Verstandige kastelein

 

Even schrikken....

Het was eventjes schrikken toen ik de hoek van onze straat om kwam en door een trompe l’oeil dacht dat ze bezig waren met het verwijderen van de zuidtoren van onze Sint-Joriskerk….

Bijna aaibaar (67)

 

Q&Q

Dit blijf ik een bijzonder punt vinden in Antwerpen: hier komen de Quinten Matsyslei en de Quellinstraat samen. Er zullen niet veel steden zijn waar twee straten waarvan op de naambordjes de naam met een Q begint op elkaar aansluiten….

Lancelot op leeftijd

Tot de oudste televisieherinneringen van mijn generatie behoort Ivanhoe, de serie waarin Roger Moore voor het eerst van zich deed spreken. Ivanhoe werd gedraaid in 1958. Nu kom ik op het wereldwijde web The Adventures Of Sir Lancelot tegen, een min of meer vergelijkbare reeks die echter al in 1956 werd gemaakt. Ik kan me niet herinneren dat ze ooit in onze gewesten op het scherm is gebracht. Wikipedia leert me dat hoofdrolspeler William Russell nog immer leeft en dit jaar Deo volente 100 wordt. Ik vraag me af of hij mee is met de tijd, en zijn jeugdige avonturen wel eens bekijkt op YouTube….

Brrrrr.....!!!!

 

De geur van inkt....

Lang geleden dat ik nog eens aan de vertrouwde geur van een inktlap dacht. Nog zoiets waarvan de jongere generatie vermoedelijk geen enkel idee meer heeft wat dat geweest mag zijn. Mijn oma maakte altijd de mijne. Grappig eigenlijk dat het inktlap heet, terwijl het de facto inktlapjés waren, bijeengehouden door een knoop. Geertje herinnert zich dat haar moeder ze (met een kartelschaar) maakte met kartelrandjes. Ik herinner me alleen vierkantige exemplaren. Kan me de geur van de inkt nog zo voor de neus halen. En weet nog dat je vooraleer haar te gebruiken de kroontjespen (voor het reinigen waarvan de inktlap bedoeld was) eerst enige tijd in je mond moest houden omdat dan de inkt er beter op ‘pakte’….

Daar hoeft toch geen tekeningetje bij?

Je hebt, vooral in die beschaafde Verenigde Staten van Noord-Amerika, nogal wat zogenaamde creationisten. Mensen die geloven dat alles is ontstaan dankzij een Schepper. Daar wil ik op zichzelf geen vraagtekens bij plaatsen. Maar wél bij het feit dat de creationisten de evolutietheorie ontkennen. Een weldenkend mens kan toch niet anders dan in het gelijk van Charles Darwin geloven? En aannemen dat de aap en de mens gewoon verwante primaten zijn, waarvan de laatste zich iets verder ontwikkelde qua intelligentie? Neem dit embryo van een chimpansee, daarin herken je toch bijna je eigen soort? Daar hoef je toch geen tekeningetje bij te maken?

Renaat Ramon over Bedekte termen

In het Gentse tijdschrift De Geus besteedt Renaat Ramon in het artikel Een logboek in bedekte termen – Bert Bevers glijdt de vrijdag in uitgebreid aandacht aan mijn bundel Bedekte termen. U zult begrijpen dat ik daar erg content mee ben:

https://www.bertbevers.com/bestanden/01januari2024_POESTILLE.pdf

 

De kustlozen

In Europa hebben Andorra, Armenië, Hongarije, Liechtenstein, Luxemburg, Macedonië, Moldavië, Oostenrijk, San Marino, Servië, Slowakije, Tsjechië, Vaticaanstad, Wit-Rusland en Zwitserland geen kust.

Verkeerd onthouden

Vreemd eigenlijk hoe iets zich in de loop der jaren structureel verkeerd in je geheugen kan nestelen. Ik zou gezworen hebben dat tot diep in de jaren zestig De Volkskrant als ondertitel Dagblad voor katholiek Nederland had. Qua teneur scheelt het niet zo veel, maar het wás Katholiek dagblad voor Nederland….

Wonderbaarlijke gedaanteverwisseling

Ik was even bezig met de geschiedenis van de ajuin/ui, en ontdekte dat daarvan in de Bijbel slechts één keer sprake is. In Numeri 11:5 zeuren de joden tegen Mozes dat hun eten zo weinig gevarieerd is. In de Statenbijbel luidt het: ‘Wij gedenken aan de vissen, die wij in Egypte om niet aten; aan de komkommers, en aan de pompoenen, en aan het look, en aan de ajuinen, en aan het knoflook.’ In de Willibrordvertaling staat: ‘Wij hebben heimwee naar de vis die wij in Egypte voor niets te eten kregen, naar de komkommers en de meloenen, naar de prei, de uien en het knoflook.’ Ik citeer beide versies niet omdat in de ene sprake is van ajuinen en in de andere van uien – die woorden geven immers dezelfde groente aan – maar omdat het me opviel dat de pompoenen uit de Statenbijbel in de Willibrordvertaling plotsklaps meloenen zijn. En dat zijn toch echt verschíllende gewassen! Mij kan dat weinig schelen, maar ik sluit niet uit dat er scherpslijpers bestaan voor wie zoiets reden zou zijn om over te gaan tot de oprichting van een nieuwe sekte. De Kerk van de Onveranderlijke Pompoen of iets dergelijks. Dat de pompoen van oorsprong Amerikaans is en pas in de zestiende eeuw naar de Oude Wereld kwam hoeft voor zulke lieden vanzelfsprekend geen beletsel te wezen.

Svarabhakti

De stomme klinker tussen l of r en de volgende medeklinker, zoals in melk (melluk), heet svarabhakti. Dat is een woord dat onze taal aan het Sanskriet ontleende. Het staat in de Van Dale, écht waar....

Dat krijg je ervan....

Wat voor regering er in Den Haag nu ook gaat gevormd worden, zéker is dat er weer een staatssecretaris van Onderwijs gaat komen die zijn of haar plasje tegen het systeem af wil zetten. Of dat niet al voldoende mismaakt is geraakt….

De laatste koningin

Sinds de troonsafstand van Beatrix van het Koninkrijk der Nederlanden en de dood van Elizabeth II van het Verenigd Koninkrijk is Denemarken nog de enige monarchie in Europa met een koningin als staatshoofd. Nu Margrethe II heeft aangekondigd terug te treden is er straks niet één meer. Tot zover dit Gemengd Bericht.

Uit de kast (CXXXIX): Wim van Til

Eens in de maand ga ik voor deze rubriek met de ogen dicht voor mijn poëziekast staan om daar een willekeurige bundel uit te nemen. Deze keer is dat Waar hij geweest is van Wim van Til (Uitgeverij Opwenteling, Eindhoven, 1986), waarin op bladzijde 20 staat:

Waar hij is, waar hij was,
waar hij had kunnen zijn. Zijn moeder
had van hem altijd het hoogst
bereikbare verwacht. Nu stapt hij uit,

een verlaten station. Een weg door de velden.
Hij stiefelt gehaast langs het kerkhof.
Hij graaft zich in
achter zijn hordeur, achter zijn venster.
Zijn kijk op de wereld. Zo
houdt hij vol dat er nooit
iets verandert.

Hij zal zien wat hij wil zien,
de rest zal hij vergeten.

Ook namens Cinema Navelpluis

 

Zalig Nieuwjaar

 

Prettige jaarwisseling

 

Kejje dat nie hore dan?

Ik ken een Rotterdammer die al bijna heel zijn leven in Noord-Brabant woont, maar aan wie je nog immer kunt horen waar hij vandaan komt. Tot zijn eigen verbazing, want hij vroeg me eens “Kun je écht nog horen dat ik uit Rotterdam komp?” Moest aan hem denken toen ik een oud hitje van Patricia Paay op de radio hoorde: Je bent niet hip, je bent niet vlot / Je ouwe fiets die is altijd kapot / Je bent niet rijk, je bent niet knap / Je drinkt geen bier maar tomatensap [….] / Maar jij bent lief en reuze trouw / Jij hoort bij mij en ik bij jou. Patricia komt óók uit Rotterdam, en haar tekstschrijver vermoedelijk ook. Vandaar dat de laatste regel klinkt zoals die klinkt, en niet luidt (hetgeen ik ervan zou hebben gemaakt) Jij hoort bij mij, ik hoor bij jou. Want zoals het er nu staat dien je bij uitbreiding te zingen Jij hoort bij mij en ik hoort bij jou. Hetgeen fout is. Behalve voor mensen uit Rotjeknor natuurlijk.

Lange naam

Het kan zijn dat een Thai u vreemd aankijkt wanneer u hem vertelt dat u in de hoofdstad van zijn land bent geweest, hetgeen voor u Bangkok is. De Thaise naam voor Bangkok is echter Krung Thep. De volledige ceremoniële naam van de stad luidt zelfs Krung Thep Mahanakhon Amon Rattanakosin Mahinthara Ayuthaya Mahadilok Phop Noppharat Ratchathani Burirom Udomratchaniwet Mahasathan Amon Piman Awatan Sathit Sakkathattiya Witsanukam Prasit. Vandaar dat veel mensen uit de stad zo’n vreemd langwerpig visitekaartje hebben….

What's In A Name?

Bijna hadden Sherlock Holmes en Doctor Watson niet ‘bestaan’, althans niet onder die naam. In bewaard gebleven aantekeningen van Arthur Conan Doyle voor zijn eerste verhaal met de twee hoofdrolspelers (A Study In Scarlet) heetten zij aanvankelijk Sherringford Hope en Ormond Sacker (of, het handschrift is onduidelijk) Secker.

Spot de tarbot

Welk een magnifieke camouflage heeft de Psetta maxima (ook wel Scophtalmus maximus) toch. Je moet echt moeite doen om de tarbot te ontwaren….

Acht op een rij

Lees dat in het Duits Angstschweiß het woord is met de meeste medeklinkers op rij: 8 stuks. In het Nederlands heeft angstzweet er weliswaar ook heel wat op een rij maar 6 is minder dan 8. Het Nederlands kent wel een ánder woord dat 8 medeklinkers op rij heeft, én merkwaardigerwijze ook angst-gerelateerd is: angstschreeuw.

Zalig Kerstmis

 

Slordige abribenoemer

Vervoersmaatschappij De Lijn heeft iemand in dienst die verantwoordelijk is voor de namen  van de haltes op de abri’s, en die iemand zou eens een flinke reprimande moeten krijgen want er duiken regelmatig fouten op. Ijzerlaan in plaats van IJzerlaan bijvoorbeeld, iedereen weet toch dat je een hoofdletter IJ moet máken. Of de Bolivardplaats. Die is genoemd naar Simon Bolivar, heeft niets met een boulevard te maken. En dan kwam ik nu de Camilie Huysmanslaan tegen. Wie was dat nou weer? De laan is genoemd naar Camille Huysmans, bij leven burgemeester van Antwerpen en eerste minister van België. Camille ja! Niét Camilie. Volgens mij bestaat die naam zelfs niet eens.

Momentopname

De mij nabije cultuurdragers zijn momenteel De lof der zotheid van Desiderius Erasmus, Nerve Net van Brian Peter George Saint John le Baptiste de la Salle Eno, Remember Me van Ashley Pearce met Michael Palin en Jodie Comer en Oden voor komende nacht van Jacques Hamelink.

Fopplakken

111 jaar. Zo lang is het geleden dat winnaars van een gouden medaille op de Olympische Spelen effectief een gouden medaille wonnen. Na de Spelen van Stockholm bestaat een plak voor de winnaar voor 93% uit zilver, voor 6% uit koper en voor 1% (voor de uiterlijke schijn) uit goud.

Geen groene

Er bestaan groene insecten, groene reptielen, groene vissen en groene vogels maar er bestaan géén groene zoogdieren. Tot zover dit Gemengd Bericht.

Te gast bij Frans Budé

Mijn door neef Maarten Bevers verfilmde drieluikje Sprookjes is voortaan ook te zien op de vanuit Maastricht de wereld in gestuurde blog van de getalenteerde dichter/fotograaf/prozaïst Frans Budé:

https://fransbude.blogspot.com/2023/12/bert-bevers-sprookjes.html 

Feest in de stad

De eerste tijdschriften die ik zelfstandig kocht schafte ik me aan bij Boekhandel Stoetzer aan de Sint-Josephstraat 2 in Bergen op Zoom. Ons eerste gezamenlijke adres was Sint-Josephstraat 2a, het huis daarboven. Vóór Boekhandel Stoetzer was er de orgel- en pianohandel Bots, schoonvader van Stoetzer. Mijn zusje bezorgde me een foto van het pand die ik nooit eerder zag. Gemaakt in 1910. Er was toen feest in de stad als de Militaire Kapel van het 3 Regiment Infanterie uitrukte. Mijn zwager Chris viel het op dat er alleen mannen op deze opname staan. Het lijkt inderdaad wel of er toentertijd in Bergen op Zoom geen vrouwen waren. De foto toont dat ‘ons’ huis een balkonnetje had. Dat was er in 1975 niet meer.

Handig torentje

Ik ben zeker geen klusser, maar ik kan wel echt onder de indruk raken van sommige ingenieuze gereedschappen. Natuurlijk hebben we ook gewone schroevendraaiers in huis, maar een tournevis is dikwijls te plomp. Daarom bedacht iemand voor de fijnere klusjes een handig torentje met niet minder dan 31 opzetstukjes voor een schroevendraaierhandvat. Er is er altijd wel een dat geschikt is.

Tram met feestlichtjes

In deze korte donkere dagen van het jaar oogt zo’n met feestelijke lichtjes versierde kersttram extra sfeervol….

Voor het verwijderen

In de  Anselmostraat zat vroeger een stoomtabaksfabriek waar sigaren en rol- en snuiftabak werden vervaardigd. Er is van dat bedrijf nog een origineel zakje bewaard gebleven, dat in het MAS te zien is. Maakte er rap een foto van voor het verwijderd gaat worden, want dat zal in dit vreemde tijdperk vermoedelijk gaan gebeuren omdat de fabriek In den neger heette en dat mag vast niet meer….

Bijna aaibaar (66)

 

Aan de praat

Zomaar van elk van dit vijftal op YouTube een filmpje gezocht. Vandaag de dag een doeltreffende manier om dichters aan de praat te krijgen:

https://www.youtube.com/watch?v=qR8NC4VBin8

https://www.youtube.com/watch?v=uY6ND_qZdsM

https://www.youtube.com/watch?v=VmN78yL8t34

https://www.youtube.com/watch?v=AJ4E884INqM

https://www.youtube.com/watch?v=04oQiByKjy8

 

Dichters bijeen

Snuisterend in mijn archief kwam ik deze zomerse foto weer eens tegen van vijf dichters bijeen op een zonnig terras: van links naar rechts Frans Budé, Hans van de Waarsenburg (†), Wim van Til, Bert Bevers en Victor Vroomkoning. Zo dikwijls treffen dichters elkaar niet. En niet alle dichters kennen elkaar natuurlijk. Er zijn er dan ook een heleboel:

https://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_van_Nederlandstalige_dichters#B

Een beetje chagrijnig

Een beetje chagrijnig werden we langzaamaan wel van het geboor en geklop en gezaag van de werklieden die hier aan de overkant van de straat proberen door de meer dan een meter dikke muur van de Nationale Bank te komen. Er zit nu een chique interieurzaak in het pand dat een geklasseerd monument is, en die heeft nu klaarblijkelijk toestemming gekregen de ramen te openen. Er zitten stevige tralies voor en de muren zijn zo dik met het oog op de veiligheid: er lag immers altijd behoorlijk wat goud in de kluizen erachter. Nu mogen de mensen ín het pand een tijdje chagrijnig worden vermits het slooplawaai momenteel binnen klinkt. Vanaf de straat kun je nu goed zien door wat voor een dikte er heen gewerkt moet worden….

Opgeplast

Zou er vroeger meer in de buitenlucht zijn geürineerd? Ik heb stellig de indruk dat er in het verleden meer openbare urinoirs, voor heren dan toch, waren dan heden het geval is. Moest hier in elk geval aan denken toen ik weer eens zo’n pissoir tegenkwam.

Geen garantie

Het lijkt me voor een premier heerlijk wanneer zijn regering uit alléén maar partijgenoten kan bestaan. Toch is zelfs dát in een politiek van oudsher complex land als België geen garantie op succes, want de regering Gaston Eyskens II bestond in 1958 weliswaar uit lóuter katholieken maar homogene regering of niet: ze haalde de meet niét….

13.000 jaar oud

Ook te zien op Zeldzaam & Onmisbaar is deze gegraveerde rolsteen uit de Federmessecultuur uit kwartsitische zandsteen. Het ooit door een jager-verzamelaar in  onze contreien gebruikte ding, in bruikleen van het Archeohuis De Kolonie in Lommel, is 13.000 jaar oud. Fascinerend!

Liber floridus

Toen ik mijn bundel Lambertus van Sint-Omaars beschrijft de wereld voorbereidde mocht ik het Liber floridus, de allereerste encyclopedie ter wereld uit 1121 van mijn voornaamgenoot Lambertus van Sint-Omaars, in de Boekentoren van de Universiteit Gent (uiteraard moest ik handschoentjes aan) bestuderen. Ik bladerde dus ooit écht door dit prachtwerk dat nu in het MAS in een vitrine te zien is als onderdeel van Zeldzaam & Onmisbaar. Zonder het perkamenten meesterwerk van Lambertus Sancti Audomari canonicus zou de wereld iets minder beschreven zijn geweest….

https://www.bertbevers.com/nieuwlambertus.htm

Zeldzaam & Onmisbaar

Middeleeuwse manuscripten, een globe van Mercator, zeldzame meubelen en fonkelend zilver, beroemde schilderijen van Bacon, Ensor, Jordaens, Magritte, Rubens en Spilliaert, beelden van Faydherbe en Moore, ja zelfs een tekening van Michelangelo (de enige van Vlaanderen) krijg je te zien op de tentoonstelling Zeldzaam & Onmisbaar in het Antwerpse MAS. De tentoonstelling leidt je langs topstukken uit zo’n 35 grote en kleine musea, maar ook kerken, bibliotheken en particuliere verzamelingen. Stuk voor stuk zijn het werken die sinds 2003 zijn opgenomen in de Vlaamse Topstukkenlijst. Dat decreet zorgt ervoor dat topstukken die aan de criteria ‘zeldzaam en onmisbaar’ voldoen, niet zomaar Vlaanderen mogen verlaten en dat ze zo goed mogelijk worden beschermd en bewaard. Erg mooi vind ik er onder veel meer de reliekbuste van de Heilige Pinosa uit 1426 (uit de Onze-Lieve-Vrouw-Geboorte Basiliek te Tongeren) en het beeldschone portret dat Pieter Pourbus in 1551 van Jacquemyne Buuck (uit het Groeningemuseum in Brugge) maakte. 

Dubbele betekenis

Esposas betekent in het Spaans echtgenotes. Esposas betekent in het Spaans óók handboeien. Wat mij betreft zegt dat niets want ik ben al heel lang heel gelukkig met mijn Geertje, maar als ik een nog vrijgezelle Spaanstalige jongeman was zou ik me toch even achter de oren krabben vooraleer tot de huwelijkse staat over te gaan….

Petje af

Voor wie overigens mocht denken dat Slade zomaar een bandje was: van 1971 tot 1974 scoorde het in het Verenigd Koninkrijk 12 Top 5-hits, waaronder 6 nummer 1-hits. Faut le faire!