Snijplank in 17 talen

Verkehrssprache

Eigenlijk zou het een goede zaak zijn mocht het Duits de diplomatieke voertaal in de Europese Unie worden. Zeker nu na het Brexit-referendum straks Ierland en Malta nog de enige EU-landen zijn met het Engels als officiële taal. Het Frans is een officiële taal in België, Frankrijk, Luxemburg en Zwitserland maar heeft toch al veel van zijn ooit internationale glans verloren. En het Duits? Dat is een officiële taal in niet minder dan zéven EU-landen: België, Denemarken, Duitsland, Italië, Liechtenstein, Luxemburg en Oostenrijk. En ook nog eens in  Zwitserland.

Vakantie, hè?

Hoewel ze hier en daar (neem nu het Verenigd Koninkrijk, waar er zonder verkiezingen zomaar een nieuwe regeringsleider mag komen) af en toe obsoleet overkomt, is democratie in se een niet verwerpelijk systeem. Toch zou ik wel eens willen dat er wat meer met de vuist op tafel werd geslagen. Zo van: “En tóch gaan we het zó doen.” Maar ja, het is vakantie hè?

Mooie lettertypes (23)

Houdt voet bij stuk!

Wetenschappers weten nog stééds niet waarom poezen spinnen. En dat moet maar zo blijven, ben ik met Paul De Wispelaere eens: “Het is een verheugende gedachte dat onder die vertrouwde fluweelzachte vacht een eeuwenoud mysterieus organisme functioneert dat tot nu toe de greep van de vorsers heeft weerstaan. Houdt voet bij stuk, jongens, zeg ik, laat jullie dat schone dichterlijke geheim niet ontfutselen. Want hoe meer we aan de weet komen, hoe banaler, grauwer en verschrikkelijker de wereld wordt.”

Leuke woorden

Badjing, diaforese, eigenschipper, fokkenschoot, geelkeelfrankolijn, hakklauwer, inkeling.

Moederkesdag

Vrijwel overal in het westen wordt moederdag gevierd op de tweede zondag in mei. Hier niet. In Antwerpen staat moederdag voor 15 augustus (Onze-Lieve-Vrouw Hemelvaart, of Moederkesdag) op de kalender. Omdat Maria de beschermheilige van de stad is. Het is hier vandaag dan ook zondag.

Hommage

Neen, dit zijn géén door Hergé getekende plaatjes. Eric Heuvel en Martin Lodewijk betonen in hun reeks January Jones, waarvan ze respectievelijk tekenaar en scenarioschrijver zijn, regelmatig eer aan de Meester van de Klare Lijn door personages of scènes uit de avonturen van Kuifje in January’s belevenissen te integreren. Leuk puzzelwerk voor de liefhebber.

Kringloop

Van Fleurs du mal maakt voortaan ook mijn gedicht Kringloop deel uit:

http://fleursdumal.nl/mag/bert-bevers-kringloop

Sterke definitie

Tref een sterke definitie van de hand van Paul De Wispelaere, wiens Het verkoolde alfabet ik weer eens aan het lezen ben: “De herinnering is het domein waar het voorbije als voorbij, het verlorene als verloren en het onbereikbare als onbereikbaar moeten worden bewaard. Dat is haar paradoxale functie.”

Nachtmerries

Goed, er is een overeenkomst tussen nachtmerrie en nightmare en tussen mareritt (Noors) en mareridt (Deens), maar voor het overige valt me op hoe weinig verwantschap nachtmerrie in de meeste nabije talen kent: Alptraum (Duits), painajainen (Fins), cauchemar (Frans), szempontból (Hongaars), incubo (Italiaans), koszmar (Pools), pesadilla (Spaans), noční můra (Tsjechisch), kâbus (Turks) en mardröm (Zweeds). Tot zover dit Gemengd Bericht.

Kwaliteitsvoller

Niet alleen waren naar mijn smaak auto’s vroeger mooier, ook de advertenties ervoor waren kwaliteitsvoller dan de moderne….

Billenboom

Toen we deze stevige kastanje passeerden zei Geertje: “Die zou door Jan Wolkers zonder enige twijfel tot de billenboom gedoopt zijn geweest.”

Mooie lettertypes (22)

Onmogelijke vogels

Toen we daarnet op de radio Vera Lynn There’ll be bluebirds over the white cliffs of Dover hoorden zingen, vroeg ik me ineens af of de Engelsen nou zulke megalomanen zijn dat ze echt denken dat hun fauna samenvalt met die van de Nieuwe Wereld, of dat het door de onbekendheid van de Amerikaanse tekstschrijver Nat Burton met de wereld buiten de Verenigde Staten komt (vermoedelijk het laatste): feit is dat de bluebird (de sialis) een lijstersoort is die alléén in Amerika voorkomt. Het is nog een standvogel ook, dus boven Dover vliegen is gewoon een onmogelijkheid….

Momentopname

Op de werktafel hic et nunc: De Zondag met de kop Gouden Greg, het tweede seizoen van de fascinerende reeks Les revenants, Motetten van Anton Bruckner en Hangmat voor Henoch van Hans Vlek.

Overpeinzing

Mooie overpeinzing (in De vrijheid om te twijfelen) van Rik Torfs, die graag naar de mis gaat: ‘In de kerk heeft het minder belang dan waar ook dat God bestaat. Je laat hem vrij om daar zelf over te beslissen. Eeuwenoude rituelen dringen nooit hun betekenis op. Ze bestaan op zichzelf. Ze verwijzen naar zichzelf. Ze verzamelen tijdeloze wijsheid. Wijsheid dwingt niemand. Integendeel, zij deinst terug voor wie zich van haar meester wil maken. Zij vlucht voor wie vol is van zichzelf, zij vraagt leegte en vult haar nooit.’

Goud voor Greg!

Wat een fantastische bekroning van een supersterk seizoen voor Greg Van Avermaet: een Olympische gouden medaille op de Copacabana. Wunderbar!

Huize Gilliams

Niet alle projectontwikkelaars zijn cultuurbarbaren: in de Lange Gasthuisstraat hier om de hoek wordt het gebouw waar Maurice Gilliams heeft gewoond verbouwd tot….Gilliams-lofts! Mooi eerbetoon aan de grote auteur. Op www.mauricegilliams.nl, de boeiende website die Hans Kleiss onderhoudt, is een aantal opnamen van de dichter Gilliams te horen:

http://www.lyrikline.org/es/poemas/bronnen-der-slapeloosheid-1652#.V6L9KVSLTIU

Opgepast!

Hoewel het Nederlands een van de drie officiële talen van België is, zijn er heel wat verschillen met de noordelijke variant ervan. Sommige woorden ogen en klinken weliswaar hetzelfde maar hebben een andere betekenis. Neem poepen en vogelen. In Vlaanderen betekenen die allebei geslachtsgemeenschap hebben, iemand beslapen. Opgepast dus!

1933

De De Keyserlei in 1933. Wat een sfeervolle foto met die glanzende straten, die fraaie klassieke auto en het Centraal Station in de achtergrond slechts als vermoeden figurerend. Ik zou daar en toen met de teletijdmachine best eens een kijkje willen gaan nemen.

Paradise

In Galerie De Zwarte Panter aan de Hoogstraat in Antwerpen is nog tot 11 september Paradise van Benjamin Demeyere te zien. Om het jaar stelt Benjamin tijdens zijn zomerexpositie scherp op een ander aspect van zijn werkelijkheid. Zijn paradijs kan in elk geval niet zonder vogels. Ik voelde me in De Zwarte Panter een beetje als in een volière….

http://www.deserteur.be/

Een eerste passage

Voor de eerste keer de nieuwe fietsers- en voetgangersbrug die over de Italiëlei voert genomen. Ook van binnen ziet het ding er aardig uit….

http://meergemengdeberichten.blogspot.be/2016/07/geslaagd.html

Mooie lettertypes (21)

Uit de kast (L): Jacques Hamelink

Eens in de maand ga ik voor deze rubriek voor de poëziekast staan om daar met de ogen toe op goed geluk een bundel uit te plukken en daaruit een willekeurige bladzijde op te slaan. Ditmaal pakte ik Geest van spraak & tegenspraak van Jacques Hamelink (De Bezige Bij, Amsterdam, 1971). Daaruit bladerde ik ‘blind’ bladzijde 45 op, met Steentijd:

Klusters bitter kristal spieden

sedert steentijd

naar de delfstof van je lach

om mee te bevriezen.

de ziende zandkorrel botst

tegen zijn konfrater

en herleeft aan je oogharen

als diamantharde tijdkoude traan.

het wordt ijsgroen in de wereld,

de doden liggen onrustig

van onderkoeld vergaan.

Vroeger mooier

Ik geef niets om wagens, heb zelfs niet eens een rijbewijs, maar naar de stoet van klassieke automobielen die eens per jaar het kruispunt hier passeert kijk ik immer met veel plezier. Naar mijn bescheiden mening maakten ze vroeger mooiere auto’s….

Veel gelijkenissen

Boeiende dagboeknotitie van Patrick Cornillie in zijn (overigens aanbevelenswaardige) boek De weg naar Ghisallo, waarin hij op een rijtje zet hoe een fiets in verschillende talen wordt genoemd. Veel etymologische gelijkenissen: tussen velosiped (Azerbeidjaans en Oezbeeks) en velosipēds (Lets) bijvoorbeeld. Veel overeenkomsten ook tussen bicycle of bike (Engels), beic (Welsh), bicycle (Georgisch), bicikli (Hongaars), bicikl (Bosnisch, Kroatisch en Slovaaks), bicicleta (Portugees en Spaans), bisikleta (Turks), biçikletë (Albanees), bicicletta (Italiaans), bizikleta (Baskisch), bicicletă (Roemeens), cykel (Deens), sykkel (Noors) en cykel (Zweeds). Lijken daar niet op: fiets (Nederlands en Afrikaans), rothar (Iers), kolesa (Sloveens), Fahrrad (Duits), rower (Pools), Polkupyörä (Fins), reiðhjól (IJslands) en jízdní kolo (Tsjechisch). Ik ben dol op dergelijke overzichtjes!

Een bergtop als cadeau

Binnenkort viert Finland het feit dat het land een eeuw onafhankelijk is. Noorwegen wil dat niet ongemerkt laten passeren, en de buren een bergtop ten geschenke doen: de Haltitunturi is met 1324 meter de hoogste berg van Finland. Langs de Noorse kant telt de top 1331 meter. Noorwegen wil nu de grens dusdanig verleggen dat het hoogste punt van Finland zeven meter hoger wordt. Voor dergelijke heerlijke nieuwtjes lees je toch dagelijks de kranten?

Geheimzinnige foto

Dit heb ik altijd een mysterieuze opname uit de familiecollectie gevonden. Zeven jongedames en één man. Maar dat is dan wel mijn toekomstige vader. Zes meisjes dansen met elkaar, een ervan met hem. In een bos. Waar zou de muziek vandaan gekomen zijn? Pa werd vandaag exact een eeuw geleden geboren en lijkt hier zowat 21, 22. Het moet dus 1937 of 1938 zijn geweest. Mijn moeder is er niet bij want die was vijftien jaar jonger dan mijn vader. Er staat niets achterop de foto. Het zal geheimzinnig blijven….

Een land van blaffeturen

Terwijl ik op ons terras van een sigaartje zat te genieten hoorde ik weer wel twee rolluiken (blaffeturen) naar beneden knarsen. Ineens moest ik denken aan de fietstocht die we met een Vlaamse vriend door mijn geboortestad Bergen op Zoom maakten. Regelmatig stopte hij voor een in onze ogen willekeurig huis om dat te bestuderen als ware het een museum. Hij kon er maar niét bij dat je ’s avond zomaar overal naar bínnen kon kijken. Mensen aan tafel kon zien, of voor de televisie. In België kan dat niet.

Mee eens

Ben het volledig eens met mijn leeftijdgenoot (nou ja, bijna - ik ben een dag ouder) Benno Barnard die in zijn boek Een vage buitenlander vindt dat hoi polloi bepaalde zaken niet vanzelfsprekend toe mogen vallen: “In mijn Europa zou het gebruik van computers slechts worden toegestaan aan diegenen die voor een hardvochtig examen algemene ontwikkeling zijn geslaagd.” Wat mij betreft zou hetzelfde moeten gelden voor stemgerechtigden.

Afstand/Distance

Dat Franstaligen breedsprakiger zijn dan Vlamingen en dientengevolge meer woorden gebruiken was me al bekend, maar dankzij Hans Mellendijk weet ik nu ook dat ze er langer over doen om eenzelfde bestemming te bereiken….

http://smelsslems.blogspot.be/2016/07/elders_25.html

Mooie lettertypes (20)

Levend oud

Eigenlijk merkwaardig hoe een dode taal als het Latijn wel nog steeds hoog wordt geacht. Jan Bloemendaal, auteur van Latijn. Geschiedenis van een wereldtaal, vraagt zich zelfs af of het wel een dode taal ís vermits er nog steeds nieuwe Latijnse woorden bijkomen om nieuwigheden te beschrijven. Als voorbeeld geeft hij de verhalen rond Nijntje. Die worden vertaald in het Latijn. Nijntje heet in de (laten we het beter daar op houden) oude taal Miffa. Bijvoorbeeld Nijntje aan zee verscheen reeds als miffa ad mare.

Zomaar een rijtje (V)

En zomaar een lijstje met enkele actrices naar wie ik graag kijk: Marita Breuer, Julie Christie, Cathérine Deneuve, (de jonge) Faye Dunaway, Ava Gardner, Jessica Lange, Sophia Loren, Virginia Mayo, Helen Mirren, Barbara Sarafian, Audrey Tautou en Liv Tyler.

Zomaar een rijtje (M)

Zomaar een rijtje met wat acteurs naar wie ik graag kijk: Klaus Maria Brandauer, Robert Donat, Travis Fimmel, Bruno Ganz, Cary Grant, Derek Jacobi, Marcello Mastroianni, Victor Mature, Robert Mitchum, Peter O’Toole, Jason Statham, Peter Ustinov, Denzel Washington en de jonge Johnny Weissmuller.

Prima inter pares

Paus Franciscus heeft de herdenkingsdag van Maria Magdalena, 22 juli, verheven tot liturgische feestdag. Maria Magdalena is als apostola apostolorum niet alleen de dertiende apostel maar de facto zelfs de prima inter pares. Maria Magdalena is immers aanwezig bij alle belangrijke gebeurtenissen rond Jezus. In het Johannesevangelie is zij zelfs de eerste aan wie hij na zijn verrijzenis verschijnt.

Parijzer bruggen revisited

Het is al weer een paar jaar geleden dat ik Stroomafwaarts afrondde, de blog waarvoor ik alle Parijzer bruggen afliep. Tijd om die weer eens onder de aandacht te brengen:

http://stroomafwaarts.blogspot.be/

Leuke woorden

Affixoïde, bleesbaak, onderwaterwapen, pintelieren, sierteeltsector, werfuitrit, zwaardadel.

Draaimolen met geschiedenis

Op de cour van het Sint Angela Instituut in Tildonk staat nog immer een draaimolen uit….1890! Het ding draait nog steeds, zij het wat stroef. Je hoeft weinig moeite te doen je voor te stellen hoe vele generaties meisjes hier giebelend rond hebben gedraaid.

Schubvleugelig bezoek

Het doet me genoegen dat ons balkontuintje, midden in de stad toch, aantrekkelijk blijkt voor bijen en vlinders. Zag nu een citroenvlindertje (Gonepteryx rhamni) op de lavendel.