

Maar eerst leren schrijven....


 

Cinema Trivia: Fremdkörper


Wat is Ettore Scola’s Una giornata particolare toch een wonderlijk mooie film. Sophia Loren speelt daarin Antonietta en Marcello Mastroianni Gabriele. Antonietta’s man wordt vertolkt door John Vernon. Op deze opname zien we hem als zwarthemd, een zoontje torsend, bij het bezoek dat der Führer in 1938 aan il Duce bracht. Dochter Maria Luisa (links) is een rol van Alessandra Mussolini, in het echte leven kleindochter van Benito en tevens een volle nicht van Sophia Loren. Wat ik nooit heb begrepen, en een antwoord heb ik nog steeds niet kunnen vinden, is waarom John Vérnon van Scola een rol kreeg. Bij mijn weten is dit zijn enige rol geweest buiten de Angelsaksische wereld. De meeste filmliefhebbers kennen hem uit Hitchcocks Topaz, als de burgemeester in Dirty Harry of Fletcher in The Outlaw Josey Wales (en misschien wel uit Herbie goes bananas) maar hoe hij verzeild is geraakt in een Europese kwaliteitsfilm blijft me onduidelijk.

woensdag 15 september 2021

1961



Ik deed een volkomen irrelevante maar formidabele ontdekking: ik heb een zeldzaam, omkeerbaar, jaar beleefd. Zat te lezen in een geschiedenisboek en juist toen ik in 1961 was aanbeland viel het uit mijn handen. Toen ik het opraapte zag ik dat 1961 ondersteboven omgekeerd óók 1961 is! Best zeldzaam, want eerder kon je alleen de jaartallen 111, 1001, 1111 en 1691 ondersteboven omgekeerd óók als 111, 1001, 1111 en 1691 lezen. Ik zie niet zo snel wanneer er weer zo’n jaar komt.

dinsdag 14 september 2021

Vrees voor het zuiden


In ’s-Gravenhage is lang, erg lang, met een calvinistische blik naar de katholieke contreien gekeken. Hoezo lang? Wel: ik lees, dat is altijd wat onder de radar gebleven, dat er nog tot 1983 in de Nederlandse Grondwet een processieverbod stond. Tot negentiendrieëntáchtig! Gelukkig dat mijn geboortestad Bergen op Zoom, waar al sedert de Tweede Wereldoorlog de Maria Ommegang door de straten trekt, zich in dezen nimmer iets van de Grondwet aan heeft getrokken.

maandag 13 september 2021

De meeste Belgen


Op mijn gemakske de Voetbalgids 2021-2022, afgelopen weekeinde bij Het Laatste Nieuws, bekeken. Daarbij viel me een aantal zaken op. Zo telt Antwerp de meeste Belgen in de selectie: niet minder dan 18. Het is zelfs de enige club in de hoogste klasse met núl spelers met een dubbel paspoort. Eupen, RC Genk, KV Kortrijk en KV Oostende hebben elk slechts 7 Belgen onder contract. De ‘meeste’ Nederlanders spelen bij Club: Bas Dost, Noa Lang en Ruud Vormer. Nog opvallend: trainer John van den Brom heeft niet één Belgische verdediger bij RC Genk, en STVV heeft de meeste Japanners in dienst: maar liefst 7!

zondag 12 september 2021

Wijze woorden


Aan het Brückenhof in het beeldschone stadje Schwäbisch Hall in Baden-Württemberg heeft men gevoel voor schone taal: op een van de vakwerkhuizen ginder staan de wijze woorden Wir weben das Kleid – Uns webet die Zeit.

zaterdag 11 september 2021

Op Versindaba


In het verre Stellenbosch verwelkomde de redactie van Versindaba mijn gedichten Worsteling met voorstelling, Op weg naar een betekenis, Speelkwartier en Aarding:

https://versindaba.co.za/2021/09/11/bert-bevers-worsteling-met-voorstelling-2/

https://versindaba.co.za/2021/09/11/bert-bevers-op-weg-naar-een-betekenis/

https://versindaba.co.za/2021/09/11/bert-bevers-speelkwartier/

https://versindaba.co.za/2021/09/11/bert-bevers-aarding/

Bijna aaibaar (35)



 

vrijdag 10 september 2021

Ontcijfering


Op de Mainzer Beobachter een interessante ontcijfering, door Jona Lendering, van de hiërogliefen op de Egyptische tempel in de Zoo van Antwerpen:

https://mainzerbeobachter.com/2021/09/10/egypte-in-antwerpen-of-de-levende-zon-der-belgen/

Geduld


Je zou met een apparaat in je broekzak dat camera, computer, horloge, waterpas, zaklamp én telefoon in één is haast vergeten dat je in nog niet eens zo ver vergleden tijden op zoek moest naar een munttelefoon als je onderweg iemand iets wilde laten weten via de ver-spreker. Je moest daarvoor dan wel geduld hebben. En de juiste muntjes op zak….

donderdag 9 september 2021

Vertaalfoutje


Welk een parmantige fouten kunnen er toch ontstaan wanneer je vertrouwt op de vertaalcapaciteiten van de computer. Zo kwam ik een overzicht tegen van de grootste kalkoenproducenten ter wereld. In het Engels is een kalkoen een turkey. Met een hoofdletter is datzelfde woord in het Engels óók Turkije. En zo kan het gebeuren dat Turkey production in the world by country kan verworden tot Grootste Turkije-producenten ter wereld….

woensdag 8 september 2021

De houdingen


Nog op 1 januari 1965 was het niet iedereen volledig duidelijk wanneer er tijdens de viering van de Heilige Mis nu moest worden gezeten, geknield of gestaan. Vandaar dat er toen hier en daar nog een beknopte instructie De houdingen in de kerk tijdens de Eucharistieviering werd gebruikt.