Onderweg met de tram: Lijn 1 in Torun

Deze keer een kijkje door de voorruit van Lijn 1 tijdens de rit van Olimpijska naar Uniwersytet in Toruń:

https://www.youtube.com/watch?v=0qDj9VVhD2c

Zomaar

Af en toe, ook op de kortste dag van het jaar, is het gewoon zomaar aardig om feiten te vergelijken. Bijvoorbeeld: Australië meet 7.692.024 vierkante kilometer, de Benelux 74.657. En: Australië telt dik 25 miljoen inwoners, de Benelux dik 29 miljoen. Tot zover dit Gemengd Bericht.

Op De Schaal van Digther

Van het onvolprezen literaire magazine De Schaal van Digther mogen sinds deze week ook mijn gedichten Verdoffing, Verval en Enkel bewijs deel uitmaken. Alain Delmotte liet me weten dat hij dat ‘mooie, compacte, taaie gedichten’ vindt. Een dergelijk compliment van zo’n meneer doet een mens deugd….

http://digther.blogspot.com/search/label/Bert%20Bevers

Orangeriebeelden

Nou kom ik al zo lang zo vaak in de Kruidtuin hier om de hoek en pas nu vielen me twee borstbeelden op in de Orangerie, destijds ontworpen door Pierre Bourla naar wie de schouwburg wat verderop en onze straat zijn vernoemd, langs Den Botaniek. Het mag geen verbazing wekken dat het de beelden van twee botanici betreft: Carl Linnaeus en Antoine de Jussieu.

 

Beter dan blind

Over de afbeelding kunnen de smaken verschillen, maar ieder weldenkend mens zal het er mee eens zijn dat zo’n kleurrijke opvulling van een zijgevel aantrekkelijker is dan een blinde.

Wintertruientijd

Het is weer bijna Kerstmis en dus hult weerman Benjamin Stöwe zich dagelijks in een andere bij dit jaargetijde passende trui. Volgens mij heeft hij thuis alleen voor zijn wintertruien al een volledige kast nodig.

 

Eén keer thuis

De interland Nederland-Cyprus in het Oosterpark in Groningen was Dick Nanninga’s laatste interland. Merkwaardigerwijze was het tevens de éérste wedstrijd waarin hij als beroepsvoetballer thúis speelde. Nanninga (1949-2015), tijdens de WK-finale in 1978 even een nationale held, werd geboren in Groningen maar speelde als prof nooit voor de plaatselijke FC. Hij verdedigde de kleuren van Veendam, Roda JC en MVV waardoor hij het Oosterpark alleen maar als bezoeker aandeed. Behalve dus bij zijn laatste wedstrijd als international.

Een bijzonder elftal

Op zondag 22 februari 1981 werd in het Oosterpark in Groningen de WK-kwalificatiewedstrijd Nederland-Cyprus afgewerkt. Er verscheen toen een bijzonder Oranje op de grasmat. Hier ziet u staand van links naar rechts Pim Doesburg (PSV), Hugo Hovenkamp (AZ’67), Jos Jonker (AZ’67), Ronald Spelbos (AZ’67), Johnny Metgod (AZ’67) en Frans Thijssen (AZ’67) en gehurkt Peter Arntz (AZ’67), Romeo Zondervan (FC Twente), Cees Schapendonk (MVV), Pier Tol (AZ’67) en Jan Peters (AZ’67). Arntz werd vervangen door Dick Nanninga (Roda JC), Pierre Vermeulen (Feyenoord) viel in voor Pier Tol. Nederland won met 3-0 dankzij treffers van Hovenkamp, Schapendonk en Nanninga. Het was voor Schapendonk en Zondervan hun énige interland. Maar wat deze selectie zeer bijzonder maakte was het feit dat er niet één speler van Ajax voor deze wedstrijd was opgeroepen. 

Hoeveel zijn het er nu?

Vroeger moest je op school nog lijstjes uit je hoofd leren. Mijn moeder beatae memoriae kreeg er tijdens de aardrijkskundelessen de Kleine Soendaeilanden zo ingestampt dat ze tot op hoge leeftijd desgevraagd (Niet dat dit nog vaak gebeurde, maar soit) Bali, Lombok, Soembawa, Soemba, Flores en Timor op kon dreunen. Bij de herinnering aan dat rijtje ging ik eens opzoeken hoeveel eilanden Indonesië eigenlijk heeft.

Duidelijk is het land ’s werelds grootste eilandstaat maar uit hoevéél eilanden de archipel nou feitelijk bestaat is niet helder. Volgens Wikipedia 16.056, maar volgens verschillende schattingen tussen de 13.466 en 18.203. Volgens de Indonesische overheid gaat het om 14.572  eilanden (met veel onbekende namen als Batjan, Karakelong en Yamdena) waarvan er 2.342  bewoond worden. Het CIA World Factbook rept van 6.000 bewoonde eilanden. Onduidelijkheid alom eigenlijk. Hier mag nog eens goed geteld gaan worden.

Nee maar....

Taal blijft toch een wonderlijk fenomeen, dat me nog steeds kan verrassen. Zo ontdek ik nu pas dat snor, ik heb nota bene zelf een forse, in eerste instantie een vróuwelijk woord is. Knevel is dan wel weer ‘gewoon’ mannelijk….

https://meergemengdeberichten.blogspot.com/2016/03/goh.html

Met Petrarca op reis

Mijn gedicht Petrarca reist ongewapend door de Ardennen, verscheen oorspronkelijk in nummer 79 van het literair tijdschrift De Brakke Hond, en later in mijn bundel In de buurt van de wereld. Het gedicht werd ook meegenomen in De scheurkalender van de poëzie 2013, die ik in de kast weer eens tegenkwam. Samensteller Chrétien Breukers schreef erbij: ‘Dit is een mooi gedicht, maar mijn aandacht werd na eerste lezing vooral getrokken door ‘de wilde weit’. Ik wist niet wat dat was. Na enig zoeken, bleek het een plant, een onkruid. Op de foto die ik via Google vond herkende ik het groeisel. Ineens werd de plassende Petrarca, tussen dat onkruid, voorstelbaar. Ik zag hem voor me, in zijn gewaad, de boog urine richting de grond; op de achtergrond snuivende paarden.

Ik hield het hele gedicht voor een fantasie, een hersenspinsel van de dichter, die in een luimige bui had besloten om Petrarca eens richting de Ardennen te verplaatsen. Niets is minder waar! In een boek van Catharina Ypes, Petrarca in de Nederlandse letterkunde (uit 1934) is te lezen dat de dichter wel degelijk ter plaatse was. Sterker, hij had er een goede vriend, ‘Het was: Ludovicus Sanctus, of in zijn moedertaal: Lodweij Heiligen van Beeringen, aldus genoemd naar zijn geboorteplaats in Belgisch Limburg’. Zo kwam ik, via onkruid en een boek van Ypes, in mijn geboortestreek terecht. Een bijzondere streek, want de dichter Petrarca heeft er nog rondgelopen. Ik wist ineens niet wat ik las.’ Leuk dat een gedicht iemand zo ‘aan het werk’ kan zetten.

https://fleursdumal.nl/mag/bert-bevers-petrarca-reist-ongewapend-door-de-ardennen

Geen ja

Graag lette ik goed op bij de lessen Latijn, en quasi dagelijks ervaar ik dat ik er nog steeds plezier van heb. Maar het staat me niet bij dat ons ooit expliciet is verteld dat het Latijn geen woord voor ja heeft. Realiseer me dat bij het lezen van YES, een gedicht van Robert Graves dat begint met The Romans had no word for YES. In de praktijk gebruikte men woorden als sic en ita, die weliswaar van instemming getuigen maar niet duidelijk als ja maar eerder als inderdaad.

Bijzonder buurtje

Een van mijn lievelingsschilders is Lourens Alma Tadema, later Sir Lawrence Alma Tadema (1836-1912). Na zijn studie aan de academie in Antwerpen verhuisde hij naar Londen waar hij grote faam verwierf. In 1884 kocht Tadema de monumentale villa 34 Grove End Road, die door hem op kostbare wijze werd verfraaid: de interieurs hadden decoraties van zeegroen marmer en waren voorzien van parket, dat men slechts met sloffen aan mocht betreden; er was een atrium met mozaïekvloer, een atelier met een grote apsisvormige afsluiting, een hal met 45, door vrienden geschilderde panelen en een tuin met colonnade. Het was er alsof men een schilderij van de meester zelf binnenstapte.

Hij ontving er vele beroemdheden als John Millais, Henry Irving, Oscar Wilde, Enrico Caruso en Pjots Iljitsj Tsjaikovski. Ook Louis Couperus bezocht hem hier. 34 Grove End Road ligt in een bijzonder buurtje. De huidige bewoners weten waarschijnlijk niet beter dan dat er dagelijks hordes ‘zebrapadtoeristen’ passeren want op de hoek bij 34 Grove End Road begint Abbey Road, en schuin aan de overkant liggen de befaamde Abbey Road Recording Studios….

https://nl.wikipedia.org/wiki/Lourens_Alma_Tadema

Smakelijk!

Een van de beste verbeeldingen van de nakende effecten van de Brexit vind ik nog steeds deze, die ik aantrof bij Hans Mellendijk.

Baas boven baas

32 oogt aardig, maar in Maldegem halen ze daar hun neus voor op. Daar hebben ze een straatnaam die niet minder dan 40 letters telt: de Burgemeester Charles Rotsart de Hertainglaan. De langste straatnaam in Nederland telt er 50: de Laan van de Landinrichtingscommissie Duiven-Westervoort, in Duiven.

De langste straatnaam van Antwerpen

Voor het Instituut voor Nutteloze Onderzoeken (IVNO) heb ik eens uitgezocht wat de langste straatnaam in de gemeente Antwerpen is. Ik kwam tot een Top 5. De Pieter Jozef Nauwelaertsstraat telt 28 letters. Er zijn er twee met 29 letters: de Prinses Josephine-Charlottelaan en de Professor Van den Wildenberglaan. Tot 30 letters schopt het de Zusters van onze Lievevrouwstraat, en tot 31 Omheining der Statie van Borgerhout. Op nummer 1 staat, met 32 letters, het Burgemeester Edgard Ryckaertsplein. Overigens zijn de kortste straatnamen in Antwerpen Bist, Laar en Meir. Tot zover deze mededeling van het IVNO.

Interview op Meander

In Alkmaar verscheen vandaag op het literaire magazine Meander een weergave van het vraaggesprek dat Alja Spaan met me had, plus drie gedichten.

https://meandermagazine.nl/2020/12/wanneer-de-inspiratie-er-is-moet-je-aan-de-slag/

Doen ze dat nog?

Een van de geluiden die onmiskenbaar hoorden bij de voorjaarsschoonmaak was dat van het mattenkloppen. Zouden er in onze contreien anno 2020 nog mensen aan voorjaarsschoonmaak doen? Zouden er nog mattenkloppen?

Leuke woorden

Bommelgat, dalver, elfproef, fladderak, griloog. knab, mezekouw, oelder, peauter, slikslee, tenrek, valversnelling, walkvat.

Populair

Bezig in Keizers sterven niet in bed van Fik Meijer. Boeiend boek. Verrassend ook soms. Wij stellen ons Nero voor als een machtswellusteling, maar zijn onderdanen waren dol op hem: “Nero werd begraven in het familiegraf van de Domitii, op de heuvel Pincius, zichtbaar vanaf het Marsveld. Een sarcofaag van porfier en een marmeren altaar binnen een stenen balustrade hielden de herinnering aan hem levend. Want al was hij gehaat bij de senaat, het gewone volk, dat hij had bedacht met imposante schouwspelen, had van hem gehouden. Nog jaren later was zijn graftombe in de lente en de zomer getooid met bloemen”…..

Brexit blues revisited

In Varsseveld bedacht internaut Hans Mellendijk me voor zijn onderhand imposante collectie Dichtersbankjes middels het doorplaatsen van de vorige week op Fleurs du mal verschenen Brexit blues met een ‘eigen’ exemplaar:

https://hans-mellendijk.blogspot.com/2020/12/dichtersbankje-bert-bevers.html

Blauw en rood

Een bijzondere eigenaardigheid van Mainz is overigens dat de straatnaambordjes er al sedert 1853 twee verschillende kleuren hebben: alle straten parallel aan de Rijn hebben blauwe straatnaamborden, de straten haaks op de rivier hebben rode.

Nabije hoofdsteden

Een tijdje terug blogde ik over het feit dat er slechts 55 kilometer ligt tussen de Europese hoofdsteden Bratislava en Wenen. Ben eens op zoek gegaan naar hoofdsteden (van provincies, van Länder) in de buurt die elkaar ook nabij zijn. Iets verder van elkaar af dan de Slovaakse en de Oostenrijkse hoofdstad liggen Den Bosch en Arnhem (64 kilometer), Groningen en Leeuwarden (60 kilometer) en Den Haag en Haarlem (ook 60), iets minder Brugge en Gent (gescheiden door 52 kilometer). Nog veel dichter bij elkaar liggen Berlijn en Potsdam (45), Assen en Groningen (33), Luik en Maastricht (32) en Leuven en Waver (26). Absolute nummer 1 in dezen: Mainz en Wiesbaden waartussen (al begrijp ik niet goed hoe dat gemeten wordt want de facto vormen ze één agglomeratie) slechts 15 kilometer ligt.

Lynchtelevisie

Mossel TV is een vast onderdeel van de hoogst charmante reeks Poesjes (in Vlaanderen Kattenlaan 9) waarin je je aan beeldschone kittens kunt vergapen. Ik weet zéker dat David Lynch Mossel TV intrigerend zal vinden. Een pratende mossel gelegen op een divan, die zou probleemloos in een Lynchfilm passen….

Cinema Navelpluis: Scaldis

 

Ach....

In 1886 verscheen in België de eerste editie van de telefoongids. De witte gids bereikte twintig jaar geleden een hoogtepunt: in 2000 bedroeg de oplage 4 miljoen exemplaren. In 2006 verscheen de telefoongids voor het eerst online. Tien jaar geleden werd met de automatische verdeling gestopt, en nu werd het laatste telefoonboek (voor Bergen/Mons en omgeving) gedrukt. De jongste generatie verbaast zich over al die papieren bladzijden vol alfabetisch gerangschikte namen met adressen en nummers erachter. Ik zal mijn meest recente exemplaar bewaren als een tijdsdocument….

Bijna aaibaar (22)

 

Uit de kast (CIII): J.V. Neylen

Toen ik voor deze rubriek weer voor de collectie dichtbundels ging staan om er met afgewende blik willekeurig een exemplaar uit te pikken, viel mijn hand op En niet bij machte van J.V. Neylen  (Atlas Contact, Amsterdam/Antwerpen, 2020), waaruit ik met de ogen toe bladzijde  65 opsloeg, met daarop (en op 66) dit titelloos gedicht:

Dit meisje hier, fijn als een narcis,

ze benadert de perfectie, haar huid dom 

stralend in de zon. Ze staat ongevraagd 

en smetteloos als een offer. Ik woeker 

breed en ongetemd, met doornen
door mijn denken en de herfst
onder mijn kleren.

Onder mijn kleurenstress
van lippen, nagels en pupillen
onder mijn vollemaanspaniek
sta ik naakt en geestelijk, of geestig,
het is me eender. Maar zij

slaat haar donzen armen uit
en poedert mijn dorre wangen.
Bijna levensgroot is ze.

Mijn god, ik zou van haar
van haar willen zijn. En als altijd
het net-niet, het bijna – betrapt is ze:

haar hand is een gewei
dat houterig een wijnglas
naar haar lippen tilt.

En in het draaien van haar ogen,
het flikkeren van haar tanden
spiegelt nergens dat ene echte
dat wijst op innerlijk gevaar.

Van haar kan ik niet
kan ik niet zijn. Ze wil een poeder
op mijn wangen, gooit nog een blik
om mij te vangen: dit meisje hier
als een wolk en zonder stem.

Overwelvend schoon

Natuurlijk had ik al lang van Zutphen gehoord, maar veel meer dan dat het ooit een Hanzestad was en dat er een standbeeld van Ida Gerhardt aan de IJsselkade staat wist ik er niet van. O ja, en dat H.C. ten Berge er woont. Ik ontdekte pas welk een charmant stadje het is toen ik er een keer uitstapte. Ik kan me heel goed voorstellen dat de plaats inspirerend werkt. Daarvan getuigt zeker Overwelvend schoon – Zutphen in zeven bruggen. Dat is een bundel met gedichten van Pieter Bas Kempe en foto’s van Louis Radstaak die ik momenteel op de leestafel heb.

Kempe en Radstaak getuigen met respectievelijk op een ouderwetsche Silver Reed Seiko Silverette getikte verzen en panoramische kleurenopnamen op innemende wijze van hun zwak voor de stad waar de lieflijke Berkel zich in de machtige IJssel voegt. Ik at in Zutphen overheerlijke rundvleescroquetten. Hoe de zaak waar ik die verorberde heet ben ik vergeten maar ik kan er zo naar toe kuieren. Wanneer we van corona weer vrij mogen bewegen Zutphen nog maar eens goed gaan bekijken. Met Overwelvend schoon in de tas.

Tien jaar geleden

Zomaar weer eens eventjes gekeken wat ik vandaag een decennium geleden aan Gemengde Berichten toevoegde. Het sneeuwde toen:

https://meergemengdeberichten.blogspot.com/2010/12/de-schaduw-van-een-sneeuwvlok.html

Licht zat

De Benelux en Lombardije. Dat zijn op ons continent duidelijk de verlichtste regio’s. Dat is vanuit de hoogte duidelijk te zien.

Verwarrend gewas

Een erg verwarrend gewas hier in de Kruidtuin voor wie denkt dat aardbeien in de grond groeien is de aardbeiboom (Arbutus unedo), die immers anders doet vermoeden….

Brexit blues

In Tilburg plaatste hoofdredacteur Jef van Kempen mijn actuele Brexit blues op zijn welgevulde Fleurs du mal:

https://fleursdumal.nl/mag/bert-bevers-brexit-blues

Verdwenen oester

In zijn prachtlied Song to the siren zong Tim Buckley I’m as puzzled as the newborn child. Oorspronkelijk echter luidde dat I’m as puzzled as the oyster. Klaarblijkelijk schoot zijn vrouw in de lach toen ze dat voor het eerst hoorde waarna hij de tekst wijzigde. De aanvankelijke versie, die hij nota bene in de tv-show van The Monkees opnam, is op YouTube nog te horen.

Origineel project

Een erg origineel project is Elke Lemmens aan het realiseren in Antwerpen: ze neemt voetschrapers onderhanden en creëert daar op verzoek van de eigenaar een miniatuurtafereel in.

De al sedert lang in onbruik geraakte holtes op voethoogte dienden vroeger om de schoenen aan af te kuisen. Lemmens begon met haar eigen schoenschraper, kreeg veel geestdriftige reacties en moet nu zelfs met een wachtlijst werken! Wie haar werk goed wil beschouwen moet natuurlijk wel door de knieën….

Momentopname

De intellectuele spijs die me momenteel nabij is: Wolfstijd – Duitsland en de Duitsers 1945-1955 van Harald Jähner, Musique de la Grèce antique door het Atrium Musicae de Madrid onder leiding van Gregorio Paniagua, De Veer van César van Minske van Wijk en Oscar Spierenburg en De gedichten 1953-2002 van Willy Roggeman.