Niet veel

En dan wil ik natuurlijk weten of er nog meer hoofdsteden zijn waarvan de naam begint met een p en eindigt op een a. Jawel, maar niet veel. Als je Stad of City erachter of Ciudad de ervoor wegdenkt is Panama er een. De enige echte andere is de hoofdstad van Kaapverdië. Voor wie het niet onmiddellijk te binnen schiet: dat is Praia.

Moeite

Ten tijde van de Koude Oorlog was het iets makkelijker om alle Europese hoofdsteden te onthouden dan in de eenentwintigste eeuw. Moest echt moeite doen om in een quizfilippine tot het juiste antwoord te komen op de vraag naar de hoofdstad van Kosovo. Ik dacht Podgorica, maar dat bleek die van Montenegro. Het moest Pristina zijn. Oók een naam die begint met een p en eindigt op een a.

Beroemde Amerikanen

Fascinerende snapshot, ooit door de blinden van een kantine genomen door een fan van John Wayne die daar tijdens een pauze tussen filmopnamen een hapje kwam eten. Wat de foto in mijn ogen zeer bijzonder maakt is de aanwezigheid van de man in de deur achteraan: dat is Lee Harvey Oswald, waarvan sommige mensen nog steeds denken dat hij John Fitzgerald Kennedy vermoordde....

Ergerlijk

Geniet met plezier van het leven! hoorde ik zojuist uit een reclame schallen. Wat gaan mensen toch slordig met de taal om. Genieten implicéért plezier, dus met plezier is hier pure ruis. Ook ergerlijk: Gratis geschenken. Een geschenk is per definitie gratis. Bol het af!

Momentopname

De cultuurdragers die me momenteel nabij zijn: Winter te Damme & Andere minder beroemde gedichten van de jonge meester van Hendrik Carette, Black Sea van XTC, De grote mythen van de moderne geschiedenis van Jacques R. Pauwels en The Death Of Stalin van Armando Iannucci.

Een kern van waarheid

Een verfrissende blik op ons verleden biedt de historicus Jacques R. Pauwels in De grote mythen van de moderne geschiedenis. Al meteen in zijn inleiding benadrukt hij dat mythen geen leugens zijn, maar vertellingen waarin veel fantasie vervlochten zit maar die ook een kern van waarheid bevatten. Dat wist ik al wel natuurlijk, maar niet dat het Gulden Vlies niet zomaar een verzinsel is. Jason en zijn Argonauten trokken via de Dardanellen naar de verre oevers van de Zwarte Zee. Daar maakten de inboorlingen op de bodem van rivieren schapenvellen vast om schilfertjes goud op te vangen die het snelstromende water meevoerde vanop de hoge pieken van de Kaukasus. In het verhaal van Jason en zijn Argonauten werden die met goud bedekte schapenvellen het Gulden Vlies!

De geur van hoezen

De toegang tot muziek is nog nooit zo gemakkelijk geweest. Downloaden, streamen, kijken en luisteren via YouTube: het kan allemaal gewoon thuis. Vroeger was alles heus niet per se beter. Toch had het samen met min of meer gelijkgestemden (want ook in muziek geïnteresseerden) aan de platenbar zitten toch wel iets. Ineens heb ik ook een lichte heimwee naar de geur van de hoezen die om de platen zaten….

Geen pluim voor Uitgeverij Pluim

Uitgeverij Pluim laat in Wij zijn Angela tien vrouwen hun licht schijnen op Angela Merkel. Ik heb het boek nog niet gelezen maar me wel al geërgerd aan de flaptekst. Geen pluim voor Uitgeverij Pluim want noch de auteurs, noch de uitgever, noch de corrector, noch de opmaker noch de drukker corrigeerden een joekel van een fout: Ze is het langstzittende staatshoofd van Europa moet natuurlijk zijn Ze is de langstzittende regeringsleider van Europa. Frank-Walter Steinmeier is tot nader order president van de Bondsrepubliek Duitsland en dientengevolge staatshoofd. Frau Merkel is Bundeskänzlerin. En zelfs al zou ze staatshoofd zijn geweest dan was ze nog niet het langstzittende van Europa: Elizabeth II is koningin van het Verenigd Koninkrijk sedert 1952,  Margarethe vorstin van Denemarken vanaf 1972, Carl Gustaf VXI koning van Zweden sedert 1973, Hans Adam II vorst van Liechtenstein sinds 1989, Harald V koning van Noorwegen vanaf 1991, Aleksandr Loekasjenko president van Wit-Rusland sinds 1994 en Albert II prins van Monaco sinds 19 november 2005 (drie dagen voor Angela Merkels benoeming).

 

Tegenstrijdig

Onze Oosterburen kennen, zoals wij, scheiding van Kerk en Staat. In de preambule van de Duitse Grondwet is nochtans de eerste zin: Im Bewusstsein seiner Verantwortung vor Gott und den Menschen….Dat komt tegenstrijdig over, nicht?

Voorraadje

Vermits hij op zeker ogenblik dacht dat er een volledig verbod op tabak zou komen sloeg Helmut Schmidt een enorme voorraad sloffen in van zijn favoriete merk Reyno. Die moest hem in staat stellen tot zijn honderdste verjaardag iedere dag zijn gebruikelijke pakje te roken. Schmidt was de enige Duitser die in de volledig rookvrije Bondsdag een mentholsigaretje op mocht steken….

https://www.rd.nl/vandaag/buitenland/helmut-schmidt-stopt-met-roken-1.494802

Geschiedvervalsing

Dit is nou een fraai voorbeeld van geschiedvervalsing: deze munt van € 2 wordt gesierd door een beeltenis van uitgever en staatsman Helmut Schmidt (1918-2015), die gedurende acht decennia een pakje mentholsigaretten per dag rookte. Je moet op YouTube moeite doen om een filmpje met hem te vinden waarin hij géén sigaret tussen de vingers heeft. Op de foto die voor dit muntportret diende rustte er daar ook een maar die is duidelijk weg gemonteerd….

Herontdekte Hollies

Onder de naam The Dukes of Stratosphear maakten de mannen van XTC pastiches van muziek (van onder meer The Beatles natuurlijk) die hen beïnvloedde toen ze jong waren. En dat deden ze ver-bluf-fend geloofwaardig. Luister op YouTube eens naar Vanishing Girl. Daar klinken ze naar The Hollies alsof het The Hollies zíjn. Volgens mij denken Allan Clarke, Tony Hicks en Graham Nash als ze dit horen dat ze het zelf zijn, op een ergens in een la verdwenen en vervolgens vergeten opname. De drums klinken ook alsof ze door Bobby Elliott zelve worden bespeeld. Fabelhaft!

Waardige opvolger

Ik vraag me af Andy Partridge en Colin Moulding met hun jongens onder een andere naam bekender zouden zijn geworden. XTC was niet echt een lekkere naam, later als drug bekender dan als band. Maar wat heeft XTC toch een indrukwekkend oeuvre opgenomen. De groep is de enige waardige opvolger van The Beatles en The Kinks. Momenteel heb ik het album Mummer weer eens uit de kast, waarvan onder meer Human Alchemy en Deliver Us From The Elements me ook anno 2020 nog steeds uitstekend bevallen. Ga maar eens naar YouTube!

Melig

Lees in een interview met Herman Brusselmans dat hij twijfelde of hij een raadseltje al dan niet zou verwerken in een van zijn boeken. Ik vind het leuk, melige komische humor: Het is groen en het houdt van Hitler.  Antwoord: spinazi.

Wonderbaarlijke genezing

Pas nu ik het Blake & Mortimeravontuur Het testament van William S. van Yves Sente en André Juillard herlees valt me een regiefout op: Sarah Summertown heeft een dokter nodig omdat ze haar enkel kwetste. Die arts zorgt voor een wonderbaarlijke genezing: het gehavende gewricht is dat van haar linkerbeen, maar van zodra ze behandeld is blijkt haar rechterbeen te zijn ingepakt….

Topscorer bij de buren

Jan Mulder was in 1967 de eerste Nederlander die in de Belgische voetbalcompetitie topscorer werd. Hij maakte dat seizoen 20 doelpunten voor Anderlecht. Later werden ook Rob Rensenbrink† (1973, 16 treffers voor Anderlecht) en de minder bekende Hans Posthumus†, die ook nog even voor Feyenoord speelde (in 1976 28 maal trefzeker voor Lierse), topscorer. Pas in de jaargang 1995/1996 leverde de Eredivisie voor de eerste keer een Belgische topscorer op: Luc Nilis, wat mij betreft de beste buitenlandse voetballer ooit op de Nederlandse velden, verschalkte toen voor PSV 21 keer de vijandelijke doelman. Het seizoen erop herhaalde hij dat. De Eredivisie sloot nóg eens af met een Vlaamse topscorer toen Björn Vleminckx voor het bescheiden NEC 2010-2011 beëindigde met 23 doelpunten.

Bijna aaibaar (16)

 

Oudste

In het dorpje Schenklengsfeld in Hessen staat de oudste linde ter wereld, tevens de dikste boom van Europa. Hij heeft een omtrek van 17,91 meter en is 1130 jaar. Hij was dus al 350 jaar toen begonnen werd met de bouw van de Kölner Dom….

Manneke

Tot mijn vroege televisieherinneringen behoort Het Manneke, een karakter dat voor de toenmalige BRT werd vormgegeven door Jef Cassiers die later de onvergetelijke Alverman zou spelen in Johan en de Alverman. Eigenlijk verscheen Het Manneke in ultrakorte filmpjes van zo’n anderhalve minuut. Cassiers draaide echter ook een lang, Hocus Focus uit 1963. Kwam die productie op YouTube tegen. Het Centraal Station van Antwerpen komt er ook mooi in voor: https://www.youtube.com/watch?v=WzSLk0PkqHk

Slib 45

45 jaar geleden verscheen in Middelburg het eerste nummer van het literaire tijdschrift Slib, waaruit de Slib-reeks voortkwam. Dat was een sympathieke verzameling boekjes op formaat A6. Ko de Jonge, destijds al redacteur, stelde nu een special samen die verscheen als verrassingsnummer in jaargang 34 van het literaire tijdschrift Ballus5trada. De Jonge vroeg mensen die in de begintijd meewerkten of ze voor deze gelegenheid iets nieuws wilden sturen. Dat deden onder meer Leopold M. Van den Brande, Wim Hofman, Johanna Kruit en Roman John Van de Maele. Ik (Van mij verscheen in 1975 werk in nummer 3 van jaargang 1 van Slib) droeg het gedicht Doorzicht bij.

Eigenwijzen

Hoe hard je als fotograaf ook je best doet om iedereen in een te vereeuwigen gezelschap op hetzelfde ogenblik in de lens te laten kijken, er zijn áltijd wel een paar eigenwijzen die niet meedoen. Van de bovenste meneer kan ik het niet constateren omdat diens ogen buiten het kader vallen, maar de man links van de heer in wit kostuum vooraan kijkt niét in de lens. De man links op de tweede rij evenmin. En dan is er iets rechts van het midden ook nog een mevrouw die liever haar buurman bewondert dan op het afdrukken te letten. Er valt veel te zien op de blog Cabinet Collectif van mijn vriend Ron Scherpenisse, waar deze foto op figureert: http://cabinetcollectif.blogspot.com/

Onderweg met de tram: Lijn 9 in Bonn

In de voormalige hoofdstad van de Bundesrepublik Deutschland voert lijn 9 van de Straßenbahn van Oberdollendorf naar Bad Honnef: https://www.youtube.com/watch?v=vhL1EMWC2n4

Herkenbaar

Wat een geluid uit duizenden, neen tiénduizenden heeft Hank B. Marvin de wereld toch geschonken. Hoor voor het eerst sinds lang Atlantis van The Shadows weer eens. Wat een héérlijk geluid haalt hij toch uit zijn instrument. Er zijn maar weinig gitaristen die net als Hank B. Marvin onmiddellijk zo herkenbaar zijn aan hun unieke sound. Jeff Beck. Jimi Hendrix. Carlos Santana. Robert Fripp. Brian May. Eddie Van Halen. Veel meer schieten me er niet te binnen.

Hè, lekker!

Wat heerlijk als een hittegolf even wordt gebroken door een warmteonweder. Op ons terras is het momenteel fantastisch fris. Normaliter (We hebben dubbele beglazing) horen we van zo’n passerende tram niets hoor….

Cinema Trivia: De perfecte kuif

Wie ooit Lucky Luke wil verfilmen zou voor het titelpersonage eigenlijk Jun Fujimaki moeten gebruiken zoals hij te zien is in Manji, The Monster Of Terror. Dé perfecte kuif voor Lucky Luke!

Aardige weetjes

Steek van een van de vele reisvloggers die op YouTube actief zijn op dat in Belarus alle treinen, dus niet alleen de internationale maar ook de regionale, slaapwagons hebben. Wat je verder ook van Wit-Rusland mag vinden: ze serveren er in die deftig ingerichte treinen fijne avondhapjes als blini met kaviaar. Je kunt er wel alleen contant betalen. Met roebels of euro’s. Niet met kaarten. Niet met dollars.

 

Hoogste

De hoogste kerktoren ter wereld is die van de Münster in Ulm. Hij meet 161 meter en 50 centimeter.

Begin

Je staat er eigenlijk nooit zo bij stil, maar ook múren beginnen natuurlijk gewoon ergens. Al vraag je je bij dit exemplaar wel af waar het toe dient. Mochten ze destijds in Berlijn van dit principe uitgegaan zijn dan zou het contact tussen oost en west vast hartelijker zijn geweest….

 

Leuke woorden

Boezelaar, klauwstuk, latoer, makara, padding, rammenant, serow, taledek, usuur, varrenjager, wimperkruller.

X

En hoe zou het zijn met stations met de toch ook eerder ‘zeldzame’ x in de naam? Van de Nederlandse schiet me alleen Boxtel te binnen. Dinxperlo, weet ik, heeft geen station.  Behalve Boxtel heb je echter ook nog Boxmeer, Hardinxveld en Waddinxveen met NS-haltes. Maakt 4. In België heb je niet minder dan 21 plaatsen met een treinstation of -halte met een x in de naam: Barvaux, Bertrix, Bressoux, Brussel-Luxemburg of Bruxelles-Luxembourg, Céroux-Mousty, Esneux, Familleureux, Faux, Fexhe-le-Haut-Clocher, Jamioulx, Melreux-Hotton, Nessonvaux, Obaix-Buzet, Poix Saint-Hubert, Rebaix, Rixensart, Roux, Sclaigneaux, Theux, Thurn & Taxis en Voroux. Franstalige Belgen zouden hier nog Renaix aan toevoegen, de Franse naam van Ronse. Maar dat is toch echt een Vlaamse stad.

Q

Julien is een treinliefhebber. Hij ging naar Usquert, alleen al omdat het ’t enige Nederlandse station is met een naam waar een q in zit. Zoiets vind ik sympathiek. Ik wil dan natuurlijk weten óf en zo ja hoevéél stations er in België zijn met een q in de naam. Wat speurwerk bracht aan het licht dat het er 5 zijn: Bracquenies, Erquelinnes, Quaregnon, Quévy en Quiévrain.

https://www.youtube.com/watch?v=oEaZ-yzUYjc

Twintig jaar

Het gebeurt wel eens dat ik achter het terras op stap en dat een van de duiven, die in de paardenkastanjes op de cour wonen, daarop zit en ietwat verstoord weg fladdert. Geen paniek, alsof hij me kent. Soms komen ze op ons balkontuintje zelfs naar binnen zitten kijken. “Misschien kennen ze ons ondertussen,” zei Geertje waarbij ze zich afvroeg hoe oud duiven eigenlijk kunnen worden. Geen idee. Dat moest opgezocht worden. Véél ouder dan ik had gedacht in elk geval: ze kunnen tot wel twintig jaar worden….

Taal in Rotta

Wat een charmante productie van de dienst archeologie van de gemeente Rotterdam: in Taal in Rotta kun je horen hoe het Oudnederlands klonk in 11^de eeuws Rotterdam:

https://www.youtube.com/watch?v=0hVdz9gyGX4

Storende slijtage

De beelden die Wilfried Pas zaliger van Antwerpse literaire grootheden vervaardigde zijn onverwoestbaar. Dat geldt jammer genoeg echter niet voor de belettering daarvan. Die is in een te kwetsbaar materiaal aangebracht. Op zeker ogenblik waren op de sokkel van het standbeeld van Paul van Ostaijen zelfs én zijn naam én zijn geboorte- en sterfjaar weggevallen.

Gerard Walschap heet nu Gerard Walscha en Willem Elsschot is geboren in 882, maar zou vermits er een sterfjaar verdwenen is nog leven. Het zijn maar details, maar waarom is er nu niemand die dit structureel oplost?

Sprookjesachtig

Wat een sprookjesachtige naam heeft het circus op het Waddeneiland Spiekeroog: Circus Tausendtraum. Duizenddroom. Fabelhaft!

Uit de kast (XCIX): Roger Nupie

Toen ik voor deze rubriek weer voor de collectie dichtbundels ging staan om er met afgewende blik willekeurig een exemplaar uit te pikken, viel mijn hand op Abrikozen voor Ali van Roger Nupie (De Oostakkers Cahiers, Antwerpen, 2005), waaruit ik met de ogen toe bladzijde 22 opsloeg, met daarop dit titelloos gedicht:

Gooi de witte tanden

weg.

Gouden tanden

in de doos.

Ringen van de vinger,

oorringen eveneens.

Indien te weinig tijd

mét vingers, mét oren.

Kunstarmen en -benen

bij de krukken.

Kijk: rolwagentjes

aan de horizon.

Bijna aaibaar (15)

Felle begeerte

Bladerend in het Eerste Jaarboek Feyenoord, uit november 1969, valt me op hoezeer de voetbalverslaggeving veranderd is. Toentertijd was het taalgebruik toch veel bloemrijker. Neem: “De thuisclub was aangetast door de felle begeerte de tegenstander te kloppen.” Of: “Opgejut door enorme bijvalsbetuigingen die naar het dolzinnige zweemden, joegen de gastheren vanaf het begin als briesende leeuwen door de vijandelijke linies om direct de doelman van de tegenstander aan de tand te voelen.” Of: “Na de hervatting voorzag Feyenoord de voorsprong onmiddellijk van een bellefleurige lach, want in de 3de minuut verlakte Moulijn wiskunstig Van Essen en André, om diagonaal voor het doel een hard en hoog schot af te vuren, waaruit de bal als een meteoor in de houten schuur stoof (3-0).” In welke sportkrant lees je nog dergelijk héérlijk proza?

Momentopname

De nabije cultuurdragers hic et nunc: In middeleeuws gevecht van Eldert Willems, Geert van Oorschot, uitgever van Arjen Fortuin, Kneeling At The Shrine van Sunday All Over The World en Het Gele Teken van Edgar P. Jacobs.

Ligadames

Tot de presentatieploeg van het Morgen Magazine (MoMa) behoren onder anderen ook Dunja Hayali, Till Nassif en Mitri Sirin maar soms worden het MoMa, de Tagesschau en Volle Kanne achtereenvolgens door Susan Link, Judith Rakers en Nadine Krüger gepresenteerd en dan lijkt het wel of het personeelsbeleid van de ZDF in handen van Joseph Goebbels is: in het Derde Rijk zouden zulke frisse Germaanse dames zeker gewaardeerd zijn geweest. Ze doen me altijd denken aan het blonde meisje op de verpakking van Ligakoeken.