Gevleugelde rijkdom

In Noord-Brabant zeggen de meeste mensen bij mijn weten vlinder tegen een vlinder. In Vlaanderen is dat andere koek. Kreeg een overzicht van de verspreiding van dialectische benamingen voor ‘vlinder’ in Vlaanderen onder ogen. En daarin zitten wonderschone. Wat te denken van botervogel? Of van vliegelantier? Ook mooi: flinkflouter, panneplekker, pimpel, roevogel en snuffel. Wat een rijkdom!

Over determinatieven

Toen in een ver Mesopotamisch verleden het Soemerische spijkerschrift werd overgenomen door de Semitisch sprekende bevolkingsgroep, werd het aangepast aan de eigenaardigheden van hun taal. In eerste instantie namen zij de Soemerische tekens over maar spraken ze die in het Akkadisch uit. Het gebruik van klanktekens nam sterk toe om de uitspraak en de functie van een woord in de zin te kunnen bepalen. Voor of na het woord geschreven, maakten dergelijke determinatieven duidelijk dat het om bijvoorbeeld de naam van een houtsoort ging, om een persoons- of godennaam, een stads- of landennaam of een diersoort. Zij werden niet uitgesproken.

Nu kunt u denken dat dit een eigenaardigheid van reeds lang verdwenen lieden was, maar neen: dit verschijnsel deed zich ook in deze tijden in ons schrift nog voor. Nu zijn we weliswaar gewend aan de euro (€), maar in Nederland werd tot het begin van deze eeuw ƒ 100,- gelézen, maar úitgesproken als honderd gulden. Het besef dat het ƒ-teken is afgeleid van florijn, een woord uit een geheel andere taal, was meestal niet aanwezig.

Begerenswaardige bellen

Je krijgt het zo gek niet bedacht of je vindt het hier in de stad wel. Wat te denken van deze fietsbellen in de vorm van een pateeke? Ze kosten negentig euro. Best duur, zeker wanneer je bedenkt dat ze natuurlijk binnen de kortste keren van je fiets zullen worden gejat….

De stad is vol

De Solden zijn vandaag begonnen, en dat zal de stad geweten hebben: je kunt bijna letterlijk over de koppen lopen en hier aan het kruispunt staan motoragenten automobilisten die het centrum in willen tegen te houden omdat het vol is….

Dè wel dè

We kregen van Kees Wagtmans een bijzonder leuk geschenk: het Kuifje-avontuur De juwelen van Bianca Castafiore in een….Tilburgse versie: De sieraoj van Bianca Castafiore. Om elkaar hardop uit voor te lezen. Kostelijk. Het Tilburgs is niet bepaald een mooi dialect, maar ik ben ermee vertrouwd omdat Geertje uit Tilburg komt. Hans Hessels, Theo van Iersel, Esther Nagtegaal-van de Ven en Ed Schilders tekenden voor de smakelijke vertaling.

Avondklok

In Tilburg voegde Jef van Kempen mijn gedicht Avondklok (mét bijbehorend filmpje) toe aan zijn boeiende website Fleurs du mal:

http://fleursdumal.nl/mag/bert-bevers-avondklok

 

Zalig Nieuwjaar!

Oude radio

Ach, hoe vaak heb ik bij zo’n model radio huiswerk (dat ging me altijd redelijk vlot af, ook met muziek erbij) zitten maken. Toen ik dit ding zag werd ik besprongen door herinneringen aan nummers die ik daaruit voor het eerst hoorde klinken, en waaraan ik nog altijd gehecht ben. A Hole In My Shoe van Traffic bijvoorbeeld, I Am The Walrus van The Beatles, Elenore van The Turtles, The Wind Cries Mary van The Jimi Hendrix Experience. Ik zie als ik die liedjes hoor weer de kamer waarin ik zat, en het apparaat dat ze tot me bracht….

Komische vertaling

Moest lachen toen ik in de ondertiteling van een Engels televisieprogramma Mum’s the word (hetgeen zoveel betekent als Mondje dicht) vertaald zag worden als Het woord is aan mama….

Bamboemarkt

Vermoedelijk betreft het een kunstwerk, dat werd me niet duidelijk. Feit is dat op de Grote Markt in Antwerpen een installatie uit bamboe is opgetrokken die je de omringende panden ineens gans anders doet bekijken.

Vroege ijzerhard

Tiens, de ijzerhard (Verbena officinalis) in ons balkontuintje is al aan het uitkomen. Het is 29 decémber….

Snijwaar onbekend

Op de boodschappenlijstjes die ik verzamel kom ik regelmatig het woord snijwaar tegen. Goed Nederlands voor charcuterie, dacht ik. Tot mijn stomme verbazing blijkt mijn Van Dale (ik gebruik nog de twaalfde druk) snijwaar niet te kennen. Snijwaren evenmin. Mijn eerste vakantiebaantje, bij De Gruyter, was nota bene op de afdeling snijwaar. Het is geen typisch Bergs woord, want Geertje zegt dat ze het in Tilburg ook gebruiken, en hier in Antwerpen wordt het dus ook gebezigd. Vreemd dat het woordenboek het niet kent. Miskenning van het Brabants?

https://nl.wikipedia.org/wiki/Brabants

Warempel

Edmond Kygnee werd geboren in 1883, en haalde het einde van de oorlog. Danny vond warempel een foto van hem. Ouder dan 36 is de man alleszins niet geworden, vermits hij in 1919 stierf. Dan overleef je een oorlog, en dan kost je (vermoedelijk dan toch) de Spaanse griep het leven....

Een eeuw geleden

In 1914 raakte ook ene Edmond Kygnee verzeild in de Groote Oorlog. Danny Braem vond een briefkaart die hij op 27 december 1915 (vandaag juist een ééuw geleden) vanuit Frankrijk stuurde naar zijn maat Jules Mojart. Met de beste wensen. En de hoop dat het ’t volgend jaar gedaan zal zijn….

Momentopname

De cultuur in de onmiddellijke nabijheid: Tabula Rasa van Einstürzende Neubauten, Valerius de Saedeleer van Piet Boyens, het derde seizoen van Vikings en De taal van Donatello van Wim Nimmegeers.

Zalig Kerstmis

Toen en nu

Het is me niet duidelijk wanneer deze oude foto van onze straat is gemaakt, maar dat kan makkelijk een eeuw geleden zijn geweest. De opname is gemaakt waar nu onze voordeur is. Het uitzicht is nagenoeg hetzelfde. Rechts is de Bourlastraat wel behoorlijk gemoderniseerd.

Knap koppie

Kwam Betty weer eens tegen. Wat een knap koppie toch:
http://www.meergemengdeberichten.blogspot.be/2010/10/betty-is-slim.html

 

Voetbal in de velden

Op de een of andere manier raak ik immer ontroerd als ik vanuit de trein van die malle maar hartverwarmende voetbalstadionnetjes zie liggen. Dit is dat van de F.C. Dynamo Klein-Gent Beervelde aan de Zevestraat in Beervelde, een club waarvan het eerste elftal in 4^de Provinciale uitkomt. Het is dat het geen wedstrijddag was, anders was ik uitgestapt om daar in de kantine eerst een verse soep te nuttigen, dan naar de eerste helft te gaan kijken, dan karakollen in pilipilisaus te bestellen met een pint erbij en….

Hoge nood

Kraandrijvers moeten niet alleen geen hoogtevrees hebben, maar beslist ook beschikken over een sterke blaas. Want wat als je moet plassen, dus letterlijk last hebt van hoge nood? Kun je dat ophouden als je eerst die vele treden af moet, of zouden ze boven een soort van toiletje hebben?

Dubbele tandem

Een van de charmantse musea blijft het Huis van Alijn in Gent. Thematentoonstelling is daar momenteel De  Zesdaagse, waarop buiten aan de Kraanlei al de aandacht wordt gevestigd met een kleurrijk peloton waterfietsers. De expositie leerde me onder meer dat er ooit een quadruplette bestond, een dubbele tandem, en toont er een exemplaar van. De voornamen zijn in de mist der tijden vergleden maar de achternamen van de renners die gefotografeerd werden op de quadruplette niet: van links naar rechts Guignard, Georget, Bière en Fossier.

http://www.huisvanalijn.be/collection/expo-de-zesdaagse

Van bovenaf

Ook dit jaar mochten Ron Scherpenisse en ik in opdracht van Bob Bakker een boekje maken: deze keer heet het Van bovenaf:

http://beversenscherpenisse.blogspot.be/

 

Ingeburgerd

Kijk, dat noem ik nou eens een voorbeeld van inburgering: De Friet Chinees. Ik weet dat er de laatste jaren steeds meer frituren door Chinezen worden uitgebaat, maar deze noemt zichzelf klip en klaar ook De Friet Chinees.

Selfie

Op Fleurs du mal draait vanaf heden Selfie van Gerrit Achterberg, een gedicht dat ik bouwde uit bestaande regels van de meester zelve, mee:

http://fleursdumal.nl/mag/bert-bevers-selfie-van-gerrrit-achterberg

Op droeve velden

Op droeve velden is een bundel die verschijnt ter gelegenheid van het poëzierecital dat doorgang vindt op zaterdag 23 januari 2016 in CC Gravenhof in Hoboken. Organisator Frank De Vos inviteerde hiervoor de dichters Bert Bevers, Peter Holvoet-Hanssen, Erick Kila, Roger Nupie, Annmarie Sauer, Erwin Steyaert, Eric Vandenwyngaerden, Ann Van Dessel en Cecile Van Houtte. Goddie Cauwenbergh en Hartmut De Maertelaere fotografeerden voor deze gelegenheid oorlogsgraven. De muzikale omlijsting wordt er verzorgd door pianist Billy Pletinck, die onder meer Franz Liszts Totentanz ten gehore zal brengen. Tickets kosten € 9.

http://www.gravenhof.org/nl/event/23288/pozierecital-rond-wereldoorlog-

Vraag van een rijbewijsloze

Ineens vraag ik mij af of ik als man zonder rijbewijs trambestuurder of treinmachinist (ambities die ik overigens nooit koesterde) had kunnen worden. Natuurlijk zou een verkeersdiploma nodig zijn geweest, dat begrijp ik. Maar voor de rest? De sporen leiden je, je hebt overal voorrang….

Mooie namen

Zomaar weer een paar namen van plaatsen met naar mijn smaak wonderschone namen. Bangalore. Brno. Dar es Salaam. Dubrovnik. Ljubljana. Wommelgem.

De oudste

Hé, ik lees dat het Iers de oudste levende taal in West-Europa is. Dat wist ik niet. Ik zou gedacht hebben dat het ’t IJslands was.

Verborgen leven

Vermits ik voornamelijk non-fictie en poëzie lees ben ik niet thuis in proza. Maar het boek Het verborgen leven van bomen van de Chileense auteur Alejandro Zambra dat Frans Budé me cadeau deed las ik in één ruk uit. Heel apart, heel filmisch, heel poëtisch. Dat had ik zonder wezenlijk referentiekader dus goed in de gaten, want Geertje (die hier het proza ‘doet’) was het helemaal met me eens.

Sfeerlichtjes

De donkere dagen voor kerst heten natuurlijk niet voor niets zo. Wij lichten ons wat bij met sfeerlampjes….

Een blik in de keuken

Kwam (op Versindaba) mijn bijdrage Een blik in de keuken weer eens tegen, gevolgd door de cyclus Dode dingen zijn langzaam:

http://versindaba.co.za/2011/06/30/bert-bevers-een-blik-in-de-keuken/

 

Fraaie parallellen

In het Gilgamesj-epos waarschuwt de god Ea de brave Oetnapisjtim voor een op handen zijnde zondvloed. Oetnapisjtim moest een schip bouwen voor zijn familie, zijn bezittingen en alle soorten vee en wilde dieren. Toen begon het zeven dagen en nachten te regenen en alle levende wezens buiten het schip (behalve de vissen toch, naar we aan mogen nemen) kwamen om. Het schip strandde ten slotte op de berg Nisir, en Oetnapisjtim liet achtereenvolgens een duif, een zwaluw en een raaf uitvliegen om te controleren of het ergens al droog was. In het Oude Testament laat Noach vanaf zíjn ark ook een raaf, en duiven los. Wat een fraaie parallellen heb je toch in de wereldliteratuur….

Blauwe vogel

Toen op de radio The Beach Boys passeerden met Bluebirds over the Mountains vroeg ik me plots af over wat voor soort vogel ze het eigenlijk hadden. Het blijkt om de sialia te gaan, een lijsterachtige die alleen in de Nieuwe Wereld voorkomt. Blue indeed!

Stampvoeten

Ik woon al heel lang met erg veel plezier in deze federale staat, maar waar ik nooit aan heb kunnen wennen is de macht die de vakbonden hier hebben. Wat dat aangaat is er mijns inziens in België te veel blijven hangen van het kijken naar het model van dat achterlijke Frankrijk. Als cao-onderhandelingen niet aflopen zoals verhoopt stellen de bonden zich niet volwassen op maar stampvoeten ze als verongelijkte kinderen. Nu kondigden de spoorbonden doodleuk met stalen smoel aan dat ze volgende maand het treinverkeer gewoon weer eens plat gaan leggen. En gedurende niet minder dan víjf dagen nog wel. Wie zijn er weer de dupe? Juist…de reizigers. Dat zoiets hic et nunc nog kán. Hoog tijd dat de politiek ingrijpt.

Tuimelgang

Wat een prachtige foto maakte Leen Huet in de Koninklijke Bibliotheek voor haar immer boeiende blog. Zelfs lieden met hoogtevrees kunnen die waarderen. Zie:

https://leenhuet.wordpress.com/2015/12/10/tuimelen/

 

Over duonamen

Hoewel we geleerd hebben dames voor te laten gaan is de volgorde van de namen bij bekende duo’s dus vrijwel immer mannennaam-vrouwennaam. Eens wat namen van bekende populaire duo’s opgelijst. De enige uitzonderingen die me te binnen schieten zijn Nicole & Hugo, Nina & Frederik en Sandra & Andres. Verder: Fred Astaire & Ginger Rogers, Gert & Hermien, Mouth & McNeal, Jan Klaassen & Katrijn, Sonny & Cher, Mork & Mindy, Samson & Delila, Frank & Mirella, Jip & Janneke, Spooky & Sue, Suske & Wiske….Het is natuurlijk allemaal al begonnen met Adam & Eva.

Uitzondering

Er zijn, zo bedenk ik me naar aanleiding van de vorige post, natuurlijk uitzonderingen. Zo schoten me Hero en Leander te binnen. Die vind je nergens eens als Leander en Hero. Tot zover dit Gemengd Bericht.

Over naamvolgorde

Eigenlijk heette het befaamde liefdesdrama Giulietta e Romeo. Vreemd hoe de naamvolgorde veranderd werd en onaantastbaar is gebleken. Ook bij andere droevige koppels wordt eerst de man genoemd: Pyramus en Thisbe (het is nóóit Thisbe en Pyramus) bijvoorbeeld, of Saïdjah en Adinda (ooit iemand Adinda en Saïdjah horen bezigen?).

Regieaanwijzingen

Op Fleurs du mal is voortaan mijn kleine cyclus Regieaanwijzingen te lezen:
http://fleursdumal.nl/mag/bert-bevers-regieaanwijzingen

 

Aansluiting op het hart

Steek uit de rubriek Zinloze weetjes op dat de trouwring om de linker ringvinger gaat omdat dit de enige vinger is met een ader die aansluit op het hart.

In en uit de zon

Je zou denken dat ze daar samentroepen omdat het er lekker in het zonnetje zitten is, maar er zitten er toch ook heel wat in de schaduw….

Naast een recordhouder

Volgens mij zit ik hier naast iemand die een plaatsje in het Guinness Book of Records verdient: Frans Budé. Hij is niet alleen een van de beste dichters in ons taalgebied maar beslist ook een van de meest aimabele. Kersvers is zijn fraaie bundel Achter het verdwijnpunt. Dat is de dértiende van hem die bij Uitgeverij Meulenhoff verschijnt, en ik meen dat zulks een record is.

Ingeduffelde baron

Opgenomen op 17 september 1917, bijna een eeuw geleden. Leo Spiessens attendeerde me op dit filmpje (waarin ook de jonge Herman Göring even te zien is) dat (vermoedelijk door Anthony Fokker zelf) werd gemaakt van baron Manfred von Richthofen (de Rode Baron) die zich instapklaar maakt voor een vlucht in een Fokker Dr.I. Dat was het toestel waarin hij veel overwinningen behaalde maar waarin hij ook sneuvelde. Piloten moesten zich destijds stevig in laten duffelen. Bewegende geschiedenis:

https://www.youtube.com/watch?v=XIiuyijwKRs