Bijna aaibaar (22)

 

Uit de kast (CIII): J.V. Neylen

Toen ik voor deze rubriek weer voor de collectie dichtbundels ging staan om er met afgewende blik willekeurig een exemplaar uit te pikken, viel mijn hand op En niet bij machte van J.V. Neylen  (Atlas Contact, Amsterdam/Antwerpen, 2020), waaruit ik met de ogen toe bladzijde  65 opsloeg, met daarop (en op 66) dit titelloos gedicht:

Dit meisje hier, fijn als een narcis,

ze benadert de perfectie, haar huid dom 

stralend in de zon. Ze staat ongevraagd 

en smetteloos als een offer. Ik woeker 

breed en ongetemd, met doornen
door mijn denken en de herfst
onder mijn kleren.

Onder mijn kleurenstress
van lippen, nagels en pupillen
onder mijn vollemaanspaniek
sta ik naakt en geestelijk, of geestig,
het is me eender. Maar zij

slaat haar donzen armen uit
en poedert mijn dorre wangen.
Bijna levensgroot is ze.

Mijn god, ik zou van haar
van haar willen zijn. En als altijd
het net-niet, het bijna – betrapt is ze:

haar hand is een gewei
dat houterig een wijnglas
naar haar lippen tilt.

En in het draaien van haar ogen,
het flikkeren van haar tanden
spiegelt nergens dat ene echte
dat wijst op innerlijk gevaar.

Van haar kan ik niet
kan ik niet zijn. Ze wil een poeder
op mijn wangen, gooit nog een blik
om mij te vangen: dit meisje hier
als een wolk en zonder stem.

Overwelvend schoon

Natuurlijk had ik al lang van Zutphen gehoord, maar veel meer dan dat het ooit een Hanzestad was en dat er een standbeeld van Ida Gerhardt aan de IJsselkade staat wist ik er niet van. O ja, en dat H.C. ten Berge er woont. Ik ontdekte pas welk een charmant stadje het is toen ik er een keer uitstapte. Ik kan me heel goed voorstellen dat de plaats inspirerend werkt. Daarvan getuigt zeker Overwelvend schoon – Zutphen in zeven bruggen. Dat is een bundel met gedichten van Pieter Bas Kempe en foto’s van Louis Radstaak die ik momenteel op de leestafel heb.

Kempe en Radstaak getuigen met respectievelijk op een ouderwetsche Silver Reed Seiko Silverette getikte verzen en panoramische kleurenopnamen op innemende wijze van hun zwak voor de stad waar de lieflijke Berkel zich in de machtige IJssel voegt. Ik at in Zutphen overheerlijke rundvleescroquetten. Hoe de zaak waar ik die verorberde heet ben ik vergeten maar ik kan er zo naar toe kuieren. Wanneer we van corona weer vrij mogen bewegen Zutphen nog maar eens goed gaan bekijken. Met Overwelvend schoon in de tas.

Tien jaar geleden

Zomaar weer eens eventjes gekeken wat ik vandaag een decennium geleden aan Gemengde Berichten toevoegde. Het sneeuwde toen:

https://meergemengdeberichten.blogspot.com/2010/12/de-schaduw-van-een-sneeuwvlok.html

Licht zat

De Benelux en Lombardije. Dat zijn op ons continent duidelijk de verlichtste regio’s. Dat is vanuit de hoogte duidelijk te zien.

Verwarrend gewas

Een erg verwarrend gewas hier in de Kruidtuin voor wie denkt dat aardbeien in de grond groeien is de aardbeiboom (Arbutus unedo), die immers anders doet vermoeden….

Brexit blues

In Tilburg plaatste hoofdredacteur Jef van Kempen mijn actuele Brexit blues op zijn welgevulde Fleurs du mal:

https://fleursdumal.nl/mag/bert-bevers-brexit-blues

Verdwenen oester

In zijn prachtlied Song to the siren zong Tim Buckley I’m as puzzled as the newborn child. Oorspronkelijk echter luidde dat I’m as puzzled as the oyster. Klaarblijkelijk schoot zijn vrouw in de lach toen ze dat voor het eerst hoorde waarna hij de tekst wijzigde. De aanvankelijke versie, die hij nota bene in de tv-show van The Monkees opnam, is op YouTube nog te horen.

Origineel project

Een erg origineel project is Elke Lemmens aan het realiseren in Antwerpen: ze neemt voetschrapers onderhanden en creëert daar op verzoek van de eigenaar een miniatuurtafereel in.

De al sedert lang in onbruik geraakte holtes op voethoogte dienden vroeger om de schoenen aan af te kuisen. Lemmens begon met haar eigen schoenschraper, kreeg veel geestdriftige reacties en moet nu zelfs met een wachtlijst werken! Wie haar werk goed wil beschouwen moet natuurlijk wel door de knieën….

Momentopname

De intellectuele spijs die me momenteel nabij is: Wolfstijd – Duitsland en de Duitsers 1945-1955 van Harald Jähner, Musique de la Grèce antique door het Atrium Musicae de Madrid onder leiding van Gregorio Paniagua, De Veer van César van Minske van Wijk en Oscar Spierenburg en De gedichten 1953-2002 van Willy Roggeman.

Onderweg met de tram: Lijn 2 in Görlitz

In Görlitz kun je met Lijn 2 van Königshufen/Am Wiesengrund naar Biesnitz/Landeskrone:

https://www.youtube.com/watch?v=ILCqmmEIrXE

Inwoners door de eeuwen heen

Vond een boeiend filmpje over de verschuivende inwoneraantallen van Europese staten door de eeuwen heen. Interessant: in 1900 had België beduidend meer inwoners dan Nederland. Dat is pas gekanteld in 1933. Ook aardig om te zien aan dit overzicht uit 1900: Frankrijk en Zwitserland zijn de enige landen zonder monarch.

https://www.youtube.com/watch?v=dkhcNoMNHA0

Nader onderzoek vereist

Het oudste luchtvaartmonument in België werd, zo leerde ik van kenner Leo Spiessens beatae memoriae, geplaatst aan het Steen in Antwerpen maar bijna niemand die het weet. Op 1 februari 1902 verongelukte Hauptmann Hans Bartsch von Sigsfeld met zijn ballon Berson in Antwerpen. In treuer Berufserfullung fand hier am 1 februar 1902 seinen Tod Hans Bartsch von Sigsfeld Hauptmann im Luchtschifferbataillon Berlin. luidt de inscriptie op de gedenksteen, die niet alleen vrijwel vergeten is maar klaarblijkelijk zelfs verdwenen nu het Steen wordt verbouwd. Want ik kan hem niet meer vinden. Zou hij als ‘puin’ weggegooid zijn? Ergens opgeslagen? Elders aangebracht? Dit vergt nader onderzoek.

http://www.hangarflying.eu/nl/content/ballonongeval-de-borgerweert

 

Mondvol

Als telefonist(e) kun je beter bij IKEA (“Met IKEA, goedemorgen.”) werken dan bij de Vlaamse Vereniging voor Respiratoire Gezondheidszorg en Tuberculosebestrijding vzw (“Met de Vlaamse Vereniging voor Respiratoire Gezondheidszorg en Tuberculosebestrijding vzw, goedemorgen.”)….

Jottem!

Lekker, er is weer een nieuw deel in de reeks De avonturen van Blake en Mortimer verschenen! Ik schafte me vanmorgen bij de Fnac als eerste een exemplaar aan. De albums werden net uitgepakt. Deel 27 werd geschreven door Jean Dufaux en getekend door Christian Cailleaux en Étienne Schréder. De schreeuw van de moloch is een vervolg op De Septimus-golf (dat weer een ‘vervolg’ was op de klassieker Het gele teken).

Ruisch op de lijn

Ruisch op de lijn in de zin ‘Terwijl er dus nog miljoenen Poolse DP’s repatrieerden naar hun vaderland….’: Repatriëren, waarin re (= terug) en patria (= vaderland) zijn te herkennen, betekent immers ‘naar zijn vaderland terugkeren’. ‘naar hun vaderland’ is dus dubbelop. Overigens betekent DP’s Displaced Persons, ontheemden.

Verwant

Grappig hoe verwant sommige woorden kunnen klinken en ogen terwijl ze helemaal niets met elkaar te maken hebben. Pimpelmees en pompelmoes bijvoorbeeld. Wunderbar!

Vorige eeuws

Je zou bijna vergeten dat we er nog niet zo lang geleden verbaasd over stonden hoeveel informatie je op zo’n floppy diskette op kon slaan. Ondertussen is het ding als vorige eeuws reeds een museumstukje….

De stad groeit

Als je vroeger naar het Noordkasteel fietste en zuidwaarts keek zag je in de verte het silhouet van de stad maar als je naar links keek alleen wat braakliggend terrein en struikgewas. Dat was ook nog zo toen wij hier kwamen wonen. Antwerpen groeit echter. Als je nu bij die bocht van de Schelde staat is links een volledig nieuwe wijk ontstaan: je ziet dan het Museum aan de Stroom en diverse woontorens. Hebben we allemaal gebouwd zien worden.

Je weet het nooit

Neen, je weet nooit wanneer een liedje een klassieker zal worden. Zelfs winst in het Eurovisie Songfestival is daarvoor geen garantie. In 1958 won Frankrijk dat festijn, met André Claveau die Dors, mon amour vertolkte. Kent u het nog? Waarschijnlijk niet. Domenico Modugno deed in 1958, in Hilversum overigens, ook mee. Hij zong Nel Blu Dipinto Di Blu. Zegt dat u niets? Waarschijnlijk wel als u het hoort, want als Volare kent de halve wereld het. Modugno was dus aanvankelijk teleurgesteld, maar de Italiaan zorgde wél voor een klassieker!

Gegroet!

Een mij ontroerende opname gemaakt in tempore non suspecto, 1928: het centraal station van Königsberg in Ostpreußen, nu Kaliningrad in Rusland. Een man die van het perron afdaalt bemerkt de camera en neemt zwierig zijn hoed af. Zou hij er bij stil hebben gestaan dat iemand hem 92 jaar na dato nog eens zou opmerken door die beweging? Wat zou hij gedaan hebben na het verlaten van het station? Zou hij een grote pint gedronken hebben, met een Brezel erbij? Zou hij linea recta naar huis zijn gegaan? Zou hij de nog komende oorlog overleefd hebben?

Oude wereld

In het Germanisches Nationalmuseum in Neurenberg bevindt zich de oudst bewaarde globe ter wereld, destijds niet zo genoemd maar door schepper Martin Behaim (1459-1507) Erdapfel gedoopt. Rechts zie je Europa, links Japan. Van de Nieuwe Wereld geen spoor. Niet verwonderlijk: het ding werd gemaakt in….1492!

H telde lauwevogel

H telde lauwevogel. Huh? Het viel mijn broer op dat hier O en B zijn gesneuveld. Klaarblijkelijk acht niemand het nodig die te vervangen waardoor Hotel De Blauwe Vogel zich als H telde lauwevogel laat lezen.

De eerste

De eerste foto waarop ik werd vastgelegd werd vandaag zesenzestig jaar geleden genomen. Dat gebeurde in elk geval niet op mijn verjaardag want ik ben eigenlijk maar vijf minuten jarig vermits ik om vijf voor twaalf des nachts het levenslicht zag. Ik kan me niet voorstellen dat ze mij toen nog voor middernacht gekuist en aangekleed hebben….

Vertaald

John Irons, die eerder al mijn gedicht Veertig laarzen vertaalde, zette In volle werking naar het Engels om. Dat vers schreef ik vijf jaar geleden voor Omtrent Vincent, een bundel met poëzie die werd geschreven bij werk van Vincent van Gogh. Die werd destijds (Concerning Vincent) vertaald door John Irons. Nu plaatst hij werk daaruit op zijn website:

http://johnirons.blogspot.com/2020/11/bert-bevers-in-volle-werking.html

Vreemde eenden

Ons deel van de wereld doet het, zoals gebruikelijk, goed op de ranglijst van landen met de meeste persvrijheid. Ik meld de Top 15 zoals de situatie dit jaar is, en dan mag u raden welke landen op de plaatsen 6 en 7 horen: 1 Noorwegen, 2 Finland, 3 Denemarken, 4 Zweden, 5 Nederland, 6 …. , 7 …., 8 Zwitserland, 9 Nieuw Zeeland, 10 Portugal, 11 Duitsland, 12 België, 13 Ierland, 14 Estland en 15 IJsland. The usual suspects. In elk geval landen die ik desgevraagd, weliswaar niet helemaal in de juiste volgorde, zelf ingevuld zou hebben. Misschien dat ik in plaats van Portugal en Estland Luxemburg en Oostenrijk zou hebben vermeld maar voor het overige zou ik er niet ver naast hebben gezeten. Welnu, even over de plaatsen 6 en 7. Die worden ingenomen door landen die voor mijn gevoel vreemde eenden in de bijt zijn, maar ze zijn veel braver dan wij veelal denken: het gaat om Jamaica en Costa Rica. Wie zou dat gedacht hebben?

Cinema Navelpluis: Speelgoed

 

Jeugdherinnering

Konstanz 283 – Min 3, Rheinfelden 276 – Min 9, Breisuch 227 – Min 11, Maxau 508 – Min 16, Bingen 280 – Min 8, Kaub 316 – Min 12, Trier 199 – Min 4, Koblenz 325 – Min 15, Keulen 342 – Min 25.

Opgezocht: Jozef Ryelandt

Bladerend in het Modern Woordenboek – Taalkundig Encyclopedisch Geïllustreerd, in 1937 uitgegeven door de N.V. Brepols in Turnhout, kom ik Jozef Ryelandt tegen. Een componist van wie ik nog nimmer had gehoord. Wat is encyclopedisch lezen toch een genot nu ook internet er is. Zou er iets van Ryelandt (die directeur van het conservatorium in zijn geboortestad Brugge was, en de gezegende leeftijd van 95 jaar bereikte) op YouTube te beluisteren zijn? Jawel hoor, zijn Flos Carmeli bijvoorbeeld. Een aangename ontdekking:

https://www.youtube.com/watch?v=ZfzOfZFmhmk

Bespottelijke naam

In mijn geboortestad Bergen op Zoom gaan, zo meldt BN/DeStem, op de hoek van Boerenverdriet en Halsterseweg 74 zorgappartementen gebouwd worden door CareLess Projectontwikkeling. Wat een bespottelijke naam, echt weer een gevolg van het feit dat veel Nederlanders dénken dat ze Engels kennen. Ik begrijp wel wat het reclamebureau dat de naam bedacht bedoelde: Minder Zorg of Zorg Minder maar het heeft er niet bij stil gestaan dat in het Engels careless een woord met een louter negatieve connotatie is. Het betekent achteloos, gedachteloos, luchthartig, nalatig, nonchalant, onattent, onoplettend, onverschillig, onvoorzichtig, onzorgvuldig, slordig. Geen enkele betekenis associeer je toch met zorgeloos wonen? Zorgeloos is in het Engels niet careless maar carefree.

Bourlaschouwburg wordt opgeknapt

Al meer dan driehonderd jaar wordt er theater gespeeld en gemaakt in het hart van Antwerpen, op de Komedieplaats. En ook in de toekomst – als de coronapandemie achter de rug is – moet de Bourlaschouwburg een plek blijven voor hedendaagse podiumkunsten. Het wordt de derde grote transformatie die de Bourla in zijn bestaansgeschiedenis zal ondergaan. Een klein voorbeeld: Het toneel van de schouwburg is momenteel hellend, zoals dat vroeger de gewoonte was. Er zit een verschil van één meter op de voor- en achterzijde van de scene. Die zullen vlak gemaakt worden voor hedendaags theater. De totale projectkosten bedragen 67 miljoen euro. Daarvan draagt Vlaanderen 40 miljoen bij. Voor de overige 27 miljoen staat de stad Antwerpen garant.

Stedenlijstjes

Mijn vriend Albert Hagenaars meldde me dat Nederland op basis van het inwonertal als het een van de staten van Noord-Amerika was het de vijfde staat zou zijn wat inwoners betreft. Een leuk weetje. Dat zette mij ertoe eens na te zoeken waar Antwerpen,  met 526.000 inwoners de grootste stad van Vlaanderen en België, zou staan in de Top 10 van steden met de meeste inwoners in andere landen. In de USA zou Antwerpen tussen Portland en Tucson op de 32^ste plaats staan. In Rusland, tussen Kemerovo en Rjazan, op de 31^ste. In Duitsland tussen Hannover en Neurenberg op de 14^de. In Nederland zou Antwerpen de vierde stad zijn na Amsterdam, Rotterdam en Den Haag maar voor Utrecht, Eindhoven, Tilburg, Groningen, Almere en Breda.

In zowel Denemarken, Finland als Noorwegen zou Antwerpen na de hoofdstad de grootste zijn. In Zweden zou de stad na Stockholm en Göteborg op de derde plaats staan. Dat zou ook het geval zijn in Frankrijk. Na Parijs en Marseille maar voor Lyon, Toulouse, Nice, Nantes, Straatsburg, Montpellier en Bordeaux. Van het Verenigd Koninkrijk zou Antwerpen (na Londen, Birmingham, Glasgow en Sheffield) de vijfde stad zijn (voor Manchester, Edinburgh, Liverpool, Leeds en Bristol). Ook in Italië en Polen zou Antwerpen in de Top 10 staan. In Italië: Rome, Milaan, Napels, Turijn, Palermo, Genua, Antwerpen, Bologna, Florence en Catania. En in Polen: Warschau, Kraków, Łódz, Wrocław, Poznań, Antwerpen, Gdańsk, Szcecin, Bydgoszcz en Lublin. Op 7 en 6 dus. Van IJsland zouden alle inwoners met gemak in de Scheldestad passen. Tot zover dit Gemengd Bericht.

 

De Gekooide Roos

Zwervend over het wereldwijde web kom ik De Gekooide Roos weer eens tegen, een digitaal literair tijdschrift dat ooit gedichten van me publiceerde. Het bestaat niet meer, maar de archivaris van de redactie heeft online wel mooi bewaard wat er zoal van wie in het blad verscheen. Ik bevind me in mooi gezelschap van onder meer Armando†, Tsead Bruinja, Remco Campert, Job Degenaar, Bies van Ede, Remco Ekkers, Adriaan Jaeggi†, Oek de Jong,  Marlise Joubert, Rutger Kopland†, Johanna Kruit, Lennart Nijgh†, Alfred Schaffer, Hans van de Waarsenburg†, L.H. Wiener en Nachoem Wijnberg. Ik schrik er van om te zien hoeveel van deze Gekooide Roos-medewerkers er inmiddels niet meer zijn.

http://www.degekooideroos.nl/

Overbodig

Ik zag op ATV een item over een slakwekerij, een woord dat niet in mijn Van Dale staat en dat ik aanvankelijk las als slak-wekerij. Waarbij ik dacht: “Overbodig, want een slak ís toch al een weekdier?”

Oercomputer

In 1968 begon het voor het eerst een beetje gemeengoed te worden dat zoiets als een computer best wel eens iets zou kunnen worden dat behalve voor defensie ook nuttig zou kunnen zijn voor de burger. Herinner me een spotprent uit De Blikopener, een tijdschrift dat we op school lazen, die een computer voorstelde als een bijna huizenhoog apparaat. In 1968 verscheen eveneens het stripalbum Nero tegen de F.F.F., waarin Adhemar zijn vader de computer toont die hij in elkaar knutselde. Ook die was wat groter dan die waaraan we later gewend zijn geraakt….

aa of oo?

Is het nu speculaas of speculoos? Zijn het twee woorden voor hetzelfde koekje, of zijn het verschillende koekjes? Miet Ooms verrichtte er onderzoek naar. Ik vind het hartverwarmend als mensen zoiets uit gaan zoeken:

https://taalverhalen.be/minionderzoekje/speculoos-of-speculaas/

Niet vergeten

Op het elfde uur van de elfde dag van de elfde maand van het jaar 1918, heden 102 jaar geleden, zwegen de wapenen waarmee een einde kwam aan de Groote Oorlog.

Bijna aaibaar (21)

 

Buitenom

Het beeldige dorpje Stolberg im Südharz heeft een erg mooi Rathaus. En een heel eigenaardig: binnenin bevindt zich niet één trap. Wie op een andere verdieping wil zijn moet daar via de trap naast het gebouw, langs buiten dus, heen.

Leuke woorden

Afzaat, biltong, flots, grobbejanus, hohouwer, martavaan, nefelien, oekeloen, rammelappel, soempitan, tarboesj.