Mosseltijd

Ze zijn er weer: mosselen. Dat wordt smullen vanavond. Met een bak frieten erbij. Wat dacht je dan?

Wat een verschil....

Dat Gent in de vroege middeleeuwen even de grootste stad (groter dan Parijs!) benoorden de Alpen was, wist ik. Waar ik nu van opkijk is dat anno 1061 Palermo reeds 350.000 inwoners had. Ter vergelijking: Londen telde er in datzelfde jaar 12.000….

Oude dienstregeling

Over niet al te lange tijd verlengt De Lijn een van de tramlijnen van Antwerpen naar het noorden, om het nu hippe Eilandje beter bij het openbaar vervoer te betrekken. Maar vroeger ging de tram al veel verder noordwaarts. In pas uit een stofnest opgeduikeld Handelsblad van Antwerpen van donderdag 23 juni 1904 vond ik een oude dienstregeling van de Stoomtramweg-Maatschappij Antwerpen – Bergen-op-Zoom – Tholen. 111 jaar geleden kon je vanuit de grote naar de kleine Scheldestad trammen om 6.50, 10.45, 13.20, 16.55 en 18.25 uur….

Vergrendelde huif

Bij de spoorwegen houden ze er eigen verkeersborden op na. Dit betekent: Mag slechts met gesloten en vergrendelde huif rijden. Of Ne doit circuler qua bachage fermé et verrouillé. Of Nur mit zugemachten und verriegelten Haube befordern. Of Dove circolare solmete con copertone chiuso e con catenaccio.

Noord-zuidverhouding

We zijn gewend om van boven naar beneden te denken. Zo van: Nederland, België, Frankrijk, Spanje. Dat klopt in grote lijnen natuurlijk wel maar ineens zag ik op de kaart voor het eerst bewust dat Vlaamse steden als Aalst, Ieper, Izegem, Kortrijk, Leuven, Oudenaarde, Poperinge, Roeselare en Tongeren allemaal zúidelijker liggen dan Duinkerke! Dat daarmee dus de noordelijkste stad van Frankrijk is. Tot zover dit Gemengd Bericht.

Hamerkoppen

We hebben er in de gerenoveerde volière in de Zoo ‘nieuwe’ vogels bij. Maraboes en monniksgieren, maar ook de niet voor niets zo hetende hamerkoppen. Fransen noemen de Scopus umbretta de Ombrette africaine, maar Duitsers en Engelsen hanteren net als wij respectievelijk Hammerkopf en Hammerhead. Merkwaardig dier.

Dichter zonder naam

Treffend beeld hoor, dat Wilfried Pas maakte van Paul van Ostaijen. Het heeft een mooie plaats op de Wijngaardbrug, maar jammer genoeg koos men voor zijn naam en geboorte- en sterfjaar (1896-1928) slecht materiaal. Vielen eerder al regelmatig cijfers weg, nu is er niéts meer te lezen….

Over de Meir

“We zijn lekker wezen winkelen op de Meir,” hoorde ik een meisje van boven de Moerdijk zeggen. Ze sprak Meir (een oud woord voor meer, het staat gewoon in de Van Dale hoor) uit als meier (het bargoens voor een briefje van ƒ 100). Ik ontmoette ooit zelfs iemand, een Utrechter, die meende dat de straat vernoemd was naar de Israëlische premier Golda Meir en dus uitgesproken diende te worden als mee-ier….

De weerspannige

Vandaag de dag heb je ter Antwerpse rechterzijde vrijpostige media als ’t Pallieterke en ’t Scheldt (wat een fantastische naam toch!), maar ook in de tijd dat het Frans nog deftig heette was er al zo’n soort blad: stuitte op nummer 1 van de 1^ste jaargang van Le tondu récalcitrant, van 13 oktober 1903. De weerspannige geschorene, prachtig! Ondertitel Organe des contribuables anversois, motto Payer et puis mourir (Orgaan van de Antwerpse belastingplichtigen – betalen en dan sterven). 112 jaar oude humor….

Tour de Velovino

Aan 8 auteurs werd gevraagd een gedicht te schrijven die een link legt tussen wijn, fietsen en een lieflijk landschap, bestemd voor een nieuwe fietsroute vanuit Maastricht. De resultaten zijn na te lezen op Tour de Velovino, want zo heet het poëtisch rondje van 77 km (met 9 hellingen) langs de Zuid-Limburgse wijngaarden. De route is uitgewerkt door René Segers van de website Velovino. De dichters die schreven over en voor de Tour de Velovino zijn Bert Bevers, Frans Budé, Patrick Cornillie, Emma Crebolder, Frits Criens, Paul Rigolle, Miel Vanstreels en Willie Verhegghe.

Zie: http://velovino.nl/tourdevelovino/tourdevelovinopoezie/

 

Verschoven verhouding

Weer iets geleerd: zie in een oude Aardrijkskundig Hand-atlas ten gebruike van den Hoogeren Graad de volstrekte bevolking der Europeesche Staten in 1920: in dat jaar telde Nederland (6.900.000) minder inwoners dan België (7.600.000)….

Feestelijk evenement

Wat een evenement toch! Een hele prestatie om dat logistiek allemaal te organiseren. Het was feestelijk in Antwerpen. De renners zijn de stad ondertussen uit….

Zijn 29ste

Dat Cancellara in Vlaanderen tamelijk mateloos populair is wisten we al, maar ook Herr Fabian zelve moet het genoegen doen dat hij zijn 29^ste gele trui door Antwerpen mag loodsen: ook toen de Tour de France vijf jaar geleden de stad aandeed passeerde hij hier in het leiderstricot.

Op naar de Champs Elysées!

Het circus van de Tour de France slaat vanavond de tenten op in de Scheldestad. Wanneer morgen hier de derde etappe (die naar Huy) van start gaat, is het nog maar…. 3164 kilometer naar Parijs!

Andere woorden

Toen we pas in Antwerpen woonden waren er op één dag twee gevallen van taalverwarring. Ik wilde in een winkel op de Sint-Katelijnevest een stekkerdoos kopen. Was er na enige verwarring achter dat zo’n ding hier een prizenbox heet. Daarna was het tijd om voor eten te zorgen. Het gerecht dat ik bij de beenhouwer kocht oogde lekker. “Ge hoeft het alleen maar in de micro te steken!” was die geestdriftig. Een micro was toen voor mij nog de afkorting voor microfoon. Al rap werd het me duidelijk dat hier met micro een magnetron wordt bedoeld. Vanmorgen was ik bij de fijne slagerij Gysels in de Nationalestraat. Voor mij aan de beurt was een sympathieke jonge Nederlander die zorgvuldig koos voor een bereide maaltijd. De hier immens populaire balletjes in tomatensaus, en een portie stoemp. Toen hij had afgerekend kwam hij nog even terug met de vraag “Zijn die bakjes magnetronbestendig?” Waarop de traiteur in kwestie echt moest nadenken. En ik voor de vertaling kon zorgen….

Haverklap om slinger

De Nederlandse uitdrukking om de haverklap luidt in het Vlaams slag om slinger. Het eigenaardige is dat ze volkomen verschillend klinken, maar waarschijnlijk dezelfde oorsprong hebben. Beide uitdrukkingen houden verband met het dorsen, en duiden op elke tweede klap tijdens het dorsen van het graan met de dorsvlegel.

Weelderig

De ridderspoor (Delphinium elatum Excalibur) in ons voortuintje lijkt deze hoge temperaturen uiterst aangenaam te vinden: hoe heter het wordt hoe uitbundiger ze bloeit. Wat een weelderige plant!

Antiek en eeuwig

Древен и вечен. Dat betekent antiek en eeuwig in het Bulgaars, en het slaat op Plovdiv. Al surfend op het wereldwijde web leerde ik zojuist dat dit de langst ononderbroken bewoonde stad in Europa is. Plovdiv was er al toen Troje nog bestond, en Athene en Rome nog moesten worden gesticht. Tot zover dit Gemengd Bericht.

Ver van huis

Nog goed herinner ik me dat ik, het was begin jaren tachtig, in Londen in Sint James Park een broodje zat te eten en dat er plots vier eekhoorns voor mijn voeten zaten. Een ervan was de ons vanouds bekende rode, en die zat op een afstandje. De brutalere waren grijze. Sedertdien is de rode eekhoorn op de Britse eilanden nagenoeg verdwenen door die exoten. Er zijn nóg migrerende eekhoorns: Geertjes zusje betrapte in de tuin een palmeekhoorn. Normaliter komt die voor in Zuidoost Azië en Australië. Ik houd het er maar op dat het een ontsnapt exemplaar van een verzamelaar is, want hoe komt zo’n diertje anders helemaal in Noord-Brabant terecht?

In de groei

Lelijke kleine eendjes zijn het niet meer hoor. Ze lijken ondertussen echt al wel op hun ouders….

Nog net niet

Het is nog nét geen vakantie. Dat viel me op toen ik een klas van  de Sint-Lutgardis richting Stadspark zag kuieren. Tijdens de vakanties worden de uniforme tenues afgeworpen en kleedt iedereen zich weer zoals hij of zij wil. Overigens is ook gedurende het schooljaar de schoenkeuze vrij, zoveel is duidelijk. Als straks het blauw en grijs weer in het straatbeeld opduikt is het duidelijk dat de scholen weer begonnen zijn.

Koffie, broodjes, bier en limonade!

Redelijk ferm ben ik ervan overtuigd dat een boodschap beter overkomt wanneer die gealfabetiseerd wordt gebracht, maar toch klinkt het verdwenen Koffie, broodjes, bier en limonade! beter dan Bier, broodjes, koffie en limonade! Zoiets luistert nauw, valt amper te beredeneren. Daaraan moest ik denken toen ik tot mijn grote plezier ontdekte dat de Nederlandse Spoorwegen weer toestaan dat er versnaperingen op het perron worden verkocht. De jongedame met haar koopwaar voor de buik poseerde vriendelijk, maar toen kwam er juist een reizigster voorbij….

Boeren

Bezig aan De Bulleman & De Vogels, de jongste bundel van de ondertussen 95-jarige dichter Hubert Van Herreweghen. De titel doet me aan vroeger denken. Wij zeiden dan wel niet bulleman, maar bulleboer. Er waren vroeger, zonder negatieve connotatie, wel meer boeren. Behalve de bulleboer de groenteboer, de ijsboer, de kolenboer, de melkboer, de olieboer en de schillenboer. Geen broodboer, pillenboer of vleesboer. Die noemden we gewoon bakker, drogist en slager….

Een boutje en een moertje

O, o, o wat was Bert Bevers een foute jongen in zijn intellectuele vriendenkring toen hij zei dat hij André van Duin leuk vond. Ik word gewoon vrólijk van diens Bananenlied. Hetzelfde geldt Willempie, of  Een boutje en een moertje en een schroeffie en een nippeltje. Om nog maar te zwijgen van de onvolprezen Dik Voor Mekaarshow. Tot zover dit Gemengd Bericht.

Alle beetjes helpen

We mogen sowieso niet mopperen over groenzones in de nabijheid, dus is het verheugend om te zien dat er steeds maar bij komen. Alle beetjes helpen!

Oeps....

Plots herinner ik me dat ik op een braderie in het stadje Tholen aan een kraam tussen tweedehands boeken stond te snuffelen, toen een dame – het was er druk – me op de rug tikte en zei “Pardon mevrouw, mag ik er ook even bij?” Toen ik me omdraaide trok ze wit weg. Op ‘het eiland’ waren ze begin jaren zeventig duidelijk nog niet gewend aan mannen met lang haar. Ik droeg nochtans een broek. Waren vrouwen met broeken aan er al wel gewoon?

Mooi rood is niet lelijk

Je zou het nu niet meer zeggen maar eigenlijk heb ik ros haar. Vermits ik dientengevolge ervaringsdeskundige ben durf ik de stelling aan dat de haarkleur van het meisje voor me in de bus niet haar natuurlijke is….

Overzichtelijk

De officieel (door het Guinness Book of Records als zodanig erkende) kleinste stad met stadsrechten ter wereld is de Kroatische stad Hum, met 23 inwoners en amper 12 huizen. Lekker overzichtelijk!

http://www.hum.hr/

Klaprood

Je hoeft niet per se Flanders Fields in te gaan om bloeiende klaprozen tegen te komen. Hier op het kruispunt voor de deur staan er momenteel heel wat te pronken. Tijd voor een neologisme: ze zijn klaprood!

Waar beginnen?

Een van de meest geliefde producten van België is de chocolade. “Mmmm, wat een welgevulde doos,” hoor ik hier gedacht worden. Waar te beginnen?

Kom maar op met die bliksem!

De zomer is officieel begonnen maar het lijkt wel herfst. Geen probleem, want dat is ons lievelingsseizoen. Door die donkere luchten vallen me hier en daar ornamenten op waar ik normaliter aan voorbijloop. “Kom maar op met die bliksem!” lijkt dit beeld uit te stralen. Zouden die bliksemschichten ook als bliksemafleider fungeren?

Uit de kast (XXXVI): Juliën Holtrigter

Een keer in de maand ga ik voor deze rubriek voor de poëziekast staan om daar met de ogen gesloten een willekeurige bundel uit te plukken en daaruit een willekeurige bladzijde op te slaan. Ditmaal pakte ik Raadselwater van Juliën Holtrigter (De Harmonie, Amsterdam, 2015). Daaruit bladerde ik ‘blind’ De oermens (bladzijde 46) op:

We zaten halfnaakt tot laat in de bosjes

achter ons huis, de lucht was drukkend.

We voelden ons primitief met onze iPads,

apps en gin-tonics.
Zo zat de oermens te koekeloeren
maar, haha, met beduidend meer haar.

Lees eens voor, zei Swaantje, toen ze me

plotseling driftig zag schrijven.
Ze gaf me mijn bril en vulde de glazen.

Ik kon mijn handschrift maar amper lezen:

We zaten naakt in de tuin en hoorden iets suizen.
Een satelliet kroop misschien wel voorbij.

De roep van een bosuil bleek het alarm

van een auto te zijn.

Opgevorderde schoonheid

Wat een fantastische foto: de Bremen op het punt van uitvaren. Het schip bestaat jammer genoeg niet meer. Zou graag eens aan boord gegaan zijn van deze Schnelldampfer. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd deze schoonheid opgevorderd. Hieronder is ze te zien in camouflagebeschildering, bewapend en al. De Bremen brandde in 1941 uit.

Een smakelijk perk

Zeg niet zomaar ajuin tegen ajuin. Dit perk in de Hortus Botanicus hier om de hoek is volledig gereserveerd voor de vele varianten van die heerlijke groente. Er groeien hier niet minder dan 35 soorten allium.

Momentopname

De cultuurdragers die me vanochtend nabij zijn: Nieuwe sterrenbeelden van Peter Verhelst, Tweede gedichten van Jacques Hamelink, Trois couleurs: Bleu, Blanc en Rouge van Krzysztof Kieslowski, Low van David Bowie en Requiem – In memoriam Josquin Desprez van Jean Richafort door het Huelgas Ensemble onder leiding van Paul Van Nevel.

De eerste

Herinner me, op YouTube een documentaire over deze fenomenale muzikante bekijkend, nog haarscherp welk een overdonderende indruk haar debuutsingle Wuthering Heights maakte. Wat ik niet wist, en nu wel weet, is dat Kate Bush daarmee de eerste vrouwelijke artiest ooit was die in het Verenigd Koninkrijk een nummer 1-hit scoorde met een zelfgeschreven nummer.

Waterraven

Aalscholvers (deze exemplaren spotte ik terwijl ze een blauwe reiger op bezoek hadden), ook wel schollevaar, aalduiker of waterraaf genoemd, werden in de middeleeuwen, evenals de valken, aan vorstelijke hoven als huisdier gehouden. De gastheer vermaakte zijn vrienden door de vogels in speciaal ingerichte vijvers naar vis te laten duiken. Om hen het inslikken van de buit te beletten deed men eerst een ring om de nek. Als ze genoeg vis hadden gevangen kregen ze een deel van de buit. Naar het schijnt bestaat deze vorm van visvangst nog in het Verre Oosten.

Reuzin om de hoek

Komend weekeinde is Royal de Luxe in Antwerpen met een nieuw reuzenspektakel. Na de doortocht van De Olifant en later die van de Kleine Reuzin en De Duiker is het nu de beurt aan de Kleine Zwarte Reus (die hier 17 jaar geleden ook al was) en Oma Reuzin. Omdat zo’n mens natuurlijk wat krachten op moet doen voor een dergelijk evenement heeft ze zich hier om de hoek alvast wat te rusten gelegd….

Op het wereldwijde web is de passage van die onvergetelijke olifant te raadplegen. Wat waren we onder de indruk:

https://www.youtube.com/watch?v=_Qa2HMpiQuc

Varianten

Wat een eenvoudig kinderspeeltuig toch allemaal voor een fraaie namen blijkt te hebben. Glijbaan, schuifaf en rijsaf zijn niet de enige: twee andere trouwe Vlaamse lezers laten weten dat zij altijd respectievelijk afritser en slijderbaan bezigden.

Variant

Niet iedereen gebruikte schuifaf (ik kwam het woord in een archief tegen in de begroting van een Vlaamse Kermis). Een trouwe lezer meldt dat hij als kind altijd rijsaf zei tegen het toestel dat in het Algemeen Nederlands glijbaan wordt genoemd. Bedankt Leo!

Een treffend woord

Een van de charmantere oude Vlaamse woorden vind ik schuifaf. Nederlanders kennen het woord niet, maar het díng wel, en dat al sedert hun jongste jaren: een schuifaf is namelijk een glijbaan. Ik vind het wel een treffend woord.

Verdwenen vorsten

Zo lang hebben we de € nou ook weer niet, maar nu al zie je ook aan de munt hoe de tijd onverbiddelijk voortschrijdt: in mijn beurs viel het me zojuist op dat er drie geldstukken in zaten met reeds verdwenen vorsten op de revers: Albert II, Beatrix en Juan Carlos….

Wie we daar hebben

Ik dacht dat ondertussen alle foto’s van Adolf Hitler in de Groote Oorlog wel zo’n beetje bekend waren, maar er duikt er in Hitler aan het Westfront (rijkelijk geïllustreerd boek van Dr. Henk van Capelle en Dr. Arie-Pieter van de Bovenkamp) een op die ik nog nooit zag: koerier Hitler in de Rue Faidherbe in Fournes-en-Weppe, in vol marstenue op weg naar het stafkwartier om nieuwe orders in ontvangst te nemen. Een foto uit mei 1915. Een kwart eeuw later ging hij, toen Führer, daar nog eens een kijkje nemen.

Schalullen

“Zijn er geen schalullen binnengekomen?” vroeg ik de verantwoordelijke van de afdeling groenten. “Helaas niet, ik verwacht er morgen weer.” Niemand in Vlaanderen die hier vreemd van ophoort. In Nederland echter is er vrijwel niemand die weet wat schalullen (lees: bosui, lente-ui, sla-ui of pijpajuin) zijn. Eerder denken ze vermoedelijk aan de pop van Wiske.

Een goede zaak

Las, in Trouw, dat die krant – waarmee ze een goed voorbeeld geeft – steeds vaker de moeite neemt indien mogelijk (en het is natuurlijk bijna altíjd mogelijk) een Nederlands equivalent voor Engelse woorden te gebruiken. Voor downloaden is er al een tijdje binnenhalen, en nu verschijnt voor het antoniem uploaden ook steeds vaker opladen.

Duitse Zee

Reeds járen hangt hier een oude kaart van Europa aan de muur. Corrigé et Augmentée en 1802 par J. G. Boniselle à Paris. Daarop heet de Krim l’Etat du Kan des Tartares, en Noord-Afrika Côte de Barbarie. Pas nu valt het me op dat het stuk Noordzee van Denemarken tot Het Kanaal op deze prent Mer d’Allemagne heet. Onze kusten hebben dus even uitgezien op de Duitse Zee….