Buitenland

Ik weet nog goed dat ik pas in Antwerpen woonde en op de tram stapte. Tram 8. En kóud dat het daarin was. De wattman (voor Nederlandse lezers: de bestuurder) verontschuldigde zich: “Excuseert zunne, de chauffage marcheert nie.” Hetgeen betekent dat de verwarming het niet doet. O, wat voelde ik me opeens in het buitenland leven. Het blijft aardig om de taalkundige nuances en verschillen te bestuderen. In Vlaanderen maken ze niets kapot (hetgeen eigenlijk natuurlijk ook onverenigbare woorden zijn: maken en kapot), maar dóen ze iets kapot. En een bril of hoed zetten ze niet op maar áán. Ook zeggen Vlamingen tegen cacao echt ka-ka-oo, terwijl Nederlanders ka-kauw bezigen. En een erg mooie is natuurlijk caoutchoucbotten. Dat zijn gewoon rubberlaarzen, maar het klínkt zoveel spannender….

Under cons

Van Under cons tot Under construction. Deze aannemer doet in elk geval moeite zijn hekwerk wat creatief aan te kleden.

Ex-hoofdsteden

Hoe je op zoiets komt is onduidelijk, maar ineens realiseer ik me dat we in minstens zoveel èx-hoofdsteden van landen zijn geweest als in vigerende. In Avignon bijvoorbeeld, dat lang de hoofdstad van de gelijknamige pauselijke staat was. In Mechelen, van waaruit de Nederlanden ooit werden bestuurd. In Salzburg, dat het gelijknamige keurvorstendom bestierde. In York, dat enige jaren hoofdstad van Engeland was. In Aken, van de kortstondige Cisrheniaanse Republiek. In Turijn, dat de eerste hoofdstad van Italië was. In München, waar de macht van het koninkrijk Beieren zich concentreerde, in Düsseldorf dat de hoofdplaats van het Groothertogdom Berg was, in Stuttgart dat de hoofdstad was van het koninkrijk Württemberg, in Oldenburg in het gelijknamige prinsdom. En in Bonn natuurlijk, de jongste ex- want nog tot 1999 hoofdstad van de Bondsrepubliek Duitsland.

Voor het eerst bewust

De plaats en mijn uitzicht herinner ik me nog levendig. Ik was 10 toen ik, behalve de strips erin, voor het eerst bewust de hele kránt ging lezen. Vermits ik het woord toen alleen kende in de betekenis van ‘kast’ vroeg ik me in oprechte verwondering al bij het lezen van de kop Kabinet Marijnen valt op de voorpagina van het Brabants Nieuwsblad af wat daar nu zo belangrijk aan was. Bij ons viel er toch ook wel eens iets? Dat kwam toch ook niet in de krant?

Overbodig

Wanneer iemand in dat witte ding geen bel herkent vraag ik me af of diegene wel kan lezen, en dientengevolge wat überhaupt het nut van de geschreven mededeling is….

Cinema Trivia: Verkeerde volkslied

Bij het bekijken van 55 Days in Peking (in 1963 door Nicholas Ray niet in China gedraaid, maar vrolijk onder Franco in Spanje) bespeur ik een serieuze historische fout: het verhaal begint in de zomer van 1900 en je ziet en hoort bij de respectieve ambassades militaire kapellen volksliederen spelen, waaronder een Duits ensemble dat Das Deutschlandlied ten beste brengt. Maar…. dat wás in 1900 helemaal het Duitse volkslied niet. Dat werd het pas in 1922. In 1900 was het nog Heil dir im Siegenkranz. Als u zich mocht afvragen hoe dat klonk: het is God save the King/Queen maar dan met Duitse tekst:

https://www.youtube.com/watch?v=fKmBgX9pUdQ

Als een spin....

Soms moet je echt láng kijken om te zien of een spin wel als een, eh, spin in haar web zit of dat ze er zelf in verstrikt is geraakt….

Verdwenen discipline

Een eeuw geleden werden de Olympische Spelen hier in Antwerpen gehouden. Voor de laatste keer was touwtrekken toen een Olympische discipline. De Britse ploeg, die uit Bobbies bestond, wist de gouden plak te veroveren.

Ouderwetsch

Zag vanuit de tram op de Burgemeester Gabriel Theunisbrug in Merksem nog een ouderwetsche brievenbus staan. Die kom je niet dikwijls meer tegen. Ik herinner me zulke brievenbussen uit de strips van Kwik & Flupke.

Onderweg met de tram: Luxtram in Luxemburg

In het groothertogdom, waar het openbaar vervoer voortaan voor een ieder volledig gratis is, rijdt de Luxtram. Die voert alleszins reeds van Kirchberg naar Pafendall Stäreplatz:

https://www.youtube.com/watch?v=074PC7EyrTg

Expeditie

Kwam deze foto weer eens tegen die ik maakte in Ath waar me in de Espace Gallo-Romain (Rue de Nazareth 2) het zorgvuldig geconserveerde restant van een oeroud schip trof. Het inspireerde me tot het gedicht Expeditie:

https://www.youtube.com/watch?v=LXt1Xa8f34g

&

http://verklaringen.blogspot.com/2011/01/expeditie.html

Twee

Nieuw-Zeeland en Swaziland. Dat zijn buiten Europa de enige landen waarvan de naam in onze taal op land eindigt. Tot zover dit Gemengd Bericht.

Talent

Sommige straatkunstenaars hebben werkelijk talent. Op een van de terrains vagues in de stad heeft een daarvan een naar mijn mening zeer smaakvolle graffito achtergelaten.

Verdwenen grootste

Ooit was Het Vrije Volk in Nederland de krant met de grootste oplage, nu bestaat ze zelfs niet eens meer. In haar glorietijd schaamde men er zich niet voor het dagblad als een Randstaddagblad te profileren: op deze advertentie is het maar de vraag of neus, mond en kin van de lezer gevormd worden door de grote rivieren of door de landsgrens. Voor Groningen en de Achterhoek lijkt de interesse ook maar matig, en Limburg is gewoon helemáál buiten beeld….

Bijna aaibaar (14)

Even

Bij het oplossen van een kruiswoordraadsel vulde ik prompt in waarbij het me plots inviel dat dit eigenlijk een tamelijk bijzonder woord is, bestaande immers uit 6 letters waarvan maar 1 klinker. Dat ‘inzicht’ duurde maar eventjes want sprong en streng schoten me al rap te binnen. En zelfs een woord van 8 (= ácht) letters met slechts 1 klinker: borsjtsj….

Over dertig jaar

Las een boeiend artikel over de demografische ontwikkelingen in de EU en geallieerden. De landen met de hoogste verwachte toename van de bevolking tegen 2050 zijn Ierland (+ 27%), Luxemburg (+ 25%), Zweden (+ 20%), Noorwegen (+ 19%) en Zwitserland (+ 17%). Groeien ook nog: Denemarken, Nederland, Oostenrijk en Spanje (elk met 5%) en België en Frankrijk (ieder met 4%). Duitsland zou gelijk blijven. Merkwaardig dat Luxemburg er met +25% tussen die landen met 0 en +4 zo tussenuit springt. Bij de rest zet de krimp door. Letland -27%, Litouwen -23%, Roemenië -20%, Bulgarije -19%, Kroatië -17%, Griekenland -11%, Polen -10%, Portugal -9%, Slovakije -6%, Estland en Hongarije elk -5%, Finland en Italië allebei -4%, Slovenië -2% en Tsjechië -1%.

Zonde van de tijd

Even bezig geweest de albums met avonturen van Blake en Mortimer die na de dood van Edgar P. Jacobs werden gemaakt op de juiste volgorde te zetten.  Telkens even naar het jaartal in het colofon gekeken en de elkaar opvolgende delen goed geplaatst. Niet dat ik daar nu een dagdeel mee bezig was, maar ik had me de tijd kunnen besparen want toen ik tevreden keek hoe ze netjes in de kast stonden zag ik pas voor het eerst dat ze onder op de rug genummerd zijn….

Showmodel

Nou, in 1991 vonden ze bij de BRTN, zoals de VRT toen nog heette, dat ze in het journaal ook wel mochten doen alsof ze mee waren met de tijd. Ik heb deze uitzending zorgvuldig bestudeerd en geconcludeerd dat die monitor er voor de show staat. Er gebeurt helemaal niéts op het scherm, en het ding is ook van Martine Tanghe afgewend. Het staat er meer om de kijker de indruk te geven dat het er aan de Reyerslaan heel modern aan toe ging dan om de presentatrice van nut te zijn.

Sehnsucht

Wanneer ik in de tijd zou mogen reizen zou ik graag eens een poosje vertoeven in het eind van de jaren twintig, het begin van de jaren dertig van de vorige eeuw….

De enige

De enige boeddhistische republiek in Europa is Kalmukkië. Hoofdstad Elista. Officiële talen Kalmuks en Russisch. Over de autonome republieken in de voormalige U.S.S.R. steek ik veel op uit de bijzonder onderhoudende reisvlogs van Benjamin Rich op diens Bald and Bankrupt:

https://www.youtube.com/watch?v=k3LuGqL1tRk&list=PLqWdYjn21PdGWl9HXgZKiTXH8BfF1nD_n&index=39

En dan....

En dan de Rode Duivels: toen die in 1980 de finale van het Europees Kampioenschap haalden speelde er niet één Belg in het buitenland. De leveranciers van de internationals waren Standard Luik (5), Club Brugge en Lokeren (elk 3), Anderlecht en Waregem (ieder 2), Antwerp, Beerschot, Beringen, Beveren, Lierse, RWDM en Waterschei. Zo’n beetje alle clubs uit Eerste Klasse dus. In de selectie van de Rode Duivels die zo knap presteerden op het vorige Wereldkampioenschap speelde één (lees: 1) international in België: Leander Dendoncker bij Anderlecht, en ook die speelt nu in het buitenland (bij Wolverhampton Wanderers).

Andere tijden

Het is frappant om te zien hoezeer ook de voetbalwereld geïnternationaliseerd is. Zomaar even de selecties bekeken van het Nederlands elftal die in respectievelijk 1974 en 2010 naar het WK trokken. In 1974 nam Rinus Michels Cees van Iersel van FC Twente mee, en doelman Jan Jongbloed van FC Amsterdam. Alle andere internationals op Rensenbrink (Anderlecht), Cruyff en Neeskens (allebei Barcelona) na speelden voor Ajax, Feyenoord of PSV. 36 jaar later stelde keuzeheer Bert van Marwijk zijn selectie samen uit spelers van Ajax, Feyenoord, PSV en AZ (alsmede doelmannen van FC Utrecht en FC Twente) maar toch vooral buitenlandse clubs: AC Milan, Arsenal, Bayern München, Celtic, Everton, Hamburger SV, Inter Milan, Liverpool, Manchester City, Real Madrid en VfB Stuttgart. Quod erat demonstrandum.

Rolk

Welk een leuke woorden lijken er te ontstaan wanneer de zetter (dezer dagen vermoedelijk een automatische) zich vergist in de woordafbreking. Natuurlijk moet het rol-koffer zijn en niet rolk-offer maar door de fout springt rolk in het oog….

De eerste

Natuurlijk bloeit in ons balkontuintje de klaverzuring al een tijdje weelderig als vanouds, maar nu zijn er in een heerlijke Dauerregen op deze feestdag van de Heilige Amelberga van Temse ook de eerste bloemetjes van ons lentezaaisel….

Trompe-l'oeil

De mondmaskers, mét filter, die de stad ons ter beschikking stelde kunnen tot wel dertig keer gebruikt worden maar dienen uiteraard na aanwending te worden gewassen. En gedroogd. En als ik ze dan zo ter droging zie hangen moet ik onwillekeurig aan het bovenstukje van een bikini denken….

Pareltjes

Op de bladeren van de klaverzuring en Oost-Indische kers blijven waterdruppels lang intact liggen. Ze glanzen erop als pareltjes. Ik kan niet vinden hoe dat verschijnsel heet. Wél dat guttatie het verschijnsel is dat planten vocht met daarin opgeloste stoffen ‘uitzweten’, maar daarvan is geen sprake als er druppels óp planten vallen….

Mooi behouden

De resten van de Spaanse omwalling die ze bij de aanleg van de tunnel onder onze straat tegenkwamen zijn netjes heropgebouwd in het Keizersbastion in de parking voor de Nationale Bank hier. Mooi hoe dergelijke archeologische vondsten worden gekoesterd. Zo zijn ook de restanten van de zestiende eeuwse Kipdorpbrug die men blootlegde bij de aanleg van de nieuwe autotunnel onder het Operaplein netjes bewaard en geïntegreerd in de toegang. In vroeger tijden werd alles bij het puin gesmeten.

581 dagen

Zouden inwoners van het Koninkrijk Italië en de Italiaanse Sociale Republiek zich allemaal gewoon Italianen hebben genoemd, of zouden er andere namen zijn gebruikt? De Italiaanse Sociale Republiek (Repubblica Sociale Italiana), met als hoofdstad Salo, heeft 581 dagen bestaan. Van 23 september 1943 tot 25 april 1945.

Bijna aaibaar (13)

Berlimpahan

Overvloed is in het Indonesisch Berlimpahan. Dat realiseerde ik me weer toen ik deze vertaling van mijn gedicht tegenkwam:

http://puisibelanda.blogspot.be/2014/04/bert-bevers-berlimpahan.html

Leuke woorden

Beug, dibbes, foksel, hoogkijker, ijzing, korjaal, lanterlu, mazagran, nahoer, ocotillo, poetel, stomplasser, toognagel, weernat.

Erstaunlich

Hoe snel je aan bepaalde zaken went: het verbaasde me daarstraks toen ik naar Tagesschau zat te kijken hooglijk dat de Bundestag nu pas ingestemd heeft met een verbod op tabaksreclame. Die is hier al járen niet meer.

Uit de kast (XCVIII): Wilfried Adams

Eens in de maand ga ik voor deze rubriek met de ogen dicht voor mijn poëziekast staan om daar een willekeurige bundel uit te nemen. Deze keer is dat Uw Afwezigheid van Wilfried Adams (Uitgeverij Hadewijch, Schoten, 1986), waaruit ik op bladzijde 39 het gedicht Danser opensloeg:

De danser weigert het falen:

hij danst, hoe slank om niet.

Van heelal en verdriet limiet

zal geen zijn grens bepalen.

De doden, schaamteloos, dalen

in zich: ze kringen vergeefs.

Alleen wie zichzelf streng overtreedt

verheldert de metalen.

De dansen, hoofser dan falen,

deinst niet, hoe dun ook het koord:

het aan ijl vuur ontsproken woord,

puur zal het adem halen.

Verdwijnende uitdrukkingen

Ik bekeek op YouTube een oud blokje STER-reclame en merkte daardoor dat bepaalde uitdrukkingen verdwenen zijn. Een mevrouw die een wasmiddel aanprees vond dat niet alleen erg goed maar ook erg goedkoop: “Waarom zou ik meer betalen? Ik ben me daar een haartje betoeterd!” Hebt ú de laatste, pak ’m beet, vijfentwintig jaar ooit nog wel eens iemand horen zeggen dat hij/zij een haartje betoeterd was? Voor jongere lezers die zich achter het oor krabben, de uitdrukking betekent “Ik zou wel gek wezen.”

Leuke uitslagen

Fictieve maar auditief leuke voetbaluitslagen: Feyenoord-Willem II 2-2, Borussia Mönchengladbach-Schalke 04 0-4, Greuther Fürth-FC Ingolstadt 04 0-4, FC Sankt Pauli-FSV Mainz 05 0-5....

Die Lucebert toch....

Mocht Lucebert nog leven en zijn bundel Val voor vliegengod nog moeten zien verschijnen dan zou hij zich in dit Black Lives Matter-tijdperk wel twee keer bedenken vooraleer er is een grote norse neger te schrijven. Het gedicht zou dan, het nieuwe politiek-correcte Noord-Nederlands volgend, beter beginnen met er is een grote norse man van kleur in mij neergedaald.

Opgaande lijn

Toen wij hier kwamen wonen telde Vlaanderen 5.912.382 inwoners. Ondertussen zijn het er bijna 6.600.000. Waarmee deze deelstaat meer mensen binnen de grenzen heeft dan 22 soevereine Europese staten: Albanië, Andorra, Bosnië en Herzegovina, Cyprus, Denemarken, Estland, Ierland, IJsland, Finland, Kroatië, Letland, Liechtenstein, Litouwen, Luxemburg, Malta, Moldavië, Monaco, Montenegro, Noorwegen, San Marino, Slovenië en Slowakije.

https://www.statistiekvlaanderen.be/nl/bevolking-omvang-en-groei

De man in de afgrond

Ik vind de hoofdpersoon in de parabel De man in de afgrond van een bewonderenswaardige kalmte getuigen. Zoals te zien is op deze gravure, uit de vroege zeventiende eeuw, van Boetius a Bolswerth, stort de man op de vlucht voor een eenhoorn (zinnebeeld van de dood) in een ravijn waarbij hij zich vast weet te grijpen aan een struik, en zijn voeten steun vinden op een smalle richel. Beneden hem symboliseert een vuurspuwende draak de hel, en hij wordt ook nog eens belaagd door vier gifslangen. Desalniettemin geniet hij van de honing die van de struik druppelt. Als zíjn gedrag niet Zen is weet ik het niet meer.

Klappen

De gevolgen van de pandemie worden zichtbaar. Op de Vogelenmarkt staan amper kramen, is nauwelijks volk en het gros van de horeca eromheen is gesloten. Er vallen zware klappen….

Onderweg met de tram: Lijn 1 in Gera

In Gera kun je met Lijn 1 van de Straßenbahn van Untermhaus naar Zwötzen, en vice versa natuurlijk:

https://www.youtube.com/watch?v=IsaHYx5WL_I

Zeker weten

Sommige dingen kun je niet bewijzen, maar toch weet je ze zeker. Zoals: Godsdienstwaanzin is een gereformeerde ziekte. Hervormden en katholieken hebben een hoop tekortkomingen, maar van godsdienstwaanzin hebben ze géén last.