Kruiswoorden

Aanstaande zondag brengt het Oost Nederlands Kamerkoor in de Catharinakerk in Doetinchem het concert Die Sieben letzten Worte van Joseph Haydn, gedirigeerd door Rob Vermeulen. Op verzoek van het Oost Nederlands Kamerkoor schreven De Omsmeders, het dichterscollectief waarvan ik ook deel uit mag maken, hiervoor speciaal Kruiswoorden. Die worden zondag in Doetinchem ook ten gehore gebracht. Ze zijn nu al te lezen op de blog Dichtersbankjes:

https://hans-mellendijk.blogspot.be/2017/04/dichtersbankje-de-omsmeders_5.html

Kijk hem eens groeien....

De klimop op de cour voelt zich daar senang. Kwam een foto tegen die ik vorige zomer maakte. Kijk maar eens hoe de Hedera helix gedijt….

De Rijke Buit

Ook dit jaar maak ik onderdeel uit van De Rijke Buit. In de Groninger Forum Bibliotheek in de Oude Boteringestraat 18 in de hoofdstad van Nederlands noordelijkste provincie is van 6 april tot en met 18 mei die Rijke Buit te zien, ‘een expositie met expressionistisch, abstract, figuratief, grafisch, kleurrijk, impressionistisch en hartstochtelijk werk van dichters en schrijvers die hun beeldende kant tonen’. De derde editie van deze expositie van dubbeltalenten omvat werk van onder meer Karel Appel, Armando, Theo van Baaren, Bert Bevers, Herman Brood, Frans Budé, Hugo Claus, Jan Cremer, Remco Ekkers, Annemieke Gerrist, Elma van Haren, Wim Hofman, Kamagurka, Freda Kamphuis, Dirkje Kuik, L. Th. Lehmann, Lucebert, George Moormann, Heleen van Royen, Rense Sinkgraven, F. Starik, Andrea Voigt, Hendrik de Vries, Hans Wap, Rogi Wieg en Titi Zaadnoordijk.

https://www.groningerforum.nl/events/derijkebuit/alle-dubbeltalenten-op-een-rij

Zonovergoten

Nu het zomertijd is wordt juist op het moment dat ik daar aan het begin van de avond neer wil strijken mijn hoekje van de bank overvallen door de zon. Daar blijf ik dan maar even weg.

Uit de kast (LVIII): Roger Rennenberg

Iedere maand pak ik een keer op goed geluk een bundel uit de poëziekast, waaruit ik dan met gesloten ogen een bladzijde ‘kies’. Deze keer vielen mijn vingers op Kapmantels van tijd van Roger Rennenberg (C. de Vries-Brouwers, Antwerpen-Rotterdam, 1993) en op bladzijde 12 waarop Afscheid en ontmoeting:

Ik verkoop u de kleuren

die vandaag mijn dromen verven.

In mijn gestolen woning

sterft een bloem

ondersteund door de schragen der uren.

De dag breekt langzaam af,

ik woel door mijn haar

en zoek een duidend woord,

het recht om in uw gedachten te zijn.

Ramscheut

Toen ik tegen Geertje zei dat de bladeren van de paardenkastanjes nou echt een ramscheut aan het nemen waren vroeg ik me ineens af of dat woord wel in de Van Dale staat. Neen dus. We kennen elkaar al zo lang dat ook ik klaarblijkelijk af en toe Tilburgs bezig, want dat is het: Hè naam unne ramscheut èn ge zaagt um nie mir is het resultaat wanneer je op het internet ramscheut opzoekt….

https://www.youtube.com/watch?v=PzW4W8KsGYk

Vastenavend

Op Fleurs du mal is nu ook mijn Vastenavend te lezen. In mijn geboorteplaats Bergen op Zoom heet carnaval zo. Die is achter de rug, maar Fleurs du mal wordt geredigeerd door Jef van Kempen uit Tilburg, en daar wordt het begrip – vermits het immers nog steeds vasten ís – klaarblijkelijk anders geïnterpreteerd….

http://fleursdumal.nl/mag/bert-bevers-vastenavend

Vulpes in speculo

Vulpes in speculo is de titel van een bijzondere tentoonstelling in Sir-Arthur aan Hopland 34 in Antwerpen. Tot 14 mei tonen kunstenaar Jan Scheirs en taxidermist Norman Martens er Het verhaal van de vos in de spiegel. Opgezette dieren in combinatie met schilderijen van Jan Scheirs, wiens sprankelende kleurrijke doeken (al is er ook een mooie litho van een das te zien) zoals gebruikelijk een lust voor het oog zijn.

http://www.sir-arthur.com/vulpes-in-speculo

Een apart vak, taxidermist. Voor alle duidelijkheid: alle dieren die door Norman Martens worden opgezet stierven een natuurlijke dood.

http://www.sir-arthur.com/taxidermie-1

Handig

Een fiets voor op het land én voor op het water, 1933. ‘Zou zeer van pas kunnen komen in de kolonies, waar woeste stromen zoo dikwijls moeten overgestoken worden’. Volgens mij nooit echt in de handel gekomen….

Begrijpelijke frustratie

Amuseer me met Gerbrand Bakkers Privé-Domein Jasper en zijn knecht, waarin ik deze frustratie begrijp: “Mijn Duits (de auteur woont in de Eifel - BB) kan ermee door, een goede verstaander begrijpt vrijwel alles wat ik zeg. [….] Een merel is een Amsel, een lijster is een Drossel, en een Vlaamse gaai is een Eichelhäher. Geen etymologisch touw aan vast te knopen, je moet de namen domweg weten. Een winterkoning is een Zaunkönig, een gierzwaluw is een Mauersegler.” Eigenaardig, zo’n wezenlijk verschillende namen bij zustertalen….

Dichtersbankjes

Voor zijn verzameling dichtersbankjes gebruikte Hans Mellendijk vandaag niet alleen een foto die mijn neef Maarten onlangs in Moskou maakte, maar schreef hij ook een gedicht waaronder ik opduik in de sneeuw….

https://hans-mellendijk.blogspot.be/2017/03/dichtersbankje-hans-mellendijk.html

Dichtersbankjes is ondertussen trouwens een indrukwekkende collectie aan het worden:

https://hans-mellendijk.blogspot.be/

Zou het?

Zou het er dan na achttien jaar eindelijk weer eens van komen? Zelfs áls Feyenoord zondag in Amsterdam van Ajax verliest staat de club nog drie punten los met een beter doelsaldo (momenteel +12). En daarna moet Ajax ook nog eens tegen PSV. Een eerste Rotterdamse landstitel in deze eeuw? Het ziet er goed uit!

De rest scherp

Een mislukte foto vind ik soms veel boeiender dan een technisch perfecte. Trof deze opname, vermoedelijk ergens in de jaren dertig genomen. Het is duidelijk dat de figuur vooraan ofwel per ongeluk voor de lens passeert, ofwel als flauwe plezante. Grappig hoe hij er wazig op staat, en de rest scherp. Want daarop was de focus gesteld. Dat ventje met de zwarte muts lijkt op Kwik of Flupke.

Het geluk bij het handenwassen

Soms vergeet je wat je zelf zoal geschreven hebt. Kwam, eigenlijk op zoek naar informatie over Werner Masten, op het internet de cyclus tegen die ik bij nota bene diens debuutfilm op papier zette. Het geluk bij het handenwassen verscheen destijds in Dietsche Warande & Belfort:

http://www.dbnl.org/tekst/_die004198801_01/_die004198801_01_0145.php

Wezenlijke personalia

“De biografieën van dichters zijn, net als die van vogels, vrijwel identiek – hun wezenlijke personalia vind je in het geluid dat zij voortbrengen. De biografie van een dichter zit in zijn klinkers en sisklanken, in zijn metrum, rijm en metaforen.” Dat tekende Joseph Brodsky op.

Van harte met 60 jaar

Het Verdrag van Rome, de voorloper van onze huidige Europese Unie, werd vandaag dag op dag zestig jaar geleden ondertekend. De datum 25 maart 1957 was al lang vastgelegd, de zaal was gereserveerd en er waren feestelijkheden gepland maar de drukker kreeg de verdragstekst – waaraan tot op het laatst werd gesleuteld – niet op tijd klaar. Tijdens de officiële ceremonie werden voor het oog van de camera’s dientengevolge 180 blanco bladzijden ondertekend….

Genese

Van Pasen tot Pinksteren is op het Landgoed Enghuizen in Hummelo weer een Kunstwandelroute ingericht. Ook deze keer werd ik uitgenodigd daarvoor een gedicht bij te dragen. Het thema is ditmaal Het Ei. Mijn gedicht zal straks in de Achterhoeker open lucht te lezen zijn. Gisteren printte Hans Mellendijk van de organisatie in het Fab Lab van ICER in Ulft de teksten van het Ei-project met de lasersnijder samen met Jan Opdam en Paul Brouwer. Grappig om de genese te kunnen volgen: Hans filmde het proces:

https://www.youtube.com/watch?v=NdhHDMlW4q8&feature=youtu.be

Mooie lettertypes (50)

Hoera!

Tot mijn stomme verbazing (meestal worden ze ruim van tevoren aangekondigd) en ook die van mijn goede vriend Ad Verbraak die eveneens een trouwe fan is, blijkt er zomaar ineens een fonkelnieuw album met avonturen van Blake & Mortimer in de winkel te liggen: Het testament van William S. is opnieuw gemaakt door Yves Sente en André Juillard. Edgar P. Jacobs zou trots op hen zijn geweest! Mmmm: 64 bladzijden kwaliteit om te savoureren.

Ouderwetsch

Ik heb een foto, uit vermoedelijk 1926 of 1927, van de woonkamer van het ouderlijk huis van mijn vader beatae memoriae waarop een grammofoon (toentertijd toch nog niet echt een gebruikelijk meubelstuk) is te zien. Waarschijnlijk zou pa destijds al deze fonograaf uit 1905 ouderwetsch hebben gevonden….

Een echte!

Ik kende de naam tot nu toe alleen maar uit de titel van het Kuifje-avontuur De scepter van Ottokar maar er he(e)t(t)en klaarblijkelijk écht mensen zo: op het titelblad van Felicien Rops und sein Werk trof me de naam van de auteur: Dr. Ottokar Mascha!

Momentopname

De nabije cultuurdragers zijn hic et nunc Heimat 2 – Chronik einer Jugend van Edgar Reitz, Het verleden van Columbus van Maurice Gilliams, Austerlitz van W.G. Sebald en Black Sea van XTC.

Het blijft wennen

Het is nu vier weken geleden dat hij stierf maar het blijft wennen hoor, zo zonder Stefke. We rekenden uit dat we sedert 1976 op een interval van twee weken (toen onze Max hier op 18-jarige leeftijd de laatste adem uitblies en we al snel Zoeteke, en daarna Stef in huis haalden) na nooit zonder poezen waren….

Huh?

Altijd plezant

De aangename expositieruimte At The Gallery hier om de hoek in de Leopoldstraat heeft momenteel werk van Henri Van Herwegen in huis. Die is natuurlijk beter bekend onder zijn artiestennaam Panamarenko. Works: 1979-2005 is de titel van de tentoonstelling, die zaterdag 25 maart officieel opent. Altijd plezant om de bedenksels van de immer vluchtzwangere Panamarenko te bestuderen.

http://www.atthegallery.be/nl/gallery/322136331/panamarenko/works-1979-2005/info

Kehrer

Denk niet dat militairen in de Groote Oorlog alleen met vechten bezig waren. In de Sint-Antonius van Paduakerk in Antwerpen hangt Maria reikt de Heilige Antonius het Christuskind aan, een schilderij van Rubens. In het parochiearchief bevindt zich een keurig getypt verzoek aan de kerkfabriek, met de beleefde vraag of het doek van de wand gehaald mocht worden teneinde door de heer Hermanns [sic] uit de Diercksenstraat met de juiste belichting gefotografeerd te kunnen worden. Het schrijven werd ondertekend met Kehrer. 

Die was niet alleen Oberleutnant in het Duitse leger, maar ook professor in de kunstgeschiedenis aan de Universiteit München. Enig speurwerk leerde dat de man uiterst productief is geweest. Hugo Ludwig Kehrer (1876-1967) publiceerde al in 1917 bij de Münchener uitgeverij H. Schmidt Alt-Antwerpen - Eine kunsthistorische Studie, een boek dat in het jaar van verschijnen reeds 11 drukken beleefde. Na de oorlog verscheen in 1919 van zijn hand Peter Paul Rubens. Mit 80 Abbildungen, Briefen des Künstlers und seiner Schrift Über die Nachahmung antiker Statuen. Een van die 80 Abbildungen zal wel de foto geweest zijn die in de Sint-Antonius gemaakt is zeker?

Concurrentie

Dat er in de Achterhoek al treinen van Syntus reden wist ik, maar dat de privatisering op het Nederlandse spoornet reeds zo ver was doorgevoerd niet: behalve de NS en Syntus zijn ook Arriva, Breng, Valleilijn en Veolia er actief. En dan heb je ook nog NS International, de Benelux.

Kanjer

Wat een kanjers van kranen heb je toch. Heb veel bewondering voor degene die zo’n machine kan besturen.

Zwarte chips

Wat ik nu toch weer bij de kassakoopjes vond: zwarte chips. Zwárte. De aardappelen waaruit die vervaardigd zijn: Agria, Lady Rosetta en Vitelotte Noir.

Dagnamen

Wat zitten studeren op de verschillen in herkomst van de namen van de dagen. Samedi, de Franse naam van zaterdag, is afgeleid van sabbati dies, dag van de sabbat. Zaterdag en ook Saturday zijn afgeleid van dies Saturni. Zondag en Sunday en Sonntag verwijzen naar de zon, dimanche (en het Italiaanse domenica) naar dies domenicus, de Dag des Heren. Daarmee wijken de Romaanse namen af vermits alle andere dagen naar dezelfde oorsprong of goden verwijzen: maandag naar de maan (ook in lundi), dinsdag naar Tiu (het Germaanse equivalent van Mars – het best hoorbaar in het Engels natuurlijk), woensdag naar Wodan (het equivalent van Mercurius – mercre-di; hier wijkt het Duits af met Mittwoch), donderdag naar Donar (het equivalent van Jupiter, jeu-di) en vrijdag naar Friia (het equivalent van Venus, dies Veneris – vendre-di).

Rijk

België is een bijzonder land, en een rijk: er is één café per 825 inwoners en één eetgelegenheid per 400 inwoners.

Mooie lettertypes (49)

Fix & Fox

Als jongetje las ik behalve Kuifje en Pep ook graag het stripblad Fix & Fox (dat in Nederland verscheen van 1959 tot 1966). Ik herinner me nog haarscherp het avontuur dat Lupo, een van de helden uit het blad, beleefde in Moskou. Als ik aan het Rode Plein denk komt me nog steeds de tekening uit dit verhaal voor ogen. Ik ontving een foto van mijn neef Maarten en zijn vriend Bart die op vakantie zijn in Moskou en vereeuwigd werden op….het Rode Plein. Ik moest onmiddellijk aan Fix & Fox denken!

Ruimschoots gecompenseerd

“De massaslachtingen van de twintigste eeuw hadden weinig effect op de bevolkingsgroei. Als we de slachtoffers van oorlog, genocide, staatsterreur en onnatuurlijke hongersnoden bij elkaar optellen, komen we uit op 180 á 190 miljoen doden,” stellen J.R. McNeill en William H. McNeill in hun boek Het menselijk web – De wereldgeschiedenis in vogelvlucht. Ik vind dat veel (en het zijn er natuurlijk té veel), maar de McNeills verrassen me: “Dit is ongeveer vier procent van het totaal aantal sterfgevallen in de twintigste eeuw. De stijging van het sterftecijfer door politieke oorzaken wordt ruimschoots gecompenseerd door de daling van het sterftecijfer als gevolg van verbeterde gezondheidszorg en voeding.”

Koninklijk geloof

Wanneer we monarchieën met chief, emir, groothertog, prins of sultan als staatshoofd buiten beschouwing laten resteren er wereldwijd nog 17 koninkrijken en 1 keizerrijk. Hoe is de religieuze gezindheid van die koningen en ene keizer? Er zijn 6 protestantse vorst(inn)en en 4 boeddhistische, 4 islamitische en 3 rooms-katholieke (waaronder Letsie III van Lesotho) koningen. Van Mswati III van Swaziland is niet echt duidelijk hoe die valt te rubriceren. Als we Liechtenstein, Luxemburg en Monaco wél meetellen komen de rooms-katholieke monarchen ook aan 6. Tot zover dit Gemengd Bericht.

Vergeten plakkertje

Ik was het plakkertje in dat boek vergeten, maar nu ik het weer tegenkom ben ik het nog steeds met mezelf eens: Met ‘De doden stierven vooral tijdens de gevechten om de Messines Ridge.’ is weliswaar grammaticaal niets mis, maar semantisch natuurlijk wel: doden kunnen immers niet sterven….

Gemakzucht

Het wordt de gemakzuchtigen dezer wereld wel érg eenvoudig gemaakt: in de supermarkt die ik graag bezoek was het me al eens opgevallen dat er vacuüm verpakte voorgesnipperde ajuin en voorgesneden kaasblokjes in de schappen staan, maar nu ontdekte ik dat ze er zelfs hardgekookte gepelde eieren / oeufs durs écalés verkopen. Zucht….

In beweging

Ik kom graag in de Maasstad. Ik vind haar en haar bevolking veel aangenamer dan de Nederlandse hoofdstad en dier inwoners. Telkenmale bevalt me het contrast tussen de traditionele bebouwing op het Noordereiland en de hoogbouw aan Boompjes daarachter bijzonder. Rotterdam blijft zichtbaar in beweging.

Eldorado

Rotterdam is en blijft een eldorado voor architecten. Wat een wonderlijke aanblik biedt vanaf de Willemsburg dit bizarre ensemble. Nieuw is daar de Markthal, een reusachtige halve pijp waarin allerhande drank en voedsel te koop is. Het plafond ervan is van een interessante schildering voorzien. Eromheen bevinden zich appartementen. 

Trouwe kauwen

Kauwtjes brengen de nacht door in grote groepen, maar niet zomaar kriskras door elkaar. Je kunt bij valavond goed zien dat het trouwe vogels zijn: ze zijn levenslang monogaam, en nemen hun plaats in de bomen netjes stelletje na stelletje in….

Op Fleurs du mal

Ondertussen toch al een mooie collectie van mijn gedichten die op Fleurs du mal verschenen is:

http://fleursdumal.nl/mag/category/poetry-library/modern-poetry/bert-bevers

Leuke woorden

Bevertien, flerecijn, gerstoogst, kraakporselein, oortjeskoers, scheerling, zonnebloempittenpasta.

Cinema Trivia: Rumpelstilzchen

Ondertussen zijn er al hele generaties opgegroeid met veramerikaniseerde versies ervan, maar ik blijf vinden dat sprookjes Europees zijn. Amuseerde me met de in tempera suspecto (want 1940) gedraaide verfilming die Alf Zengerling maakte van Rumpelstilzchen. Een beetje statisch, maar ontspannend wanneer je er met kinderogen naar probeert te kijken:

https://www.youtube.com/watch?v=VgUBgYMqdCk

Ouderwetsch

Het is aardig dat er in de stad minstens één zo’n klassieke abri is gehandhaafd, hier aan de Komedieplaats. Ik heb er eigenlijk nog nooit iemand ín gezien….